Odpowiedź:

W przypadku, w którym jednoznacznie zostało stwierdzone w dokumentacji powypadkowej, że przyczyną wypadku przy pracy było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, poszkodowany nie nabywa prawa do świadczeń odszkodowawczych z ubezpieczenia wypadkowego, w tym prawa do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru. W takiej sytuacji, jeżeli pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, to w zależności od czasu niezdolności do pracy przysługuje mu odpowiednio wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy w wymiarze 80% wynagrodzenia, a w przypadku pobytu w szpitalu 70% podstawy wymiaru zasiłku.

Uzasadnienie:

Stosownie do postanowień art. 234 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.
Okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870), analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), który powinien tego dokonać nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, sporządzając protokół powypadkowy, według wzoru ustalonego w przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298).
Sporządzona w ten sposób dokumentacja uprawnia poszkodowanego pracownika lub członków jego rodziny do ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których katalog określa art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 z późn. zm.) – dalej u.u.w. (m.in. 100% zasiłek chorobowy, jednorazowe odszkodowanie, renty itp.).
Należy jednak przypomnieć, że zgodnie z art. 21 ust. 1-2 u.u.w., świadczenia te nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Nie przysługują one również ubezpieczonemu, który, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Z uwagi na powyższe, w sytuacji, w której jednoznacznie zostało stwierdzone w dokumentacji powypadkowej (protokole powypadkowym lub karcie wypadku przy pracy), że przyczyną wypadku przy pracy było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, poszkodowany w takim wypadku nie nabywa prawa do świadczeń odszkodowawczych z ubezpieczenia wypadkowego, w tym prawa do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.
W takim przypadku, jeżeli pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, to w zależności od czasu niezdolności do pracy przysługuje mu odpowiednio wynagrodzenie chorobowe, o którym mowa w art. 92 § 1 k.p. lub zasiłek chorobowy, o którym mowa w przepisach rozdziału 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159 z późn. zm.). Wymiar tego wynagrodzenia lub zasiłku to 80% wynagrodzenia, a w przypadku pobytu w szpitalu 70% podstawy wymiaru zasiłku.

Maciej Ambroziewicz,
autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono  29.03.2016 r.