W wyroku w sprawie Generálny Riaditeľ Sociálnej Poisťovne Bratislava (C-447/18) z 18 grudnia 2019 r. Trybunał orzekł, że art. 7 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 z 5 kwietnia 2011 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii (Dz. U. 2011, L 141, s. 1) stanowiący, iż pracownik będący obywatelem państwa członkowskiego korzysta na terytorium innych państw członkowskich z tych samych przywilejów socjalnych, z jakich korzystają pracownicy krajowi, stoi na przeszkodzie przepisom państwa członkowskiego, które uzależniają przyznanie dodatku wypłacanego niektórym sportowcom wyczynowym, którzy reprezentowali to państwo członkowskie lub jego poprzedników prawnych w międzynarodowych zawodach sportowych, od warunku, że wnioskodawca musi być obywatelem tego państwa członkowskiego.
Czech bez prawa do dodatku dla Słoweńców
W rozpatrywanej sprawie obywatelowi czeskiemu (który wybrał to obywatelstwo w momencie rozwiązywania Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej) zamieszkującemu na terytorium dzisiejszej Słowacji, który zdobył medale złoty i srebrny na Mistrzostwach Europy i Świata w hokeju na lodzie jako członek reprezentacji narodowej Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, odmówiono przyznania dodatku ustanowionego dla niektórych sportowców wyczynowych, którzy reprezentowali Słowację. Powód - nie posiadał on obywatelstwa słowackiego. W momencie przystąpienia Republiki Słowackiej i Republiki Czeskiej do Unii Europejskiej zainteresowany był również zatrudniony w szkole podstawowej i kontynuował tę pracę po przystąpieniu.
Dodatek jako nagroda za wyczyny
W pierwszej kolejności Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że rozpatrywany dodatek nie wchodzi w zakres stosowania rozporządzenia nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Zdaniem Trybunału, dodatek nie wchodzi bowiem w zakres pojęcia „świadczenia z tytułu starości” w rozumieniu art. 3 ust. 1 tego rozporządzenia, określającego działy zabezpieczenia społecznego, do których rozporządzenie nr 883/2004 znajduje zastosowanie. W tym względzie Trybunał zauważył, że zasadniczym celem tego dodatku jest nagradzanie jego beneficjentów za wyczyny, jakich dokonali w dziedzinie sportu, reprezentując swój kraj, co , z jednej strony, wyjaśnia dlaczego jest bezpośrednio finansowany przez państwo, spoza źródeł finansowania krajowego systemu zabezpieczenia społecznego i niezależnie od składek płaconych przez jego beneficjentów. Z drugiej strony - dlaczego jest on wypłacany jedynie bardzo ograniczonej liczbie sportowców. Ponadto Trybunał dodał, że wypłata tego dodatku nie jest uzależniona od prawa beneficjenta do pobierania takiej emerytury, lecz jedynie od złożenia przez niego stosownego wniosku.
Sportowiec jak pracownik migrujący
TSUE uściślił następnie, że dany pracownik, mimo iż nie zmienił miejsca zamieszkania, znalazł się - w związku z przystąpieniem do Unii państwa, którego jest obywatelem i państwa, na którego terytorium ustanowił miejsce swego zamieszkania - w sytuacji pracownika migrującego. Orzekł więc, że dodatek rozpatrywany w tej sprawie wchodzi w zakres pojęcia „przywileju socjalnego” w rozumieniu art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 492/2011.
Sprawdź również książkę: Prawo do emerytury z ubezpieczenia i zaopatrzenia społecznego. Komentarz do ustaw z orzecznictwem >>
Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził, że możliwość nagradzania pracownika migrującego - na takich samych zasadach jak pracowników będących obywatelami przyjmującego państwa członkowskiego - za wyjątkowe osiągnięcia sportowe w reprezentowaniu tego państwa członkowskiego lub jego poprzedników prawnych, może przyczynić się do integracji tego pracownika w środowisku tego państwa członkowskiego, a tym samym do osiągnięcia celu, jakim jest swobodny przepływ pracowników. Bo, jak podkreślił TSUE, skutkiem rozpatrywanego w postępowaniu głównym dodatku jest nie tylko zapewnienie beneficjentom bezpieczeństwa finansowego mającego na celu w szczególności zrekompensowanie braku pełnej integracji na rynku pracy w latach poświęconych uprawianiu sportu wyczynowego, ale również - i przede wszystkim - przyznanie im szczególnego prestiżu społecznego ze względu na wyniki sportowe, jakie osiągnęli w kontekście takiej reprezentacji. Trybunał stwierdził zatem, że państwo członkowskie, które przyznaje taki dodatek swoim pracownikom krajowym, nie może odmówić go pracownikom będącym obywatelami innych państw członkowskich, nie dopuszczając się przy tym dyskryminacji ze względu na przynależność państwową.
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 18 grudnia 2019 r. w sprawie C-447/18.
Czytaj również: Sport na bakier z prawami człowieka
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
