Jak poinformował Stanisław Szwed, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską posłanek Joanny Frydrych i Zofii Czernow (nr 8658), do 27 lipca 2020 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło łącznie 5 315 925 wniosków o zwolnienie z opłacania składek za marzec, kwiecień i maj br. Są one rozpatrywane odrębnie za każdy miesiąc wskazany we wniosku. Dotychczas ZUS rozpatrzył pozytywnie:
- za marzec - wnioski 1 494 220 płatników na kwotę 4 223 862 500 zł,
- za kwiecień - wnioski 1 508 894 płatników na kwotę 3 695 673 300 zł,
- za maj - wnioski 1 517 468 płatników na kwotę 3 731 126 200 zł.
W sumie rozpatrzonych zostało 94,3 proc. wniosków o zwolnienie z obowiązku opłacania składek za marzec 2020 r., 92,1 proc. wniosków za kwiecień 2020 r. i 90,5 proc. wniosków za maj 2020 r.
Z informacji Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (dalej: MRPiPS) wynika, że według stanu na 27 lipca br. łączna kwota zwolnienia ze składek za marzec, kwiecień i maj br. na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych wynosi 8 130 427 831,64 zł. Natomiast płatnicy składek - według stanu na 27 lipca br. - otrzymali zwolnienie ze składek na wszystkie fundusze za marzec, kwiecień i maj 2020 r. w łącznej kwocie 11 650 662 000 zł.
Skąd ta różnica?
Przedsiębiorcy zapłacili składki, choć już nie musieli
- Okazuje się, że gdyby nie społeczna reakcja i w konsekwencji nowelizacja ustawy, to nadpłaty w składkach przedsiębiorców zostałyby zaksięgowane na poczet składek na ubezpieczenia społeczne. Z odpowiedzi na interpelację posłanek Zofii Czernow i Joanny Frydrych wynika, że nadpłaty zaliczone przez ZUS na poczet składek dla podmiotów, które miały być zwolnione ze względu na COVID-19, sięgnęły nawet 3,5 mld zł – mówi dr Antoni Kolek, prezes Instytutu Emerytalnego Sp. z o.o.
Czytaj w LEX: Świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy w ramach Tarcz antykryzysowych >
Zwolnienie pomniejszone o nadpłatę
Posłanki, które na początku lipca 2020 r. wystąpiły z interpelacją, chciały wiedzieć, czy to prawda, że w wyniku ustalenia nadpłaty albo wpłacenia składek w wymaganym ustawowo terminie i zaksięgowaniu ich na koncie płatnika składek, ZUS dokonywał zwolnienia w wysokości niższej, zaliczając nadpłatę oraz wpłacone środki na poczet składek.
- Zgodnie z ustawą z 31 marca 2020 r o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568 z późn. zm.) zwolnienie w wysokości składek należnych wynikających z deklaracji rozliczeniowej przysługiwało płatnikom składek wyłącznie za marzec br. Tylko w przypadku przedsiębiorców korzystających z ulgi na start oraz dla których decydowało osiągnięcie dochodu poniżej 7 000 zł, przysługuje zwolnienie w wysokości składek należnych za kwiecień i maj. Zwolnienie przysługuje tym płatnikom tylko za ten okres – poinformował wiceminister Szwed.
Sprawdź w LEX: Jakie skutki wywoła korekta składek ZUS? >
Według niego, za kwiecień i maj płatnicy składek mogli skorzystać ze zwolnienia do wysokości składek nieopłaconych za te miesiące. Jeżeli więc płatnicy nie złożyli wniosku o zwrot nadpłaty powstałej z okresów wcześniejszych lub zapłaconych składek (np. za kwiecień) przed upływem terminu płatności składek za kwiecień, to nadpłata pokrywała należne składki, a umorzeniu podlegała wyłącznie nieopłacona różnica składek, co wynikało wprost z przepisów prawa.
- ZUS informował o zasadach, według jakich będzie następowało zwolnienie z obowiązku opłacania składek korzystając z mediów centralnych i lokalnych oraz mediów społecznościowych. Informacje były zamieszczane na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatkowo placówki terenowe ZUS mają obowiązek każdorazowego informowania o bieżącym stanie rozliczeń na koncie płatnika składek, którego sprawa jest rozpatrywana indywidualnie. Stąd też płatnicy składek mieli dostęp do informacji i możliwość złożenia wniosku o zwrot nadpłaconych należności – twierdzi wiceszef resortu pracy.
Sprawdź w LEX: Czy należy składać korektę deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, jeśli składki ZUS za ten okres już przedawniły się? >
I przypomina, że 24 lipca 2020 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 430), która zawiera przepisy mające na celu uregulowanie sytuacji firm, które z różnych względów nie zgłosiły się po zwrot nadpłaty, albo omyłkowo lub z powodu obaw opłaciły składki za miesiące objęte wnioskami o zwolnienie ze składek. - Ustawa ta wprowadza możliwość uzyskania zwolnienia za marzec, kwiecień i maj br. także wówczas, gdy składki te zostały opłacone lub rozliczona została na ich poczet nadpłata. Dotyczy to płatników składek, którzy złożyli wnioski o zwolnienie ze składek w wymaganym przepisami terminie, tj. do 30 czerwca br. – zapewnia Stanisław Szwed. Jak twierdzi, w efekcie wprowadzonej zmiany płatnikom składek zostałyby „przywrócone” nadpłaty, które wcześniej rozliczono na poczet składek za miesiące objęte wnioskiem o zwolnienie ze składek.
Sprawdź w LEX: Na jakich zasadach można skorzystać ze zwolnienia od składek w przypadku oddelegowania pracownika za granicę? >
- Oznacza to, że ZUS będzie ponownie obowiązany zająć się wnioskami, gdyż zgodnie z nowym brzmieniem przepisów, opłacone składki lub zaliczone z urzędu nienależnie opłacone składki podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – podkreśla dr Antoni Kolek. Jak twierdzi, należy jednak pamiętać, że zwolnieniu z obowiązku opłacenia, podlegają należne składki wykazane w deklaracji rozliczeniowej za marzec, kwiecień i maj 2020 r. znane na dzień ponownego rozpatrzenia wniosku o zwolnienie z opłacenia składek. Co oznacza, że przedsiębiorcy powinni mieć uregulowany status składek w ZUS za te miesiące.
Sprawdź w LEX: Czy po sporządzeniu korekty za miesiące marzec-maj należy dopłacić zaległe składki ZUS? >
Prezes IE radzi sprawdzić za pośrednictwem PUE ZUS swoją sytuację i następnie złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty. – Przedsiębiorcy, którzy w międzyczasie zakończyli prowadzenie działalności gospodarczej mogą wystąpić do ZUS o zwrot nadpłaconej kwoty. Ci, którzy tę działalność kontynuują mogą natomiast wystąpić o zwrot albo o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań – tłumaczy dr Kolek.
Sprawdź również książkę: Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych - Nr 3/2020 >>
Ubytek w FUS zostanie uzupełniony
- Według stanu na 27 lipca br. płatnicy składek otrzymali zwolnienie ze składek na wszystkie fundusze za marzec, kwiecień i maj 2020 r. w łącznej kwocie 11 650 662 000 zł – napisał wiceminister Szwed w odpowiedzi na pytanie o to, ile - jeśli prawdą jest, że ZUS zaliczał nadpłaty i opłacone składki i dokonywał zwolnienia tylko w części - faktycznie przedsiębiorcy uzyskali zwolnienia ze składek. Pytany zaś o to, ile wynosi ubytek we wpływach do FUS wynikający z zastosowanego zwolnienia, poinformował, że według stanu na 27 lipca br. łączna kwota zwolnienia ze składek za marzec, kwiecień i maj br. na FUS wynosi 8 130 427 831,64 zł.
Sprawdź w LEX: Czy wypłacony ryczałt za jazdy lokalne będzie kosztem pracodawcy w czasie pracy zdalnej? >
Jak zapewnia ministerstwo pracy, zgodnie z art. 31zw ust. 1 ustawy z 31 marca 2020 r., skutki finansowe FUS związane ze zwolnieniem z obowiązku opłacania składek za marzec, kwiecień i maj br. zostaną uzupełnione ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 lub w formie dotacji z budżetu państwa.
Na razie nie wiadomo też, ile kosztowała ZUS obsługa administracyjna zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Bo, jak twierdzi wiceminister Stanisław Szwed, nadal toczą się postępowania wyjaśniające z płatnikami składek oraz prace nad oprogramowaniem informatycznym wspierającym ewidencjonowanie danych o zwolnieniu z obowiązku opłacenia składek w obszarze Komputera Centralnego oraz Portalu PUE ZUS, brak jest możliwości podania kosztów realizacji tego zadania.
- Koszty te zostaną ustalone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych po całkowitym zakończeniu prac i wdrożeniu zmian – zapewnił wiceszef resortu pracy.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
