Czy spółka z o.o. ma prawo dysponować nadwyżką podatku naliczonego nad należnym wykazaną przez osobę fizyczną?

Osobie fizycznej, która wykazała w ostatniej deklaracji VAT, nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, a następnie wniosła aportem swoje przedsiębiorstwo do spółki kapitałowej i zakończyła działalność, przysługuje zwrot tej nadwyżki (także po zakończeniu tej działalności).

Pytanie

Właściciel firmy jednoosobowej wnosi aportem całe zorganizowane przedsiębiorstwo do spółki z o.o. w której jest udziałowcem większościowym.
W skład aportu wchodzą towary, środki trwałe, zobowiązania, należności, gotówka w kasie, gotówka na rachunku bankowym.
Firma jednoosobowa wykazywała nadpłatę VAT.
W jaki sposób i czy jest możliwe przeniesienie tej należności na spółkę z o.o.?

Odpowiedź

Nie sądzę, abyśmy w sytuacji opisanej w pytaniu faktycznie mówili o nadpłacie w podatku od towarów i usług. Jest to raczej nadwyżka podatku naliczonego nad należnym (do zwrotu).
Osobie fizycznej, która wykazała w ostatniej deklaracji VAT, nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, a następnie wniosła aportem swoje przedsiębiorstwo do spółki kapitałowej i zakończyła działalność, przysługuje zwrot tej nadwyżki (także po zakończeniu tej działalności).

Uzasadnienie

Nie sądzę, abyśmy w sytuacji opisanej w pytaniu faktycznie mówili o nadpłacie w podatku od towarów i usług.
Zgodnie z przepisem art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej , za nadpłatę uważa się kwotę:
1) nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
2) podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
3) zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o której mowa w art. 30 § 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
4) zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.
Jak już wskazywano – nie sądzę, abyśmy w sytuacji opisanej w pytaniu mieli do czynienia z takim przypadkiem.
Zapewne natomiast – w przypadku opisanym w pytaniu, po stronie podatnika występuje nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, względnie sam podatek naliczony.

Zgodnie z przepisem art. 87 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u., w przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z przepisu art. 87 ust. 5 i 5a u.p.t.u. wynika, że podatnik ma także prawo do zwrotu podatku naliczonego (jeśli w deklaracji za dany okres rozliczeniowy u podatnika wystąpił tylko podatek naliczony).
Podejrzewam zatem, że w sytuacji opisanej w pytaniu mieliśmy do czynienia właśnie z nadwyżką podatku naliczonego nad należnym, względnie z podatkiem naliczonym (które miałaby podlegać zwrotowi).

Na wstępie należy się zastanowić, czy w sytuacji opisanej w pytaniu mamy do czynienia z następstwem podatkowoprawnym. W przypadku bowiem pozytywnej odpowiedzi na to pytanie – spółka z o.o. miałaby prawo dysponować nadwyżką podatku naliczonego nad należnym wykazaną przez osobę fizyczną (podatnika).
Z przepisów rozdziału 14 działu III Ordynacji podatkowej wynika, że w sytuacji wniesienia aportem przedsiębiorstwa osoby fizycznej do spółki z o.o. (w ogóle – do spółki kapitałowej) nie występuje następstwo podatkowoprawne. Mamy z nim do czynienia w przypadku wniesienia przez osobę fizyczną aportem swojego przedsiębiorstwa do spółki niemającej osobowości prawnej.
Skoro zatem nie występuje tu następstwo podatkowoprawne, to spółka z o.o. nie może dysponować nadwyżką podatku naliczonego nad należnym przypadającą osobie fizycznej (podatnikowi).

Należy natomiast zauważyć, że zgodnie z art. 14 ust. 9a u.p.t.u. osobom fizycznym, które zaprzestały wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu, przysługuje prawo zwrotu różnicy podatku wykazanego w deklaracji podatkowej za okres, w którym odpowiednio te osoby lub spółki były podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni.

W myśl art. 14 ust. 9d u.p.t.u. do zwrotu różnicy podatku, o której mowa, przepisy art. 87 ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 7 stosuje się odpowiednio. Powyższe oznacza, że zwrot różnicy podatku następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej lub postępowania kontrolnego na podstawie przepisów o kontroli skarbowej.

Tak więc – osobie fizycznej, która wykazała w ostatniej deklaracji VAT, nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, a następnie wniosła aportem swoje przedsiębiorstwo do spółki kapitałowej i zakończyła działalność, przysługuje zwrot tej nadwyżki (także po zakończeniu tej działalności). Ten zwrot wynikać będzie bezpośrednio z deklaracji VAT.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.)

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)