Odpowiedź:
Dochód z dochodzenia zapłaty wierzytelności podlega opodatkowaniu.
Uzasadnienie:
Zaplata, oprócz aspektu kasowego, jest przede wszystkim zobowiązaniem dłużnika i prawem wierzyciela. Prawo to może zostać zbyte jako wierzytelność.
Nabycie i realizacja wierzytelności powoduje zaś powstanie dochodu z praw majątkowych. Przychodami są bowiem otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne (art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f.). Koszty poniesione w celu uzyskania przychodu z takiej wierzytelności (a więc otrzymania pieniędzy – w postępowaniu sądowym i egzekucyjnym) pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami i stanowią ich koszty uzyskania. Tak samo niezbędne do uzyskania przychodu są koszty nabycia wierzytelności.
W efekcie u brata powstanie dochód, na który po stronie przychodów składały się będą faktycznie otrzymane kwoty pieniężne, zaś po stronie kosztów koszty nabycia wierzytelności i dochodzenia jej zapłaty.
Podobne stanowisko wyrażono m.in. w interpretacji Ministra Finansów z 6 maja 2014 r., ILPB3/423-47/14-2/EK.
Należy również zauważyć, że zbycie wierzytelności opodatkowane będzie również u zbywcy. Dotyczy to jednak tylko części sprzedanej wierzytelności (kosztem będzie jej wartość nominalna, przychodem - uzyskana cena). Jeśli chodzi natomiast o samą zapłatę kary umownej to będzie ona również generowała przychód po otrzymaniu – nie będzie to jednak przychód z praw majątkowych, ale z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 4 u.p.d.o.f.).
Krzysztof Klimek
Odpowiedzi udzielono 27.10.2015 r.
Czy dochód z dochodzenia zapłaty wierzytelności podlega opodatkowaniu?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoCzy podlega opodatkowaniu należność z kary umownej zasądzonej przez sąd w procesie z gminą, jeśli ona wpłynie do spółki?A jeśli udział w tej należności wykupiła wcześniej osoba prywatna, to czy będzie podlegać opodatkowaniu ta część, która wpłynie osobie prywatnej z należności zasądzonej przez sąd?Brat odkupił od przedsiębiorcy osoby fizycznej (jednoosobowej działalności gospodarczej) wierzytelności sporne i finansuje prowadzony spór sądowy. Z wygranej to jemu należeć się będzie część zasądzonych kar umownych i zapłat od inwestorów.Czy po uzyskaniu tych zasądzonych należności brat będzie musiał zapłacić od tego podatek dochodowy, a jeśli tak, to ile?
