Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Do dnia 15 sierpnia 2015 r. podatnik, który otrzymał w czasie czynności kontrolnych UKS postanowienie od urzędu skarbowego o przedłużeniu terminu zwrotu VAT miał możliwość za wcześniejszym wezwaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego do złożenia skargi do sądu na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z nowelizacją z 9 kwietnia 2015 r. taka możliwość została wyłączona poprzez wyłączenie w pkt. tej podstawy prawnej 4 aktów lub czynności podjętych w ramach postępowań określonych w IV, V, VI dziale Ordynacji Podatkowej.

Jakie możliwości kwestionowania postanowienia przedłużającego zwrot VAT mają obecnie podatnicy?

Odpowiedź:

Uważam, że podatnikowi, o którym mowa, przysługuje prawo do złożenia skargi na postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu VAT (po uprzednim wezwaniu naczelnika urzędu skarbowego do usunięcia naruszenia prawa). Brzmienie wskazanego w treści pytania przepisu obowiązujące od 15 sierpnia 2015 r. uprawnienia tego według mnie nie wyłącza.

Uzasadnienie:

Postanowienia w sprawie przedłużenia terminu zwrotu VAT organy podatkowe mogą wydawać na podstawie art. 274b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) – dalej o.p., albo na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u. O ile przy tym od postanowień wydawanych na podstawie art. 274b § 1 o.p. przysługuje zażalenie (zob. art. 274b § 2 o.p.), od postanowień wydawanych na podstawie art. 87 ust. 2 u.p.t.u. zażalenie nie przysługuje.

Jednocześnie należy wyjaśnić, że art. 274b o.p. należy do przepisów określających zasady przeprowadzania czynności sprawdzających i tylko w trakcie trwania takich czynności postanowienia w sprawie przedłużenia terminu zwrotu VAT mogą być wydawane na jego podstawie. Nie jest możliwe wydawanie postanowienia na jego podstawie w trakcie kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego (zob. postanowienie NSA z dnia 22 listopada 2010 r. - I FSK 1181/10). W tym zakresie postanowienia w sprawie przedłużenia terminu zwrotu VAT wydawane mogą być tylko na podstawie art. 87 ust. 2 u.p.t.u.

W przedstawionej sytuacji postanowienie o przedłużeniu zwrotu VAT zostało wydane w trakcie kontroli podatkowej (przeprowadzanej w ramach postępowania kontrolnego), a więc na podstawie art. 87 ust. 2 u.p.t.u. Oznacza to, że na postanowienie to nie przysługuje zażalenie.

Nie oznacza to, że nie istnieje możliwość obrony przed takim postanowieniem. Na postanowienie to można złożyć skargę go wojewódzkiego sądu administracyjnego (zob. przykładowo postanowienia NSA z dnia 10 lipca 2013 r. - I FSK 1133/13 i I FSK 1134/13 czy postanowienie NSA z dnia 23 lipca 2013 r. - I FSK 1228/13). Skargę taką poprzedzić powinno wezwanie naczelnika urzędu skarbowego, który wydał postanowienie, do usunięcia naruszenia prawa.

Wskazane orzeczenia wydane zostały co prawda na gruncie przepisów obowiązujących przed 15 sierpnia 2015 r., lecz zachowują one aktualność na gruncie one aktualność na gruncie przepisów obecnych. Dotyczy to również sytuacji, gdy postanowienie w sprawie przedłużenia terminu zwrotu podatku VAT wydawane jest w trakcie kontroli podatkowej. Należy bowiem zauważyć, że podstawą uprawnienia, o którym mowa, jest wskazany w treści pytania art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.) – dalej p.p.s.a. Na podstawie tego przepisu (od 15 sierpnia 2015 r.) wyłączone jest zaś skarżenie do sądów administracyjnych aktów i czynności podjętych w ramach, między innymi, kontroli podatkowej, a nie w trakcie kontroli podatkowej. W konsekwencji uważam, że na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. nadal możliwe jest skarżenie postanowień o przedłużeniu zwrotu VAT wydawanych na podstawie art. 87 ust. 2 u.p.t.u., gdyż nie są to postanowienia wydawane w ramach kontroli podatkowej (a co najwyżej – tak jak ma się rzecz w omawianej sytuacji – w trakcie kontroli podatkowej).

Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego

Odpowiedzi udzielono 14.12.2015 r.