Podpisałem umowę na dzierżawę modułu perfumeryjnego z prawem do jej nabycia po uiszczeniu wszystkich należności dzierżawnych zgodnie z harmonogramem płatności (nie jest to umowa leasingu). Harmonogram płatności obejmuje opłatę wstępną (ok. 4200 zł), 22 raty dzierżawne (każda ok. 480 zł) oraz wykup modułu (ok. 480 zł).
Jak należy potraktować poszczególne opłaty?
Czy opłatę wstępną można zaliczyć bezpośrednio w koszty, czy też ma być rozliczana w koszty przez okres umowy (firma prowadzi PKPiR)?
Czy raty dzierżawne stanowią koszty w miesiącu otrzymania faktur?
Czy wykup modułu należy potraktować jako zakup środka trwałego, czy też zaksięgować bezpośrednio w koszty?
1) Zawarta umowa dzierżawy na gruncie podatkowym zostanie potraktowana jako umowa leasingu. Opłaty dzierżawne będą kosztami uzyskania przychodów w miesiącu ich poniesienia.
2) Czynsz inicjalny (opłata wstępna) będzie kosztem podatkowym jednorazowo, w miesiącu jej poniesienia.
3) Wydatek na wykup przedmiotu dzierżawy będzie można zaliczyć bezpośrednio w koszty podatkowe, z uwagi na jego wysokość (nieprzekraczającą 3500 zł).
Ad. 1)
Po pierwsze należy stwierdzić, że wbrew temu, co Państwo piszecie, zawarta przez Was umowa na gruncie podatkowym (zapewne) będzie musiała być potraktowana jako leasing.
Tak, wiem, iż nie jest to cywilnoprawna umowa leasingu, lecz umowa dzierżawy. Proszę jednak zwrócić uwagę na brzmienie art. 23a pkt 1 oraz art. 23b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f.
Otóż w myśl pierwszego z przepisów, przez "umowę leasingu" rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty.
Umowa taka powinna spełniać następujące warunki:
1) być zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości, oraz
2) suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
W sytuacji opisanej w pytaniu mamy do czynienia z umową, na mocy której następuje oddanie do używania środka trwałego. Następuje to – jak rozumiem na 2 lata (piszecie Państwo o opłacie wstępnej i 22 ratach, więc zakładam, że umowa będzie trwała 2 lata). Dla tego rodzaju środka trwałego okres amortyzacji trwa 5 lat. Więc umowa zawarta na okres 2 lat spełnia warunek dotyczący minimalnego trwania umowy (40% normatywnego okresu amortyzacji). Zapewne także suma opłat wynikających z umowy jest równa co najmniej wartości początkowej dzierżawionego środka trwałego.
W związku z powyższym należałoby zastosować do przedmiotowej umowy dzierżawy przepisy u.p.d.o.f. dotyczące umowy leasingu.
Raty dzierżawne będą zatem – zgodnie z przepisami art. 23b u.p.d.o.f. - kosztami uzyskania przychodów w miesiącu wystawienia faktury przez wydzierżawiającego.
Ad. 2)
Prowadzicie Państwo PKPiR (zakładam, że kasowo, a nie memoriałowe).
Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 4 u.p.d.o.f., koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Do podatników prowadzących księgi podatkowej w tej formie nie mają zastosowania żadne inne reguły dotyczące potrącania kosztów w czasie.
Koszt z tytułu opłaty wstępnej można zatem potrącić w momencie jego poniesienia (czyli w dacie wystawienia faktury przez wydzierżawiającego – zob. art. 22 ust. 6b u.p.d.o.f.).
Przepisy dotyczące potrącania kosztów pośrednio związanych z przychodem a odnoszących się do okresu przekraczającego rok podatkowy (art. 22 ust. 5c u.p.d.o.f.) - na podstawie których ewentualnie bylibyście zobowiązani do rozbicia w czasie opłaty wstępnej – nie mają zastosowania do podatników prowadzących księgi podatkowe kasowo.
W każdym razie ostatnio w orzecznictwie podkreśla się, że tego rodzaju płatności przy umowach leasingu (w rozumieniu podatkowym) są kosztami potrącanymi jednorazowo, nawet przez podatników, którzy księgi prowadzą memoriałowo. Tak np. WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 27 stycznia 2010 r., I SA/Po 1003/09: "Jeżeli w umowie leasingu nie określono, że opłata inicjalna jest opłatą na poczet usługi wykonywanej przez okres jej trwania, należy ją uznać za koszt jednorazowy, wykazywany w momencie poniesienia. Nie ma bowiem podstaw, by traktować opłatę inicjalną jako koszt, który dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy. Gdyby bowiem tak przyjąć, to nie byłoby różnicy między przedmiotową opłatą a jednorazową płatnością z tytułu świadczenia usługi leasingu za cały okres trwania leasingu uiszczoną z góry".
Ad. 3)
Płatność w tytułu wykupu przedmiotu leasingu jest wydatkiem na nabycie środka trwałego. Zasadniczo tego rodzaju wydatki nie są kosztami uzyskania przychodów (z uwagi na brzmienie art. 23 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f.). W tym wszakże przypadku kwota na nabycie środka trwałego nie przekracza 3500 zł. W związku z tym – mając na względzie brzmienie art. 22d ust. 1 u.p.d.o.f. - wydatek na realizację opcji wykupu będzie można zaliczyć bezpośrednio w koszty podatkowe.
Jak należy potraktować poszczególne opłaty?
Czy opłatę wstępną można zaliczyć bezpośrednio w koszty, czy też ma być rozliczana w koszty przez okres umowy (firma prowadzi PKPiR)?
Czy raty dzierżawne stanowią koszty w miesiącu otrzymania faktur?
Czy wykup modułu należy potraktować jako zakup środka trwałego, czy też zaksięgować bezpośrednio w koszty?
1) Zawarta umowa dzierżawy na gruncie podatkowym zostanie potraktowana jako umowa leasingu. Opłaty dzierżawne będą kosztami uzyskania przychodów w miesiącu ich poniesienia.
2) Czynsz inicjalny (opłata wstępna) będzie kosztem podatkowym jednorazowo, w miesiącu jej poniesienia.
3) Wydatek na wykup przedmiotu dzierżawy będzie można zaliczyć bezpośrednio w koszty podatkowe, z uwagi na jego wysokość (nieprzekraczającą 3500 zł).
Ad. 1)
Po pierwsze należy stwierdzić, że wbrew temu, co Państwo piszecie, zawarta przez Was umowa na gruncie podatkowym (zapewne) będzie musiała być potraktowana jako leasing.
Tak, wiem, iż nie jest to cywilnoprawna umowa leasingu, lecz umowa dzierżawy. Proszę jednak zwrócić uwagę na brzmienie art. 23a pkt 1 oraz art. 23b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f.
Otóż w myśl pierwszego z przepisów, przez "umowę leasingu" rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty.
Umowa taka powinna spełniać następujące warunki:
1) być zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości, oraz
2) suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
W sytuacji opisanej w pytaniu mamy do czynienia z umową, na mocy której następuje oddanie do używania środka trwałego. Następuje to – jak rozumiem na 2 lata (piszecie Państwo o opłacie wstępnej i 22 ratach, więc zakładam, że umowa będzie trwała 2 lata). Dla tego rodzaju środka trwałego okres amortyzacji trwa 5 lat. Więc umowa zawarta na okres 2 lat spełnia warunek dotyczący minimalnego trwania umowy (40% normatywnego okresu amortyzacji). Zapewne także suma opłat wynikających z umowy jest równa co najmniej wartości początkowej dzierżawionego środka trwałego.
W związku z powyższym należałoby zastosować do przedmiotowej umowy dzierżawy przepisy u.p.d.o.f. dotyczące umowy leasingu.
Raty dzierżawne będą zatem – zgodnie z przepisami art. 23b u.p.d.o.f. - kosztami uzyskania przychodów w miesiącu wystawienia faktury przez wydzierżawiającego.
Ad. 2)
Prowadzicie Państwo PKPiR (zakładam, że kasowo, a nie memoriałowe).
Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 4 u.p.d.o.f., koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Do podatników prowadzących księgi podatkowej w tej formie nie mają zastosowania żadne inne reguły dotyczące potrącania kosztów w czasie.
Koszt z tytułu opłaty wstępnej można zatem potrącić w momencie jego poniesienia (czyli w dacie wystawienia faktury przez wydzierżawiającego – zob. art. 22 ust. 6b u.p.d.o.f.).
Przepisy dotyczące potrącania kosztów pośrednio związanych z przychodem a odnoszących się do okresu przekraczającego rok podatkowy (art. 22 ust. 5c u.p.d.o.f.) - na podstawie których ewentualnie bylibyście zobowiązani do rozbicia w czasie opłaty wstępnej – nie mają zastosowania do podatników prowadzących księgi podatkowe kasowo.
W każdym razie ostatnio w orzecznictwie podkreśla się, że tego rodzaju płatności przy umowach leasingu (w rozumieniu podatkowym) są kosztami potrącanymi jednorazowo, nawet przez podatników, którzy księgi prowadzą memoriałowo. Tak np. WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 27 stycznia 2010 r., I SA/Po 1003/09: "Jeżeli w umowie leasingu nie określono, że opłata inicjalna jest opłatą na poczet usługi wykonywanej przez okres jej trwania, należy ją uznać za koszt jednorazowy, wykazywany w momencie poniesienia. Nie ma bowiem podstaw, by traktować opłatę inicjalną jako koszt, który dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy. Gdyby bowiem tak przyjąć, to nie byłoby różnicy między przedmiotową opłatą a jednorazową płatnością z tytułu świadczenia usługi leasingu za cały okres trwania leasingu uiszczoną z góry".
Ad. 3)
Płatność w tytułu wykupu przedmiotu leasingu jest wydatkiem na nabycie środka trwałego. Zasadniczo tego rodzaju wydatki nie są kosztami uzyskania przychodów (z uwagi na brzmienie art. 23 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f.). W tym wszakże przypadku kwota na nabycie środka trwałego nie przekracza 3500 zł. W związku z tym – mając na względzie brzmienie art. 22d ust. 1 u.p.d.o.f. - wydatek na realizację opcji wykupu będzie można zaliczyć bezpośrednio w koszty podatkowe.