Zgodnie z art. 4 pkt 30 ustawy Prawo oświatowe (dalej jako: uPo), kształcenie ustawiczne jest rozumiane jako kształcenie w szkołach dla dorosłych, branżowych szkołach II stopnia i szkołach policealnych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny. System oświaty obejmuje placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych. Różnice pomiędzy nimi wynikają z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych. 

 


Trzeba uzyskać wpis do ewidencji

Niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego mogą być zakładane przez osoby prawne i osoby fizyczne. W tym celu, konieczne jest uzyskanie wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek. Jeśli chodzi placówki kształcenia ustawicznego oraz centra kształcenia zawodowego, taką jednostką jest powiat.

Zgłoszenie do ewidencji musi zawierać: 

  1. oznaczenie osoby zamierzającej prowadzić szkołę lub placówkę, jej miejsca zamieszkania lub siedziby;
  2. określenie odpowiednio typu lub rodzaju placówki oraz daty rozpoczęcia jej funkcjonowania, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe - nazw zawodów, w których szkoła będzie kształcić;
  3. statut placówki;
  4. dane dotyczących kwalifikacji pracowników pedagogicznych i dyrektora;
  5. dane niezbędne do wpisania do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej;
  6. wskazanie adresu siedziby szkoły lub placówki oraz innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, jeżeli ich utworzenie jest przewidywane, przy czym inne lokalizacje muszą znajdować się na terenie jednostki samorządu terytorialnego dokonującej wpisu do ewidencji, a także informację o warunkach lokalowych zapewniających:
  • możliwość prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych,
  • realizację innych zadań statutowych,
  • możliwość realizacji praktycznej nauki zawodu,
  • bezpieczne i higieniczne warunki nauki i pracy, spełniające wymagania określone w przepisach w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, przepisach o ochronie środowiska, przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, przepisach techniczno-budowlanych i przepisach o ochronie przeciwpożarowej.

Osoba fizyczna, która składa zgłoszenie do ewidencji, może dołączyć pisemne oświadczenie wskazujące osobę fizyczną lub osobę prawną, inną niż jednostka samorządu terytorialnego, która przejmie prowadzenie szkoły lub placówki w przypadku jej zgonu. Oświadczenie musi zawierać zgodę podmiotu, który ma przejąć prowadzenie szkoły lub placówki niepublicznej. 

Czytaj także: ZNP szuka poparcia dla projektu ws. nauczycielskich wynagrodzeń >>>

Pomieszczenia muszą być bezpieczne

Konieczne jest też dołączenie pozytywnych opinii właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej. W orzecznictwie wskazuje się, że wymóg załączenia opinii w przedmiocie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i nauki dotyczy nie tylko miejsc prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, a ale także innych pomieszczeń, np. takich jak sekretariat (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 22 maja 2019 r., sygn. akt III SA/Gl 404/19). Natomiast w wyroku z 15 marca 2019 r., sygn. akt IV SA/Gl 1037/18, gliwicki sąd podkreślił, że wymóg podania informacji o warunkach lokalowych dotyczy zarówno miejsca prowadzenia szkoły, a więc jej głównej siedziby, jak i tych ewentualnych innych miejsc, w których realizowane są określone zadania szkoły. Art. 168 ust. 4 pkt 3 uPo nie daje bowiem żadnych podstaw do ograniczenia tego wymogu wyłącznie do miejsc prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych.

Decyzja odmowna jest "związana"

Jeśli podmiot spełni wymagania, starosta dokonuje wpisu do ewidencji w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia oraz z urzędu doręcza zaświadczenie o wpisie. Natomiast kopię zaświadczenia przekazuje właściwemu kuratorowi oświaty oraz organowi podatkowemu. Decyzję odmowną wydaje się z kolei w sytuacji, gdy zgłoszenie nie zawiera wymaganych danych albo są one błędne i mimo wezwania nie zostało uzupełnione albo poprawione w wyznaczonym terminie. Organ wydaje negatywne rozstrzygnięcie także w przypadku, gdy statut jest sprzeczny z obowiązującym prawem i mimo wezwania nie został zmieniony. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w wyroku z 25 września 2019 r., sygn. akt II SA/Wa 413/19, podkreślił że decyzja o odmowie wpisu ma charakter związany. Oznacza to, że w przypadku wystąpienia jednej z negatywnych przesłanek, wydanie przez organ decyzji odmownej ma charakter obligatoryjny. 

 

Podmiot może starać się o akredytację 

Placówka kształcenia ustawicznego i centrum kształcenia zawodowego mogą uzyskać akredytację na kształcenie ustawiczne prowadzone w formie pozaszkolnej, o której mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1-4 uPo (tj. kwalifikacyjny kurs zawodowy, kurs umiejętności zawodowych, kurs kompetencji ogólnych oraz turnus dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników). Natomiast w przypadku innych kursów umożliwiający uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych, jeżeli kształcenie w tej formie jest prowadzone w oparciu o programy określone na podstawie odrębnych przepisów. Akredytacja stanowi potwierdzenie spełniania określonych wymogów i zapewniania wysokiej jakości kształcenia ustawicznego prowadzonego w danej formie pozaszkolnej. Zgodnie z art. 118 ust. 2 uPo, akredytację przyznaje kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce prowadzenia kształcenia ustawicznego, w drodze decyzji administracyjnej, na okres 5 lat. Jest ona przyznawana po 3 latach prowadzenia kształcenia w formie lub formach pozaszkolnych i spełnieniu pozostałych wymogów z art. 118 ust. 3 uPo (czyli np. opracowanie i stosowanie system zapewniania jakości kształcenia oraz jego systematyczne doskonalenie, zapewnianie bezpiecznych i higienicznych warunków realizacji kształcenia w danej formie pozaszkolnej oraz udostępnianie uczestnikom danej formy pozaszkolnej materiałów dydaktycznych).