Pytanie

Czy wadium wpłacone w związku z udziałem w przetargu podlega opodatkowaniu PCC?
Spółka, której przekazane jest wadium nie deponuje środków na rachunku wadialnym i obraca nimi w dowolny sposób.

Odpowiedź

Nie, otrzymanie wadium nie skutkuje koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie

Udzielając odpowiedzi na pytanie należy przypomnieć, a jednocześnie z całą stanowczością podkreślić, że podatek od czynności cywilnoprawnych jest daniną, którą opodatkowane są wyłącznie czynności wymienione w przepisach ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) – dalej u.p.c.c. Katalog takich czynności zamieszczony został w art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. Pośród takich nie odnajdziemy wniesienia zapłaty/otrzymania wadium. To właśnie przesądza o tym, iż otrzymanie (podobnie jak i zapłata) wadium nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zaznaczyć przy tym należy, że brak jest podstaw do opodatkowania wadium na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) u.p.c.c. (umowa pożyczki) czy art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) u.p.c.c. (depozyt nieprawidłowy) gdyż w swej istocie wadium nie spełnia warunków do takiego sklasyfikowania (zakładając, że nie miała miejsce czynność pozorna a faktyczną czynnością było udzielenia pożyczki czy przekazanie depozytu nieprawidłowego). Sam fakt, iż otrzymujący wadium nie zdeponował środków na rachunku bankowym tylko swobodnie nimi dysponuje nie przesądza o automatycznej zmianie charakter wpłaty, chociaż w pewnych okolicznościach (np. gdy wpłata jest pomiędzy podmiotami powiązanymi) może być wykorzystany przez organy podatkowe dla "odszukania" prawdziwych intencji stron i wykazania obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (ale absolutnie nie może być mowy o automatycznej zmianie charakteru i obowiązku zapłaty podatku).