Czynny płatnik VAT prowadzi działalność w zakresie wynajmowania lokali mieszkalnych oraz lokali przeznaczonych na działalność gospodarczą.
Podatnik osiąga przychody opodatkowane i zwolnione z VAT. Zdecydowana większość powierzchni budynku to lokale mieszkalne. Czy podatnik ma prawo odliczyć podatek naliczony od wydatków remontowych?
Nie jest tak, że w sytuacji, w której w budynku znaczna część lokali jest wynajmowana ze zwolnieniem pod VAT, to wówczas nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków remontowych. Podatnikowi przysługuje wtedy prawo do odliczeń częściowych.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., wynajem lokali mieszkalnych na cele mieszkalne jest zwolniony przedmiotowo od podatku od towarów i usług. Stanowi o tym przepis art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z pozycją 4 załącznika do 4 do u.p.t.u.
Wynajem lokali użytkowych nie korzysta natomiast z żadnych zwolnień podatkowych. Jest opodatkowany stawką 22% VAT.
Istotnie zatem mamy do czynienia z dwoma rodzajami sprzedaży - sprzedażą opodatkowaną oraz sprzedażą zwolnioną.
Co do zasady - w przypadku występowaniu u danego podatnika zarówno sprzedaży opodatkowanej (dającej prawo do odliczenia), jak i sprzedaży nie dającej prawa do odliczenia (zwolnionej), podatnik ma obowiązek wyodrębniać podatek związany z poszczególnymi rodzajami sprzedaży. Zazwyczaj jednak nie jest to możliwe w pełni. W związku z tym zwykle u takich podatników występują trzy grupy, "koszyki" podatku naliczonego:
1) podatek (od zakupów) związany wyłącznie ze sprzedażą opodatkowaną,
2) podatek (od zakupów) związany wyłącznie ze sprzedażą niedającą prawa do odliczenia (głównie chodzi o sprzedaż zwolnioną),
3) podatek (od zakupów) związany jednocześnie ze sprzedażą niedającą prawa do odliczenia jak i ze sprzedażą dającą prawo do odliczenia.
Podatek należący do pierwszego "koszyka" podlega odliczeniu od podatku należnego w całości. Podatek przyporządkowany do drugiego "koszyka" nie podlega odliczeniu w ogóle. Z kolei podatek mieszczący się w trzecim "koszyku" (są to najczęściej różnego rodzaju koszty ogólnozakładowe) podlega odliczeniu od podatku należnego w części obliczanej przy pomocy proporcji sprzedaży. O zasadach tego odliczenia częściowego stanowią przepisy art. 90 u.p.t.u.
Jeśli prace remontowe dotyczą budynku, w którym prowadzona jest zarówno sprzedaż opodatkowana, jak i zwolniona, a nie można wyodrębnić (wyszczególnić), które prace dotyczą których części budynku (dotyczą one budynku jako całości), to wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczeń częściowych.
Nie jest tak, że w sytuacji, w której w budynku znaczna część lokali jest wynajmowana ze zwolnieniem pod VAT, to wówczas nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków remontowych. Podatnikowi przysługuje wtedy prawo do odliczeń częściowych.

Uwagi

Nie ma oczywiście obowiązku odliczania podatku naliczonego. Czasami podatnicy, u których proporcja sprzedaży jest stosunkowo niska (i podatku naliczonego do odliczenia byłoby niewiele), nie odliczają go. Taki podatek - nieodliczony, lecz mogący być odliczony - nie może podlegać zaliczeniu w koszty podatkowe.