Czy zleceniodawca ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz na FP i FGŚP, jeśli:
zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1300 zł,
zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 800 zł,
zleceniobiorca zawarł kilka umów zlecenia i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie przekraczające kwotę 1276 zł?
Czy zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym?
Zleceniobiorca, który pozostaje w stosunku pracy z innym podmiotem niż zleceniodawca, z tytułu umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tylko wówczas, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Natomiast zleceniobiorca, który wykonuje pracę na podstawie kilku umów zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega tylko z tytułu jednej z nich. Od każdej umowy zlecenie należna jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Stosownie do art. 9 ust. 1 i 1a w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.) - dalej u.s.u.s., pracownik, który jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia, której nie zawarł z własnym pracodawcą i w ramach, której nie świadczy pracy na rzecz własnego pracodawcy, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej umowy tylko wówczas, gdy podstawa wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia umowa zlecenia stanowi jedynie tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Osoba, który wykonuje pracę na podstawie dwóch lub więcej umów zlecenia - zgodnie z art. 9 ust. 2 u.s.u.s. - podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu jednej z nich. Co do zasady jest to umowa zlecenia, która została zawarta jako pierwsza, ale zleceniobiorca jest uprawniony do zmiany tytułu ubezpieczeń.
Na mocy art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a i e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z., pracownik w rozumieniu u.s.u.s. oraz osoba wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. Z art. 82 ust. 1 u.ś.o.z. wynika dodatkowo, iż ubezpieczony uzyskujący przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcie obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składkę na ubezpieczenia zdrowotne musi opłacać z każdego z tych tytułów odrębnie. Oznacza to, że nawet jeżeli zleceniobiorca jednocześnie pozostaje w stosunku pracy i obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega wyłącznie z tego stosunku, ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega obowiązkowo zarówno z tytułu stosunku pracy, jak i z tytułu umowy zlecenia. Zleceniobiorca, który wykonuje pracę na podstawie dwóch lub więcej umów zlecenia, składką na ubezpieczenie zdrowotne jest zobowiązany opłacać odrębnie od każdego z przychodów uzyskiwanych z tytułu tych umów, co wynika to z art. 82 ust. 2 u.ś.o.z.
Zleceniobiorca, który z tytułu umowy zlecenia podlega obowiązkowo zarówno ubezpieczeniom społecznym, jak i ubezpieczeniu zdrowotnemu, podlega zgłoszeniu do tych ubezpieczeń poprzez przekazanie do ZUS odpowiednio wypełnionego formularza ZUS ZUA. Natomiast zleceniobiorcę, który objęty jest tylko obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, zleceniodawca zgłasza do tego ubezpieczenia przekazując do ZUS odpowiednio wypełniony formularz ZUS ZZA. Zeceniobiorca, który z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ubezpieczeniu chorobowemu podlega dobrowolnie na swój wniosek, a ubezpieczenie wypadkowe jest dla niego obowiązkowo wówczas, gdy wykonuje zlecenie w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę. Zgodnie z art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) - dalej u.p.z., zleceniobiorca ma obowiązek opłacać składki na Fundusz Pracy za zleceniobiorcę, jeżeli podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stosunku pracy, a podstawy wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 104 ust. 3 u.p.z., kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe pochodzą z różnych źródeł a obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy powstaje wtedy, gdy łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie, a w przypadku pracownika w pierwszym roku pracy co najmniej 80% minimalne wynagrodzenie. W takim przypadku zleceniodawca opłaca składkę na Fundusz Pracy tylko od tych kwot, które wypłaca zleceniobiorcy.
Jeżeli zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym nie tylko z tytułu umowy zlecenia, zleceniodawca będzie miał obowiązek opłacać za niego składki na Fundusz Pracy wtedy, gdy suma kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia będzie co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia (w przypadku pracownika w pierwszym roku co najmniej równa kwocie 80% minimalnego wynagrodzenia). Zleceniodawca ma obowiązek opłacać składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za zleceniobiorcę, jeżeli jest pracodawcą w rozumieniu ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (Dz. U. Nr 158, poz. 1121, z późn. zm.) - dalej u.o.r., a zleceniobiorca jest w rozumieniu art. 9. u.o.r. pracownikiem. Pracownikiem - stosownie do art. 10 u.o.r. - jest m.in. osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, za wyjątkiem małżonka pracodawcy, jego dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobionych, rodziców, macochy i ojczyma, osób przysposabiających, rodzeństwa, wnuków, dziadków, zięciów i synowych, bratowych, szwagierek i szwagrów oraz osób wykonujących pracę zarobkową w gospodarstwie domowym.
Od 1 lipca 2009 r. na mocy art. 104b ust. 2 u.p.z. oraz art. 9b ust. 2 u.o.r. nie opłaca się składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za kobiety, które ukończyły 55 lat i mężczyzn, którzy ukończyli 60 lat. Zwolnieniem tych objęte są także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia.
Piotr Kostrzewa - specjalista z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych
zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1300 zł,
zleceniobiorca pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 800 zł,
zleceniobiorca zawarł kilka umów zlecenia i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie przekraczające kwotę 1276 zł?
Czy zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym?
Zleceniobiorca, który pozostaje w stosunku pracy z innym podmiotem niż zleceniodawca, z tytułu umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tylko wówczas, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Natomiast zleceniobiorca, który wykonuje pracę na podstawie kilku umów zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega tylko z tytułu jednej z nich. Od każdej umowy zlecenie należna jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Stosownie do art. 9 ust. 1 i 1a w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.) - dalej u.s.u.s., pracownik, który jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia, której nie zawarł z własnym pracodawcą i w ramach, której nie świadczy pracy na rzecz własnego pracodawcy, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej umowy tylko wówczas, gdy podstawa wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia umowa zlecenia stanowi jedynie tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Osoba, który wykonuje pracę na podstawie dwóch lub więcej umów zlecenia - zgodnie z art. 9 ust. 2 u.s.u.s. - podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu jednej z nich. Co do zasady jest to umowa zlecenia, która została zawarta jako pierwsza, ale zleceniobiorca jest uprawniony do zmiany tytułu ubezpieczeń.
Na mocy art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a i e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z., pracownik w rozumieniu u.s.u.s. oraz osoba wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. Z art. 82 ust. 1 u.ś.o.z. wynika dodatkowo, iż ubezpieczony uzyskujący przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcie obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składkę na ubezpieczenia zdrowotne musi opłacać z każdego z tych tytułów odrębnie. Oznacza to, że nawet jeżeli zleceniobiorca jednocześnie pozostaje w stosunku pracy i obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega wyłącznie z tego stosunku, ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega obowiązkowo zarówno z tytułu stosunku pracy, jak i z tytułu umowy zlecenia. Zleceniobiorca, który wykonuje pracę na podstawie dwóch lub więcej umów zlecenia, składką na ubezpieczenie zdrowotne jest zobowiązany opłacać odrębnie od każdego z przychodów uzyskiwanych z tytułu tych umów, co wynika to z art. 82 ust. 2 u.ś.o.z.
Zleceniobiorca, który z tytułu umowy zlecenia podlega obowiązkowo zarówno ubezpieczeniom społecznym, jak i ubezpieczeniu zdrowotnemu, podlega zgłoszeniu do tych ubezpieczeń poprzez przekazanie do ZUS odpowiednio wypełnionego formularza ZUS ZUA. Natomiast zleceniobiorcę, który objęty jest tylko obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, zleceniodawca zgłasza do tego ubezpieczenia przekazując do ZUS odpowiednio wypełniony formularz ZUS ZZA. Zeceniobiorca, który z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ubezpieczeniu chorobowemu podlega dobrowolnie na swój wniosek, a ubezpieczenie wypadkowe jest dla niego obowiązkowo wówczas, gdy wykonuje zlecenie w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę. Zgodnie z art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) - dalej u.p.z., zleceniobiorca ma obowiązek opłacać składki na Fundusz Pracy za zleceniobiorcę, jeżeli podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stosunku pracy, a podstawy wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 104 ust. 3 u.p.z., kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe pochodzą z różnych źródeł a obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy powstaje wtedy, gdy łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie, a w przypadku pracownika w pierwszym roku pracy co najmniej 80% minimalne wynagrodzenie. W takim przypadku zleceniodawca opłaca składkę na Fundusz Pracy tylko od tych kwot, które wypłaca zleceniobiorcy.
Jeżeli zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym nie tylko z tytułu umowy zlecenia, zleceniodawca będzie miał obowiązek opłacać za niego składki na Fundusz Pracy wtedy, gdy suma kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia będzie co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia (w przypadku pracownika w pierwszym roku co najmniej równa kwocie 80% minimalnego wynagrodzenia). Zleceniodawca ma obowiązek opłacać składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za zleceniobiorcę, jeżeli jest pracodawcą w rozumieniu ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (Dz. U. Nr 158, poz. 1121, z późn. zm.) - dalej u.o.r., a zleceniobiorca jest w rozumieniu art. 9. u.o.r. pracownikiem. Pracownikiem - stosownie do art. 10 u.o.r. - jest m.in. osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, za wyjątkiem małżonka pracodawcy, jego dzieci własnych, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobionych, rodziców, macochy i ojczyma, osób przysposabiających, rodzeństwa, wnuków, dziadków, zięciów i synowych, bratowych, szwagierek i szwagrów oraz osób wykonujących pracę zarobkową w gospodarstwie domowym.
Od 1 lipca 2009 r. na mocy art. 104b ust. 2 u.p.z. oraz art. 9b ust. 2 u.o.r. nie opłaca się składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za kobiety, które ukończyły 55 lat i mężczyzn, którzy ukończyli 60 lat. Zwolnieniem tych objęte są także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia.
Piotr Kostrzewa - specjalista z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych