Skierowaliśmy zleceniobiorcę na egzamin konieczny do wykonania zlecenia (elektryczny). Za egzamin spółka otrzymała fakturę VAT i opłaciła go ze swoich środków. Nie obciążaliśmy zleceniobiorcy kosztami egzaminu. Koszt egzaminu wyniósł 200 zł.
Czy kwota zapłaconego świadczenia będzie stanowiła podstawę opodatkowania i ZUS (200 zł)? Czy też kwotę 200 zł należy traktować jako kwotę netto i ją ubruttowić? Kiedy powstanie obowiązek podatkowy i składkowy? W dacie skorzystania przez zleceniobiorcę z egzaminu (23 października 2009 r.), czy w dacie zapłacenia faktury za ten egzamin przez spółkę (3 listopada 2009 r.)?
Czy koszt egzaminu będzie stanowił koszt uzyskania przychodu spółki?
Skutki podatkowe (i ZUS) po stronie zleceniobiorcy zależą od treści zawartej umowy zlecenia. Koszt egzaminu stanowić będzie koszt uzyskania przychodu Spółki. Szczegóły oraz odpowiedzi na pozostałe pytania znajdują się w uzasadnieniu.
Przepisy (w szczególności przepisy prawa podatkowego) nie zabraniają zleceniodawcom finansowania różnego rodzaju świadczeń, z których korzystają zleceniobiorcy. Dotyczy to również przedstawionej sytuacji sfinansowania egzaminu, w którym uczestniczył zleceniobiorca. Pojawia się pytanie czy w przypadkach takich dochodzi do powstawania u zleceniobiorców przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń (zob. art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. - dalej u.p.d.o.f.).
Według mnie decyduje o tym treść zawartej umowy. Jeśli jako jeden z obowiązków zleceniodawcy określa ona obowiązek sfinansowania takiego egzaminu uznać należy, że z tego tytułu nie powstaje u zleceniobiorcy przychodu z nieodpłatnych świadczeń (świadczenie polegające na nieodpłatnym wzięciu udział w egzaminie), a w konsekwencji również przychodu do "oskładkowania". Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach. Tytułem przykładu wskazać można postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ostrołęce z dnia 7 listopada 2006 r., US 15 PO-II-415/27/06/KD, http://sip.mf.gov.pl/sip, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 sierpnia 2008 r., IPPB1/415-567/08-4/AJ, http://sip.mf.gov.pl/sip. W drugim ze wskazanych pism czytamy, że "przychodem jest wartość nieodpłatnych świadczeń, które nie powodują powstania u beneficjenta danej usługi, czy otrzymującego daną rzecz, obowiązku dokonania jakichkolwiek wzajemnych świadczeń na rzecz ponoszącego wydatki z tego tytułu (bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego)".
Przychód z nieodpłatnych świadczeń powstanie natomiast, jeśli zawarta umowa nie określa obowiązku zleceniodawcy sfinansowania przedmiotowego egzaminu. W przypadku takim nie można bowiem uznać, że sfinansowanie egzaminu stanowi element świadczenia odpłatnego (odpłatnej umowy zlecenia zawartej ze zleceniobiorcą). W przypadku takim koszt sfinansowanego egzaminu (200 zł, bez ubruttowienia) stanowić będzie podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i "oskładkowaniu" przychód z działalności wykonywanej osobiście (zob. art. 11 ust. 2a pkt 2 w związku z art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f.; zakładam, ze chodzi u umowę zlecenia, która nie jest zawarta przez zleceniobiorcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej). Przychód ten powstał w dacie jego otrzymania przez pracownika (zob. art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.), tj. skorzystania przez zleceniobiorcę z nieodpłatnej możliwości zdawania egzaminu (czyli 23 października 2009 r.).
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że skoro przedmiotowy egzamin jest konieczny do wykonania zlecenia przez zleceniobiorcę, poniesiony na jego sfinansowanie koszt zostanie bez wątpienia poniesiony w celu osiągnięcia przychodu (do powstania przychodu przyczyni się wykonanie zlecenia przez zleceniobiorcę). Jednocześnie żaden z przepisów art. 23 u.p.d.o.f. oraz art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., nie wyłącza możliwości zaliczenia tego typu kosztu do kosztów uzyskania przychodów. W konsekwencji - niezależnie od jednego z przedstawionych scenariuszy - koszt ten stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodu (zob. art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. oraz art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.).
Czy kwota zapłaconego świadczenia będzie stanowiła podstawę opodatkowania i ZUS (200 zł)? Czy też kwotę 200 zł należy traktować jako kwotę netto i ją ubruttowić? Kiedy powstanie obowiązek podatkowy i składkowy? W dacie skorzystania przez zleceniobiorcę z egzaminu (23 października 2009 r.), czy w dacie zapłacenia faktury za ten egzamin przez spółkę (3 listopada 2009 r.)?
Czy koszt egzaminu będzie stanowił koszt uzyskania przychodu spółki?
Skutki podatkowe (i ZUS) po stronie zleceniobiorcy zależą od treści zawartej umowy zlecenia. Koszt egzaminu stanowić będzie koszt uzyskania przychodu Spółki. Szczegóły oraz odpowiedzi na pozostałe pytania znajdują się w uzasadnieniu.
Przepisy (w szczególności przepisy prawa podatkowego) nie zabraniają zleceniodawcom finansowania różnego rodzaju świadczeń, z których korzystają zleceniobiorcy. Dotyczy to również przedstawionej sytuacji sfinansowania egzaminu, w którym uczestniczył zleceniobiorca. Pojawia się pytanie czy w przypadkach takich dochodzi do powstawania u zleceniobiorców przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń (zob. art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. - dalej u.p.d.o.f.).
Według mnie decyduje o tym treść zawartej umowy. Jeśli jako jeden z obowiązków zleceniodawcy określa ona obowiązek sfinansowania takiego egzaminu uznać należy, że z tego tytułu nie powstaje u zleceniobiorcy przychodu z nieodpłatnych świadczeń (świadczenie polegające na nieodpłatnym wzięciu udział w egzaminie), a w konsekwencji również przychodu do "oskładkowania". Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach. Tytułem przykładu wskazać można postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ostrołęce z dnia 7 listopada 2006 r., US 15 PO-II-415/27/06/KD, http://sip.mf.gov.pl/sip, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 sierpnia 2008 r., IPPB1/415-567/08-4/AJ, http://sip.mf.gov.pl/sip. W drugim ze wskazanych pism czytamy, że "przychodem jest wartość nieodpłatnych świadczeń, które nie powodują powstania u beneficjenta danej usługi, czy otrzymującego daną rzecz, obowiązku dokonania jakichkolwiek wzajemnych świadczeń na rzecz ponoszącego wydatki z tego tytułu (bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego)".
Przychód z nieodpłatnych świadczeń powstanie natomiast, jeśli zawarta umowa nie określa obowiązku zleceniodawcy sfinansowania przedmiotowego egzaminu. W przypadku takim nie można bowiem uznać, że sfinansowanie egzaminu stanowi element świadczenia odpłatnego (odpłatnej umowy zlecenia zawartej ze zleceniobiorcą). W przypadku takim koszt sfinansowanego egzaminu (200 zł, bez ubruttowienia) stanowić będzie podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i "oskładkowaniu" przychód z działalności wykonywanej osobiście (zob. art. 11 ust. 2a pkt 2 w związku z art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f.; zakładam, ze chodzi u umowę zlecenia, która nie jest zawarta przez zleceniobiorcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej). Przychód ten powstał w dacie jego otrzymania przez pracownika (zob. art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f.), tj. skorzystania przez zleceniobiorcę z nieodpłatnej możliwości zdawania egzaminu (czyli 23 października 2009 r.).
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że skoro przedmiotowy egzamin jest konieczny do wykonania zlecenia przez zleceniobiorcę, poniesiony na jego sfinansowanie koszt zostanie bez wątpienia poniesiony w celu osiągnięcia przychodu (do powstania przychodu przyczyni się wykonanie zlecenia przez zleceniobiorcę). Jednocześnie żaden z przepisów art. 23 u.p.d.o.f. oraz art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., nie wyłącza możliwości zaliczenia tego typu kosztu do kosztów uzyskania przychodów. W konsekwencji - niezależnie od jednego z przedstawionych scenariuszy - koszt ten stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodu (zob. art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. oraz art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.).