Osobie ubezwłasnowolnionej został udzielony kredyt. W związku z brakiem zwrotu zostało wszczęte postępowanie, gdzie orzeczono, że osoba ta nie posiadała zdolności do czynności prawnych, zatem umowa kredytu nie została zawarta.
Biorąc pod uwagę, iż miała miejsce wypłata gotówki (osoba ubezwłasnowolniona wzbogaciła się), powstały wątpliwości, czy wysokość takiej kwoty stanowi dla osoby ubezwłasnowolnionej przychód do opodatkowani i czy na płatniku ciąży obowiązek wystawienia PIT-8C?

Fakt, iż umowa kredytu była nieważna nie oznacza, że wypłacona kwota była przychodem - wciąż ma ona bowiem charakter zwrotny. Uzyska ona status przychodu dopiero w momencie przekształcenia w świadczenie ostateczne, a więc np. z chwilą umorzenia należności.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Mimo że nie zostało to wyraźnie powiedziane, za przychód należy uznać wyłącznie przysporzenia majątkowe - mówiąc obrazowo przychodem będzie jedynie kwota, która wzbogaciła pracownika. Jeżeli pracownik otrzymałby coś, co nie ma wartości i nie prowadzi do wzrostu jego majątku, przychód by nie powstał. Tym samym przychodem nie jest kwota kredytu lub pożyczki, gdyż są to świadczenia zwrotne, czyli nie mają charakteru ostatecznego.
Sam fakt, że kredyt był nienależny (umowa była nieważna) nie przesądza jeszcze, że mamy do czynienia z przychodem. Instytucja kredytowa może dochodzić zwrotu, chociażby w ramach roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia. Przychód powstanie natomiast w momencie przekształcenia wypłaconej kwoty w świadczenia ostateczne - np. w przypadku umorzenia należności lub umorzenia postępowania egzekucyjnego. W takim wypadku faktycznie płatnik będzie musiał wystawić PIT-8C.