W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach.
- Na szczęście tylko niewielka ilość z nich została wystawiona z kodem C, którego lekarz używa wtedy, gdy pacjent jest niezdolny do pracy ze względu na nadużywanie alkoholu – mówi Iwona Kowalska-Matis, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa dolnośląskiego.
Czytaj również: Jest renta alkoholowa, świadczenia dla śmiertelnie chorych - brak>>
Zwolnienie lekarskie - z kodem C
Elektroniczne zwolnienia lekarskie e-ZLA funkcjonują od początku 2016 r. System ułatwia lekarzom wyszukać numer statystyczny choroby z klasyfikacji ICD-10 (Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób), a także podpowiada kod literowy powodu choroby.
Zwolnienie lekarskie objęte kodem literowym C oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużyciem alkoholu. Takie orzeczenie niesie dla ubezpieczonego w ZUS skutki finansowe. ZUS lub pracodawca nie wypłaci takiej osobie zasiłku chorobowego za pierwsze pięć dni niezdolności do pracy.
Cena promocyjna: 53.1 zł
|Cena regularna: 59 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 44.25 zł
Zwolnienia lekarskie z kodem C na mniej więcej stałym poziomie
W 2024 r. w Rejestrze zaświadczeń lekarskich było 9,5 tys. tego rodzaju zwolnień chorobowych i było to o blisko 45 proc. więcej niż w poprzednim 2023 roku (6,6 tys. zaświadczeń z kodem C).
Jak tłumaczy Iwona Kowalska-Matis, ten wydawałoby się drastyczny wzrost liczby zwolnień z kodem C wynika z matematyki, czyli tego, że najpierw nastąpił mocny spadek liczby zwolnień „alkoholowych”. W 2019 r. lekarze wystawili 12,3 tys. e-zwolnień, których przyczyną było nadużywanie alkoholu, w 2024 r. już tylko 9,5 tys., a w 2023 r. 6,6 tys. zaświadczeń z kodem C.
- Gdybyśmy więc odnieśli się do danych historycznych, a nie tych liczonych rok do roku, wtedy statystycznie nastąpiłby spadek, a nie wzrost liczby zwolnień lekarskich związanych z nadużywaniem alkoholu – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.
Dane za 2024 r. w obliczu kilku ostatnich lat nie wskazują na wzrost liczebności takich orzeczeń.
- W minionym roku najwięcej, bo niemal 32 proc. z 9,5 tys. zwolnień z kodem C lekarze wystawili na okres od 1 do 5 dni.
- Aż 75 proc. zaświadczeń lekarze wystawili mężczyznom.
- Wśród ogółu e-zwolnień największy odsetek (prawie 63 proc.) stanowiły zaświadczenia dla osób pomiędzy 30 a 49 rokiem życia, przy czym najczęściej byli to mężczyźni między 40 a 44 rokiem życia oraz kobiety w wieku 30-34 lata.
Typowymi chorobami związanymi z nadużywaniem alkoholu są zaburzenia psychiczne, marskość wątroby, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Równie często spotykane są problemy związane z układem krążenia, takie jak powiększenie i niewydolność serca (stłuszczenie mięśnia sercowego) czy też z układem oddechowym (obniżona odporność na zakażenia wirusowe), np. zapalenie płuc.
Pracodawca na udostępnionym mu elektronicznym zwolnieniu lekarskim nie znajdzie numeru statystycznego choroby. W konsekwencji pracodawca zobaczy jedynie kod literowy.
Sprawdź również książkę: Prawo ubezpieczeń społecznych >>
Zwolnienia lekarskie w 2024 r.
W 2024 roku wystawiono zwolnienia na 253 mln dni. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 2024 r. do rejestru zaświadczeń lekarskich ZUS trafiło 25,5 mln e-zwolnień - to o 300 tys. zaświadczeń chorobowych więcej niż w 2023 r. Były to zwolnienia zarówno z tytułu choroby własnej, jak i z tytułu opieki nad dziećmi czy innymi członkami rodziny. Najwięcej zwolnień to te wystawione w styczniu i październiku.
Najczęstsze przyczyny niezdolności do pracy pozostają niezmienne od kilku lat niezależnie od regionu kraju. Należą do nich:
- Choroby układu mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej (41,8 mln dni absencji chorobowej),
- Choroby układu oddechowego (33 mln dni),
- Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych (32,5 mln dni),
- Ciąża, poród i połóg (31,8 mln dni),
- Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania (30,3 mln dni),
- Jednostki chorobowe związane z COVID-19 (1,7 mln dni).
Z danych ZUS wynika, że nastąpił wyraźny wzrost zachorowań na krztusiec. Zarówno liczba zaświadczeń lekarskich wystawionych z tego tytułu, jak i liczba dni absencji chorobowej zwiększyły się ponad 30-krotnie.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.