Pytanie
Nasza firma jest podatnikiem VAT czynnym. Prowadzimy działalność w zakresie handlu metalami kolorowymi, głównie miedzią. Od 1 października 2013 r. obrót wyżej wymienionymi towarami jest objęty procedurą odwrotnego obciążenia.
Z jaką stawką VAT towar powinien być sprzedany dla prowadzącego działalność gospodarczą, który nie jest podatnikiem VAT?
Nabywcą ma być podatnik, nigdzie jednak nie ma warunku, że nabywcą ma być podatnik VAT.
Odpowiedź
Dokonywaną wskazanemu nabywcy dostawę towarów powinniście Państwo udokumentować fakturą bez danych dotyczących stawki i kwoty VAT oraz z wyrazami "odwrotne obciążenie". To bowiem nabywca jest podatnikiem z tytułu tej dostawy.
Uzasadnienie
Podatnikami VAT z tytułu dokonywanych dostaw towarów są, co do zasady, dostawcy (sprzedawcy). Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. W określonych przepisami art. 17 ust. 1 pkt 5 i 7 u.p.t.u. z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., sytuacjach podatnikami VAT z tytułu dostaw towarów mogą być nabywcy (w ramach tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia; ang. reverse charge mechanism).
W przypadku transakcji dokonywanych między polskimi podatnikami warunki wystąpienia sytuacji, w której podatnikiem z tytułu dostawy towarów jest nabywca, określają przepisy art. 17 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u. Przepisy te mają zastosowanie, jeżeli łącznie spełnionych jest pięć warunków:
1) przedmiotem dostawy są towary wymienione w załączniku nr 11 do u.p.t.u.,
2) dostawcą towarów jest podatnik, o którym mowa w art. 15 u.p.t.u., czyli osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą (zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 u.p.t.u.), bez względu na cel lub rezultat takiej działalności,
3) nabywcą towarów jest podatnik, o którym mowa w art. 15 u.p.t.u., czyli osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna, wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą (zdefiniowaną w art. 15 ust. 2 u.p.t.u.), bez względu na cel lub rezultat takiej działalności,
4) dostawca towarów nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 u.p.t.u.,
5) dostawa nie jest objęta zwolnieniem od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.
Warunki powyższe są w przedstawionej sytuacji spełnione. W szczególności zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 7 u.p.t.u. nie wyłącza okoliczność, że nabywcą nie jest podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny (czyli nie jest tzw. podatnikiem VAT). Warunkiem jest jedynie, aby nabywca był podatnikiem (podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą). Warunek ten jest spełniony również w przypadkach, gdy nabywcą jest podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony albo podatnik niezarejestrowany (podatnicy tacy podatek VAT z tytułu dokonywanych dostaw, dla których są podatnikami, rozliczają składając deklaracje VAT-9M).
A zatem w przedstawionej sytuacji podatnikiem z tytułu dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 11 do u.p.t.u. jest nabywca prowadzący działalność gospodarczą. Dokonywaną jemu dostawę towarów powinniście Państwo wykazać w poz. 31 deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D (bez wykazywania żadnej kwoty w poz. 32) oraz udokumentować fakturą bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku VAT (zob. art. 106 ust. 1a u.p.t.u. oraz § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia ministra finansów z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm. – dalej r.f.) oraz z wyrazami "odwrotne obciążenie" (do końca 2013 r. wynika to z § 5 ust. 2 pkt 5 r.f.).
Zobacz także: