O tym, że przepisy ustawy o świadczeniu wspierającym nie działają prawidłowo wiadomo od dawna. Głównym problemem jest bardzo długi czas oczekiwania przez osoby z niepełnosprawnościami na wydanie decyzji o poziomie potrzeby wsparcia przez WZON-y. Zgodnie z przepisami mają na to trzy miesiące, w praktyce jednak nie wyrabiają się w ustawowym terminie, bo urzędy zostały zasypane wnioskami od początku zeszłego roku. Rzecznik praw obywatelskich (RPO) dwukrotnie interweniował w tej sprawie do pełnomocnika rządu ds. osób z niepełnosprawnościami Łukasza Krasonia. RPO podkreśla, że obywatel ma prawo oczekiwać, że państwo nakładając na niego obowiązek wylegitymowania się określonym orzeczeniem dotyczącym niepełnosprawności, zorganizuje w taki sposób działalność swojego aparatu, aby jego sprawa została załatwiona w rozsądnym terminie.
Wiceminister rodziny Łukasz Krasoń odpowiadał w zeszłym roku, że problem wynika m.in. z tego, że o wydanie decyzji w pierwszym roku wystąpiły, m.in. osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności, kiedy z przepisów wynika, że świadczenie wspierające w pierwszym roku będzie przysługiwać osobom z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia, które otrzymają od 90-100 punktów w skali potrzeby wsparcia. Wiceminister podkreślał też, że system zablokowały wnioski złożone w wersji papierowej, a nie elektronicznie.
Czytaj również: Wnioskujący czekają miesiącami na decyzje o poziomie potrzeby wsparcia>>
Nowe etaty w wojewódzkich zespołach
Teraz Piotr Cieszewski, wicedyrektor Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych (BON), wskazuje, że sytuacja się poprawia. - Z miesiąca na miesiąc poprawia się tempo rozpatrywania wniosków w skali całego kraju. O ile w maju 2024 r. liczba rozpatrzonych wniosków stanowiła 62 proc. tych, które wpłynęły w tym miesiącu, o tyle w październiku było to 89 proc. a w listopadzie 78 proc. W pierwszych dwóch tygodniach grudnia 2024 r. złożono 16 066 wniosków a wydano 15 010 decyzji, co oznacza, że - gdyby nie czekające na rozpatrzenie wnioski z pierwszych miesięcy roku, kiedy przybywało niemal po 70-80 tys. nowych wniosków miesięcznie - nowe wnioski byłyby rozpatrywane na bieżąco – odpowiada Cieszewski na pismo RPO. Potwierdza też informację, że w tym roku zabezpieczono środki finansowe w budżecie państwa na 173 nowe etaty we WZON-ach. Piotr Cieszewski wskazuje, że szkoleni są specjaliści. W 2023 roku przeszkolono łącznie 704 specjalistów wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. W zeszłym roku było ich łącznie 1262. Wojewodowie mieli do końca stycznia przekazać do BON-u informacje o szacowanej wysokości wydatków za 2024 r. na realizację zadań związanych ze świadczeniem wspierającym.
- W okresie listopad-grudzień 2024 r. przeciętna liczba składanych wniosków tygodniowo wynosiła 7,7 tys., zaś liczba decyzji wydawanych tygodniowo w tym okresie wynosiła 6,5 tys. Sytuacja jest trudna, ale są takie zespoły, które działają sprawnie (zachodniopomorskie – 77 proc. wniosków zakończonych już decyzją, opolskie - 67,1 proc., kujawsko pomorskie - 69,7 proc., świętokrzyskie - 62 proc., podlaskie 61 - proc.) – informuje wicedyrektor Cieszewski.
Po roku funkcjonowania przepisów ustawy o świadczeniu wspierającym Pełnomocnik Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami jest zobowiązany do przeglądu przepisów ustawy i standardów ich wdrażania.
Czytaj w LEX: "Nowe" świadczenie wspierające – zagadnienia wybrane oraz próba oceny regulacji >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.