Główny Urząd Statystyczny opublikował w piątek, 4 listopada 2022 r., informację sygnalną - „Wolontariat w 2022 r.”. Wynika z niej, że w I kwartale 2022 r. ponad ¼ osób w wieku 15-89 lat (28,4 proc.) angażowała się w wolontariat, częściej świadczony indywidualnie (26,5 proc.) niż w ramach organizacji lub instytucji (5 proc.). Polacy zdecydowanie częściej udzielali bezpośredniej pomocy swoim znajomym, przyjaciołom i sąsiadom (22 proc.) niż osobom nieznajomym (5,8 proc.). Natomiast w wolontariacie zorganizowanym wyróżniało się zaangażowanie w bezpłatną pracę w ramach sektora non-profit (3,4 proc.), przed sektorem publicznym (1,9 proc.).

Czytaj również: Więcej zatrudnionych na stałe w NGO, ale są problemy z umową o pracę >

Praca wolontariuszy

Jak podaje GUS, wolontariusze najczęściej wykonywali proste prace (np. odśnieżanie, zamiatanie, wyrzucanie śmieci lub jako goniec) – 30,3 proc., następnie - odpowiadające kwalifikacjom personelu z dziedzin społecznych i prawa (np. udzielanie informacji, propagowanie wiedzy, porady prawne, organizowanie i prowadzenie imprez sportowych, kulturalnych, udzielanie wsparcia osobom nieradzącym sobie z problemami życiowymi) – 23,3 proc. oraz zajmowali się opieką (nad dziećmi, osobami starszymi, chorymi) – 23,2 proc.

Czytaj w LEX: Pozyskiwanie wolontariuszy - od mitów do marketingu >>>

Kobiety częściej były wolontariuszami

Z informacji wynika, że zaangażowanie w wolontariat było trochę wyższe wśród kobiet (29,9 proc.) niż wśród mężczyzn (26,8 proc.). Podobnie nieduży wpływ na aktywność wolontariacką miał rodzaj miejscowości. Najwyższy odsetek wolontariuszy był wśród mieszkańców miast powyżej 100 tys. (29,5 proc.), nieco niższy w miastach do 20 tys. mieszkańców (28,8 proc.) i na wsiach (28,4 proc.), a najniższy w miastach od 20 do 100 tys. mieszkańców (26,6 proc.).

- Wyraźniej zjawisko różnicował wiek, najczęściej wolontariat świadczyły osoby w wieku 45-54 lat (33,6 proc.), a najrzadziej osoby najstarsze (65-89 lat – 20,3 proc.) oraz kolejno - najmłodsze (15-24 lat – 26,7 proc.) - czytamy.

Według GUS, jeszcze bardziej różnicującą cechą było województwo zamieszkania. Najwyższy udział wolontariuszy był wśród mieszkańców podkarpackiego (35,9 proc.), podlaskiego (35 proc.), mazowieckiego (32,8 proc.), a następnie lubelskiego – 31,7 proc. Najniższym odsetkiem pracujących społecznie charakteryzowały się województwa kujawsko-pomorskie i opolskie (odpowiednio 21,4 proc. i 21,1 proc.).

Czytaj w LEX: Z pamiętnika wolontariusza, czyli jak firma może wspierać wolontariat pracowniczy >>>

Kluczowy z punktu widzenia rozpowszechnienia zaangażowania w wolontariat jest poziom wykształcenia. Im wyższy był poziom wykształcenia, tym większy odsetek osób angażujących się w wolontariat. Wśród osób z wyższym wykształceniem aż 36,7 proc. poświęcało czas na dobrowolną i bezpłatną pracę na rzecz innych, a w grupie z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym było to o 16,1 p. proc. mniej.

Z punktu widzenia aktywności na rynku pracy najczęściej wolontariuszami były osoby pracujące zarobkowo (32,2 proc.), następnie bezrobotne (29,6 proc.), a najrzadziej nieaktywne zawodowo (23,3 proc.).

 

Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych - Nr 7/2022

Sprawdź  

Czas pracy wolontariuszy

Z danych GUS wynika ponadto, że w I kwartale 2022 r. średni czas zadeklarowany przez wolontariusza na pracę społeczną w okresie 4 tygodni wyniósł 10 godzin. Połowa osób przepracowała w miesiącu maksymalnie 4 godziny, natomiast najczęstszym czasem wskazywanym przez respondentów były 2 godziny.

- Choć zdecydowanie więcej osób angażowało się w wolontariat indywidualny niż zorganizowany w ramach jakiegoś podmiotu, to wolontariusze w organizacjach i instytucjach poświęcali przeciętnie na taką pracę niewiele mniej czasu (7 godzin), co osoby świadczące pracę społeczną poza zorganizowanymi strukturami (9 godzin). O zbliżonym wymiarze czasu przeznaczanego przez poszczególne osoby świadczą również takie same w obu grupach wartości mediany i dominanty (po 4 godziny i po 2 godziny) – twierdzi GUS. I podaje, że zróżnicowanie przeciętnej liczby godzin poświęconych na wolontariat wiązało się z wybranymi cechami społeczno-demograficznymi osób, które angażowały się w takie prace. - Im starsi byli wolontariusze, tym przeciętny czas poświęcony na wolontariat był wyższy, mimo że mniej osób w takim wieku angażowało się w tego rodzaju aktywność – osoby w wieku 65-89 lat poświęciły średnio 13 godzin, natomiast osoby w wielu 15-24 lat - 7 godzin – podkreślają autorzy informacji.

Zaangażowanie w pracę społeczną wyrażone w przeciętnej liczbie godzin przepracowanych w ramach tego rodzaju pracy było największe wśród osób z wykształceniem średnim zawodowym – 11 godzin, następnie z wykształceniem wyższym - 10 godzin, a w pozostałych grupach wyniosło po 9 godzin. Przeciętny czas poświęcany na pracę społeczną różnił się ze względu na płeć wolontariuszy. Wolontariuszki poświęcały na tego rodzaju pracę średnio 11 godzin, a wolontariusze 9 godzin.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.