Konstytucja mówi, że każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. - Z tego zapisu możemy wywnioskować, że mówimy o wszystkich osobach aktywnych zawodowo. Ale niestety, jeśli dalej wgłębimy się w materię, wejdziemy na poziom ustaw m.in. Kodeksu pracy, to znakomicie mamy rozpisane te kwestie na linii pracodawca-pracownik, ale tylko w układzie pracodawca pracownik - wyjaśnia Jakub Chojnicki z Państwowej Inspekcji Pracy .
Zobacz: Ocena ryzyka zawodowego jako obowiązek pracodawcy >
Jego zdaniem na palcach jednej ręki możemy policzyć te rozporządzenia, które przywołują w definicji inne postrzeganie osób z aktywnych zawodowo, nie posługując się wyłącznie pojęciem pracownik, czy pracodawca. - "Problematyczne" w tej kwestii są osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż umowa o pracę - dodał.
- Faktyczne zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy osobom nie będącym pracownikami realizowane jest przez przedsiębiorców i pracodawców w niewystarczającym stopniu. Wobec konstytucyjnych zapisów wskazane jest prowadzenie prac w kierunku objęcia identyczną ochroną, zapewniającą szeroko rozumiane bezpieczeństwo i higienę pracy, zarówno pracowników, jak również osoby świadczące pracę na innej podstawie prawnej, niż umowa o pracę - uważa PIP.
Zobacz: Bezpieczne wykonywanie pracy w godzinach nocnych >
Problemy przy outsourcingu i z samozatrudnionymi
W przypadku outsourcingu, który nie jest instytucją uregulowaną w prawie pracy, w szczególności – poza kilkoma ogólnymi przepisami kodeksu pracy – brak jest regulacji prawnej określającej podział obowiązków pomiędzy współpracującymi podmiotami. Najczęściej niewłaściwe realizowany jest obowiązek współdziałania pracodawców w zakresie BHP.
Zobacz: Outsourcing a umowa o pracę - analiza opłacalności podatkowej >
- Zawierając umowę z agencją outsourcingową podmiot prowadzący zakład pracy formalnie pozbywa się właściwie odpowiedzialności za bezpieczeństwo, życie i zdrowie pracowników agencji outsourcingowej, jako podwykonawcy. W rzeczywistości jednakże agencje outsourcingowe nie posiadają prawie żadnych możliwości faktycznych oddziaływania na warunki pracy w zakładzie pracy - wskazuje Inspekcja.
Zobacz: Home office a obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy >
Brak odpowiednich ustaleń pomiędzy stronami umowy powoduje, iż niejednokrotnie pracownicy agencji outsourcingowej nie mają pełnej odzieży roboczej, nie odbywają badań lekarskich, szkoleń BHP, nie dokonano oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy lub nie zapoznano z nią pracowników, nie są prowadzone badania i pomiary czynników szkodliwych w środowisku pracy, a także nie jest sprawowany formalny nadzór nad bezpieczeństwem ich pracy.
Zobacz: Obowiązki pracodawcy w zakresie wykonywania badań i pomiarów czynników środowiska pracy >
Najczęściej agencje outsourcingowe uważają, iż za stan BHP powinien odpowiadać podmiot prowadzący zakład, na zasadach właściwych dla pracodawcy użytkownika, bądź też twierdzą, iż w praktyce realizacja większości lub choćby niektórych obowiązków pracodawcy w zakresie BHP nie jest możliwa do realizowania, bowiem nie mają faktycznego wpływu na procesy działalności danego zakładu pracy.
- Faktycznie praktyka pokazuje, że osoby działające na podstawie umów cywilnoprawnych (np. w ramach samozatrudnienia), czy też w ramach outsourcingu, są często traktowane w sposób odbiegający od standardów przewidzianych w przepisach prawa pracy, w tym bhp. Wynika to z faktu, iż pracodawcy nie utożsamiają się z takimi osobami uznając, że skoro nie są oni jego pracownikami, to nie ponoszą za nich żadnej odpowiedzialności i nie mają wobec nich żadnych obowiązków - zauważa specjalista ds. bezpieczeństwa i higieny pracy Maciej Ambroziewicz.
Zobacz: Ubezpieczenie wypadkowe samozatrudnionych i wolontariuszy >
Inspekcja wskazuje, że w przypadku samozatrudnionych największym problemem jest najczęściej brak możliwości przeprowadzania kontroli stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwagi na fakt, iż utrudnione jest ustalenie miejsca wykonywania prac przed kontrolą, bądź też w czasie pierwszego spotkania z przedstawicielem kontrolowanego podmiotu.
Czytaj też: TSUE: Potrzebny system umożliwiający pomiar dobowego czasu pracy >>>
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:
Nowe kwestionariusze osobowe od 4 maja 2019 r. >
Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców >
Do końca maja I rata odpisu na ZFŚS >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
