Pytanie

Jestem developerem (osoba fizyczna), prowadzę sprzedaż i wynajem powierzchni użytkowych i mieszkalnych. Prowadzę księgi handlowe, jestem czynnym podatnikiem VAT.
Czy mam obowiązek wystawić fakturę zaliczkową z tytułu wniesionej przez potencjalnego klienta opłaty na rezerwację lokalu?

Odpowiedź

Tak, w takiej sytuacji powinna zostać wystawiona faktura zaliczkowa.

Uzasadnienie

Jak wynika z art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług , obowiązek podatkowy w VAT powstaje m.in. w przypadku, gdy przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę. Z treści pytania wynika, że podatnik (deweloper) otrzymał opłatę na rezerwację lokalu. Autor pytania nie wskazuje tu, czy w przypadku nabycia lokalu opłata ta zostanie zaliczona na poczet dostawy lokalu, należy jednak wnioskować, że zgodnie z zawartą pomiędzy stronami umową tak właśnie ma być. Gdyby nawet tak nie było, to rezerwację należałoby tu traktować jako czynność pomocniczą do czynności głównej, tj. dostawy lokalu.

Jak bowiem wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, w tym również w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej "jeżeli dwa lub więcej świadczenia dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania VAT." (zob. wyrok TSUE w sprawie C-41/04, Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris van Financiën).

W tej więc sytuacji, w jednym jak i w drugim przypadku, fakt otrzymana przez dewelopera należności rezerwacyjnej zrodzi obowiązek podatkowy w VAT jako zaliczka. Stosownie zatem do § 10 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług , fakt otrzymania opłaty na rezerwację lokalu podatnik powinien udokumentować fakturą VAT.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)

Rozporządzenia Ministra Finansów z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360)