Zastaw skarbowy podobnie jak hipoteka przymusowa stanowi specyficzną odmianę zabezpieczenia rzeczowego interesów finansowych Skarbu Państwa.

Zastaw skarbowy może być ustanowiony tylko na takich rzeczach ruchomych i prawach majątkowych, których wartość w dniu ustanowienia zastawu wynosi nieco ponad 11 tys. zł. Nie mogą być obciążone zastawem skarbowym rzeczy lub prawa majątkowe, które nie podlegają egzekucji, oraz te, które mogą być przedmiotem hipoteki. Przedmiot zastawu skarbowego może pozostać nadal w dyspozycji jego właściciela, który nie traci prawa do posiadania rzeczy i swobodnego dysponowania nią. Nie może jednak dokonać jej zbycia.

Wpis zastawu skarbowego do rejestru dokonywany jest na podstawie doręczonych decyzji. Rejestry zastawów skarbowych prowadzone są przez naczelników urzędów skarbowych. Natomiast Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych prowadzi Minister Finansów. Wykreślenie wpisu z rejestru zastawów skarbowych następuje ponadto, jeżeli rzecz lub prawo obciążone zastawem skarbowym w dniu jego ustanowienia nie stanowiły własności podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osoby trzeciej odpowiadającej za zaległości podatkowe. Zastaw skarbowy wygasa z mocy prawa z dniem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego albo z dniem wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych, albo z dniem egzekucyjnej sprzedaży przedmiotu zastawu.

źródło: Dziennik Gazeta Prawna, 16 marca 2011 r.