Możliwość korzystania przez osoby pracujące w oparciu o umowy cywilnoprawne z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych musiałaby wynikać z konkretnego zapisu regulaminu. Nie należą one bowiem do kręgu osób uprawnionych ustawowo do korzystania funduszu.
Czytaj w LEX: Regulamin ZFŚS >
Czytaj również: Czy pracownik na urlopie bezpłatnym wpływa na wysokość odpisu na ZFŚS?>>
Kto może korzystać z ZFŚS
Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 998, dalej: ustawa o ZFŚS) dzieli osoby, które mogą korzystać z ZFŚS na dwie grupy:
- uprawnione z mocy ustawy o ZFŚS,
- osoby, którym przyznano prawo do korzystania z funduszu w regulaminie gospodarowania środkami funduszu socjalnego.
Pierwsza grupa obejmuje:
- pracowników danego zakładu pracy i członków ich rodzin,
- emerytów i rencistów oraz członków ich rodzin.
Grupa ta nie jest jednolita. Występują w niej bowiem osoby wprost wymienione w ustawie (pracownicy, emeryci, renciści), jak również te, które ustawa wskazuje w ogólny sposób a dopiero zapisy regulaminu o ZFŚS doprecyzowują kto faktycznie może korzystać z funduszu (członkowie rodzin).
Zobacz procedurę: Określanie osób uprawnionych do pobierania świadczeń z ZFŚS >
Przepisy o ZFŚS nie definiują pojęcia „pracownik”. W pełni uzasadnione jest zatem stosowanie w tym zakresie definicji zawartej w art. 2 kodeksu pracy (dalej: k.p.), zgodnie z którą pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Na gruncie przepisów o funduszu socjalnym nie występuje żadne zawężenie tego pojęcia, a zatem do korzystania z ZFŚS uprawnieni są wszyscy pracownicy, niezależnie od aktualnej sytuacji w której się znajdują. Obejmuje to zatem:
- osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy bez względu na podstawę nawiązania zatrudniania (umowa o pracę,, wybór, mianowanie, powołanie, spółdzielcza umowa o pracę);
- pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, na warunkach urlopu macierzyńskiego, rodzicielskich, ojcowskich, wychowawczych;
- pracowników niezdolnych do pracy z powodu choroby, nieobecnych z innego powodu, w tym także pracowników na urlopach bezpłatnych.
Czytaj też w LEX: Dokumentowanie praw do świadczeń z ZFŚS pracowników oraz członków rodziny >
Osoba zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej nie jest jednak pracownikiem. Bez względu na długość okresu współpracy, realizowane usługi, wagę działań danej osoby dla funkcjonowania firmy czy instytucji (np. członek zarządu, osoba zatrudniona w oparciu o tzw. kontrakt menadżerski) osoba taka nie jest uprawniona do korzystania z ZFŚS na podstawie przepisów ustawy.
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS uprawnienie do korzystania z funduszu dotyczy także jednak innych osób niż uprawnione ustawowo, którym pracodawca przyznał w regulaminie gospodarowania środkami ZFŚS prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z funduszu. W regulaminie można więc rozszerzyć osoby objęte możliwością korzystania ze środków ów ZFŚS na osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych.
Czytaj też w LEX:
Zasady dokonywania i korygowania odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
