Za przyjęciem nowelizacji Karty Nauczyciela głosowało 241 posłów, 204 było przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.

Szybka nowelizacja

- Nadmierna liczba stopni awansu zawodowego, którym przyporządkowane zostały minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, niekorzystnie wpływa na poziom wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę w szkole, co może zniechęcać kandydatów do pracy w tym zawodzie - uzasadniało konieczność wprowadzenia zmian MEiN. Ustawę Sejm uchwalił 23 czerwca, Senat przyjął ją z poprawkami. Oprócz tej, dotyczącej wynagrodzeń, dotyczyły zniesienia konieczności ustalenia w rozporządzeniu ministra edukacji i nauki szczegółowych kryteriów oceny pracy nauczyciela, przy jednoczesnym pozostawieniu szczegółowego trybu dokonywania oceny.

 

 

Inna z poprawek przyjętych przez Senat zakładała zwiększenie wysokości tzw. średniego wynagrodzenia nauczycieli. Zgodnie z nią średnie wynagrodzenie nauczyciela początkującego miało wynosić 130 proc. kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej, nauczyciela mianowanego - 187 proc. kwoty bazowej, a nauczyciela dyplomowanego - 233 proc. kwoty bazowej. Poprawka ta również została przez Sejm odrzucona.

Więcej o projekcie:
Dla niektórych nauczycieli awans zawodowy zostanie na obecnych zasadach>>

ZNP: Zmiany w awansie nauczyciela nie zachęcą do wybrania tej ścieżki kariery>>
Czarnek: Od września podwyżki dla nauczycieli wchodzących do zawodu>>
Związkowcy bez prawa głosu w komisjach decydujących o awansach nauczycieli>>
Nauczyciel dostępny na zawołanie - nowa godzina karciana na konsultacje z rodzicami>>

Wyższa pensja, ale mniejsza pewność zatrudnienia

Ustawa od 1 września znosi dwa pierwsze stopnie awansu zawodowego - zamiast tego przez prawie cztery lata nauczyciel nie będzie miał żadnego stopnia awansu, a potem od razu przystąpi do awansu na nauczyciela mianowanego. Obecnie nauczyciel stażysta zarabia minimalnie 3079 zł (brutto), a nauczyciel kontraktowy niewiele więcej, bo 3167 zł (brutto). Bez konkretnych podwyżek, nawet przy założeniu, że normą będzie ta wyższa stawka, to nadal nie będzie to szczególnie zachęcająca kwota dla młodych ludzi wchodzących na rynek pracy.

 

Sprawdź w LEX: Kalendarz zadań dyrektora - Sierpień 2022 >>>

Po zmianach przez 3 lata i 9 miesięcy, będą odbywać przygotowanie do zawodu nauczyciela po czym, aby kontynuować pracę w szkole obligatoryjnie przystąpią do egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego. Według Krzysztofa Baszczyńskiego, wiceprezesa ZNP, zmiany to poważny problem dla młodych nauczycieli, którzy na stałe zatrudnienie będą musieli poczekać cztery lata. - Teraz już po roku pewną stabilizację daje im stopień nauczyciela kontraktowego, po wejściu w życie zmian już tak nie będzie - zauważa. A to może zniechęcać potencjalnych chętnych do pracy w szkole.

Czytaj też: Nowe zasady zatrudniania specjalistów w szkołach i przedszkolach od roku szk. 2022/23 >>>

Komisja sprawdzi nauczyciela w akcji

W ustawie kładzie się nacisk na umiejętności praktyczne nauczyciela - w drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, przed dokonaniem oceny pracy, nauczyciel będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze co najmniej 1 godziny, w obecności:

  1. dyrektora szkoły;
  2. mentora;
  3. doradcy metodycznego albo nauczyciela konsultanta albo przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny albo nauczyciela dyplomowanego, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.

W ostatnim roku  odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela nauczyciel, który w tym okresie uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy, będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły, w skład której wejdą:

  1. dyrektor szkoły, jako jej przewodniczący;
  2. ekspert z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
  3. doradca metodyczny albo nauczyciel konsultant albo nauczyciel dyplomowany, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, z tej samej lub innej szkoły.

Na wniosek nauczyciela, w pracach komisji będzie mógł brać udział w charakterze obserwatora również przedstawiciel związku zawodowego wskazanego w tym wniosku.

Po omówieniu zajęć prowadzonych w ostatnim roku przygotowania do zawodu nauczyciela i przeprowadzeniu rozmowy z nauczycielem, komisja będzie wydawała opinię. Pozytywna opinia komisji będzie jednym z warunków uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

Podstawa prawna zatrudniania nauczycieli specjalistów w szkołach i przedszkolach:

 

 


14 dni na odwołanie, albo dodatkowe dwa lata bez awansu

Ten, komu noga się powinie, będzie mógł złożyć wniosek o ponowne przeprowadzenie pokazowych zajęć. Jeżeli nie zrobi tego w ciągu czternastu dni lub ponownie uzyska ocenę negatywną, będzie musiał odbyć dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze roku i 9 miesięcy.

W przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach polskich, szkołach i zespołach szkół przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej ww. zajęcia będą mogły być przeprowadzane w formie wideokonferencji przy wykorzystaniu narzędzi teleinformatycznych umożliwiających przesyłanie dźwięku i obrazu w czasie rzeczywistym. Proponuje się również modyfikację składu komisji kwalifikacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego – zmniejszenie liczby ekspertów z listy ekspertów prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, wchodzących w skład komisji, z trzech do dwóch.

Czytaj też: Podległość służbowa nauczycieli i pracowników niepedagogicznych >

Kolejne sześć lat na dyplomowanego

O najwyższy stopień awansu będzie można starać się po przepracowaniu w szkole (jako nauczyciel mianowany) co najmniej 5 lat i 9 miesięcy lub okresu skróconego do 4 lat i 9 miesięcy w przypadku nauczyciela posiadającego stopień naukowy oraz nauczyciela, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole w Rzeczypospolitej Polskiej prowadził zajęcia w szkole za granicą.

Krótszy okres możliwy będzie również w przypadku nauczyciela akademickiego, który legitymował się co najmniej trzyletnim okresem pracy w uczelni, oraz nauczyciela, który w dniu nawiązania po raz pierwszy stosunku pracy w szkole posiadał co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczący dorobek zawodowy. W tych przypadkach dyrektor szkoły będzie mógł wyrazić zgodę na odbywanie przygotowania do zawodu nauczyciela w wymiarze skróconym do 2 lat i 9 miesięcy.
 

Na razie nie ma wzmianki o specjalizacjach

Zeszłoroczny projekt noweli Karty Nauczyciela zawierał rozwiązania dotyczące kolejnych stopni rozwoju na najwyższym poziomie awansu nauczyciela - miały to być specjalizacje:

  • dydaktyczno-metodyczna;
  • opiekuńczo-wychowawcza;
  • z zarządzania i organizacji;
  • nadzoru i efektów kształcenia.

Nauczyciel dyplomowany miał mieć możliwość zdobycia dwóch  – pierwszej po pięciu latach, drugiej po dziesięciu. Miało być to remedium na problem wskazywany m.in. w raporcie Najwyższej Izby Kontroli z 2018 r. - podkreślano w nim, że chociaż system awansu zawodowego pozytywnie wpłynął na jakość procesu nauczania i rozwój zawodowy nauczycieli, to ich aktywność zawodowa spadała w drugim roku po zdobyciu odpowiedniego stopnia - nauczyciela kontraktowego lub mianowanego. Aby zniwelować te problemy Izba zalecała rozważenie wprowadzenia mechanizmu wpływającego na zwiększenie aktywności nauczycieli po uzyskaniu awansu zawodowego.

 

Dodatek na start i pomoc mentora

Resort nie zakłada likwidacji dodatku "na start" - przepisy w tej materii ulegną zmianie, świadczenia na start nie będą już otrzymywali nauczyciele stażyści lecz nauczyciele odbywający przygotowanie do zawodu nauczyciela. Będzie to więc zmiana czysto techniczna.  Z założeń do projektu wynika, że nauczyciel w okresie odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela będzie mógł korzystać z pomocy mentora - mentora będzie przydzielał nauczycielowi dyrektor szkoły spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych. Mentorem nie będzie mógł być nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze, z wyjątkiem przedszkoli oraz szkół artystycznych, w których mentorem będzie mógł być również nauczyciel mianowany lub dyplomowany zajmujący stanowisko kierownicze.