Odpowiedź:
Tocząca się kontrola nie jest – moim zdaniem – przesłanką, która uniemożliwiałaby wykreślenie się z rejestru VAT (oczywiście, o ile zachodzą ku temu pozostałe przesłanki wyżej wymienione).
Wyrejestrowanie się z VAT nie jest przeszkodą do otrzymania zwrotu podatku, który został wykazany w deklaracjach składanych przed wyrejestrowaniem się, lecz nie został do tego czasu otrzymany. Wyrejestrowany z VAT podatnik nie może natomiast otrzymać zwrotu "nowego" VAT. Taki podatnik – biorąc pod uwagę, że jest podmiotem z innego państwa – powinien występować o zwrot VAT na zasadach właściwych dla podmiotów zagranicznych.
Możliwość (czy też obowiązek) składania korekt deklaracji podatkowych przez podatnika po wyrejestrowaniu się pozostaje kwestią sporną.
Uzasadnienie:
Zgodnie z przepisem art. 96 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., jeśli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.
Nie wiem, czy takie przesłanki zachodzą w tym przypadku.
Wskazywałbym raczej na przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie określenia podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego (Dz. U. Nr 58, poz. 558) – dalej r.o.p.n.o. Wynika z niego, że obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego nie mają m.in. podatnicy nieposiadający na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonują transakcji gospodarczych, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu, jeżeli wykonują na terytorium kraju wyłącznie pewne czynności (wymienione w r.o.p.n.o.), w tym m.in. wykonują dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca oraz świadczą usługi, dla których podatnikiem jest usługobiorca.
Jeśli takie przesłanki dotyczą podmiotu niemieckiego, to nie ma on obowiązku pozostawania w rejestrze podatników VAT. Tocząca się kontrola nie jest – moim zdaniem – przesłanką, która uniemożliwiałaby wykreślenie się z rejestru VAT (oczywiście, o ile zachodzą ku temu pozostałe przesłanki wyżej wymienione).
Jeśli firma się wyrejestruje, to wówczas będzie nieco upośledzona, jeśli chodzi o zwrot VAT.
Wyrejestrowanie się z VAT nie jest przeszkodą do otrzymania zwrotu podatku, który został wykazany w deklaracjach składanych przed wyrejestrowaniem się, lecz nie został do tego czasu otrzymany. Zachowuje ciągle aktualność pogląd wyrażony w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2002 r., III AZP 1/02 (OSNP 2003, nr 12, poz. 282), że: "Podatnik, który w dacie złożenia prawidłowego rozliczenia podatkowego był zarejestrowanym podatnikiem, nie traci (...) prawa do zwrotu wykazanej w rozliczeniu różnicy podatku naliczonego nad należnym, mimo że po złożeniu rozliczenia został wykreślony z rejestru".
Wyrejestrowany z VAT podatnik nie może natomiast otrzymać zwrotu "nowego" VAT, tzn. nie może zawnioskować (na takich zasadach, jak inni podatnicy VAT) o zwrot podatku poniesionego już po wyrejestrowaniu się. Taki podatnik – biorąc pod uwagę, że jest podmiotem z innego państwa – powinien występować o zwrot VAT na zasadach właściwych dla podmiotów zagranicznych (czyli przez deklarację VAT-REF złożoną w swoim państwie; tu: w Niemczech).
Możliwość (czy też obowiązek) składania korekt deklaracji podatkowych przez podatnika po wyrejestrowaniu się pozostaje kwestią sporną.
Deklaracje może (i ma obowiązek) bowiem składać tylko podatnik zarejestrowany. Można twierdzić, że – jeśli miałyby być składane korekty deklaracji za okres, w którym podatnik był podatnikiem zarejestrowanym – podatnik może i powinien je złożyć (nawet jeśli w momencie ich składania nie jest już podatnikiem zarejestrowanym). Pozostaje to wszakże kwestia sporna.
Adam Bartosiewicz, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 2 grudnia 2014 r.