Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o Państwowym Instytucie Medycznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (nr UD 379).

Projekt przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji 13 kwietnia 2022 r. trafił już nawet do konsultacji publicznych – otrzymało go imiennie wskazanych 10 podmiotów. A mianowicie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Rada Doskonałości Naukowej, Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych oraz siedmiu konsultantów krajowych: w dziedzinie chirurgii ogólnej, w dziedzinie chorób wewnętrznych, w dziedzinie medycyny lotniczej, w dziedzinie medycyny morskiej i tropikalnej, w dziedzinie medycyny pracy, w dziedzinie medycyny ratunkowej i w dziedzinie zdrowia publicznego.

 

 

- Ten temat monitorujemy od 2020 r. i cały czas otrzymywaliśmy informacje z ministerstwa, że w kwestii przekształcenia nic się nie dzieje. Po ponownym wystąpieniu organizacji związkowych działających w CSK MSWiA, w styczniu 2022 r. otrzymaliśmy z ministerstwa projekt ustawy oraz projekt statutu, do którego wnieśliśmy uwagi. Jednak 13 kwietnia opublikowany został nowy projekt ustawy, który nie podlegał konsultacjom z partnerami społecznymi i nie został przesłany do Rady Dialogu Społecznego – mówi Prawo.pl Beata Kalicka, przewodnicząca Zarządu Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Publicznej - związku zawodowego działającego w strukturach resortowej służby zdrowia.

Czytaj również: WSA: Rola związku zawodowego przemawia za udostępnieniem przetworzonej informacji>>

Szpital instytutem badawczym

Zgodnie z projektem, Państwowy Instytut Medyczny Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, który powstanie z przekształcenia Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA ma być instytutem badawczym i ma posiadać osobowość prawną, a jego siedzibą będzie miasto stołeczne Warszawa. Instytut ma uczestniczyć w systemie ochrony zdrowia przez wykonywanie działalności leczniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 633 i 655). Jego działalnością będzie również:

  1. określanie i opracowywanie standardów opieki zdrowotnej nad funkcjonariuszami Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa;
  2. określanie i opracowywanie standardów postępowania medycznego na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, w szczególności zdarzeń o charakterze terrorystycznym lub mnogim, a także związanych ze stanami nadzwyczajnymi;
  3. prowadzenie działalności konsultacyjnej na rzecz podmiotów leczniczych utworzonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
  4. prowadzenie badań naukowych, prac rozwojowych i usługowo-badawczych w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu dotyczących bezpieczeństwa wewnętrznego państwa z uwzględnieniem specyfiki potrzeb zdrowotnych funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa;
  5. opracowywanie analiz, ocen, ekspertyz i standardów diagnostyczno-leczniczych mających zastosowanie w Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służbie Ochrony Państwa;
  6. rozwój naukowy i kształcenie specjalistyczne kadr medycznych, w tym dla potrzeb Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa, w szczególności kształcenie przeddyplomowe, podyplomowe, w tym specjalizacyjne oraz ustawiczne, a także prowadzenie szkoły doktorskiej;
  7. prowadzenie badań naukowych oraz prac wdrożeniowych w zakresie informatyzacji, innowacji cyfrowych, nowych technologii medycznych oraz modeli usług medycznych, przewidzianych do wykorzystania w obszarze cywilnym oraz dla potrzeb Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa;
  8. prowadzenie badań klinicznych;
  9. inicjowanie i rozwijanie współpracy krajowej i międzynarodowej w dziedzinie nauk medycznych oraz nauk o zdrowiu;
  10. prowadzenie działalności w dziedzinie medycyny pracy, w tym w szczególności wykonywanie zadań z zakresu służby medycyny pracy w odniesieniu do funkcjonariuszy i pracowników Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa lub innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej lub przez nich nadzorowanych;
  11. realizacja zadań dydaktycznych, w tym prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, 583, 655 i 682);
  12. nadawanie stopnia naukowego doktora i doktora habilitowanego w dyscyplinie nauk medycznych oraz nauk o zdrowiu na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz przeprowadzanie postępowania o nadanie tytułu naukowego profesora;
  13. prowadzenie działalności w zakresie informacji naukowej;
  14. prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie niezbędnym do należytego wykonywania zadań podstawowych;
  15. realizacja innych zadań zleconych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie przepisów szczególnych.

W skład instytutu będą mogły wchodzić oddziały zamiejscowe wskazane w statucie, jako wyodrębnione jednostki organizacyjne (projektowany art. 8). Organami instytutu będą dyrektor (działający przy pomocy zastępców) oraz Rada Naukowa.

Dyrektora będzie powoływał minister właściwy do spraw wewnętrznych na sześcioletnią kadencję. On też będzie mógł go może w każdym czasie odwołać, ale tylko w dwóch przypadkach:

  1. rezygnacji ze stanowiska;
  2. zaprzestania spełnienia wymagań, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1, 2 i 5, czyli utraty obywatelstwa polskiego, utraty pełni praw publicznych i skazania  prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

 


Pensja kierownictwa instytutu poza ustawą kominową

Co ważne, w myśl projektowanego art. 13 ust. 6 ustawy, do wynagrodzenia dyrektora oraz jego zastępców nie będą stosowane przepisy ustawy z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2136), popularnie zwanej ustawą kominową. Wysokość zaś wynagrodzenia dyrektora oraz zasady jego waloryzacji będzie określał minister „mając na uwadze zakres wykonywanych przez niego zadań oraz znaczenie tych zadań dla efektywnego funkcjonowania Instytutu” (art. 13 ust. 7 projektu).

 

Sprawdź również książkę: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych ebook >>


Pytanie o rzeczywisty cel przekształcenia i pracowników

- Celem projektowanej ustawy o Państwowym Instytucie Medycznym MSWiA jest utworzenie podmiotu prowadzącego badania naukowe i prace rozwojowe w powiązaniu z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej, działającego w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego państwa ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych i specyfiki służby funkcjonariuszy służb mundurowych podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych – napisali autorzy w uzasadnieniu do projektu. Według nich, instytut będzie podmiotem o szerokim spektrum działania i wysokim potencjale naukowym i organizacyjnym. - Instytut będzie prowadził prace badawcze i naukowe w kierunku rozwoju nowoczesnych metod diagnostyki i poprawy sytuacji zdrowotnej obywateli oraz badania predyspozycji do służby funkcjonariuszy służb mundurowych podległych Ministrowi, tj. funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Ochrony Państwa, zwanych dalej „funkcjonariuszami”. Konieczność utworzenia Instytutu wynika m.in. z faktu, że obszar medycyny dotyczący specyfiki służby i potrzeb zdrowotnych funkcjonariuszy, jak również medycyny interwencyjnej związanej z zabezpieczeniem osób zajmujących najwyższe stanowiska państwowe oraz ważnych wydarzeń państwowych, nie był dotychczas dostatecznie rozwijany. Utworzenie Instytutu będzie służyło rozwojowi priorytetowej zdolności operacyjnej służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa oraz pozwoli na udział w wielu inicjatywach w ramach współpracy międzynarodowej w dziedzinie medycyny uwzględniającej szczególnie potrzeby służb mundurowych – podkreślają projektodawcy. I zapewniają: - Oprócz zadań w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i potrzeb zdrowotnych funkcjonariuszy, instytut będzie udzielał świadczeń zdrowotnych ogółowi ludności.

W opinii MSWiA, utworzenie instytutu otworzy dostęp do udziału w projektach badań naukowych finansowanych ze środków zewnętrznych (np. fundusze strukturalne UE, programy badawcze Horyzont 2020, Środki Norweskie, granty badawcze). Przez organizowanie kształcenia na poziomie studiów podyplomowych i doktoranckich utworzenie instytutu ma wzmocnić potencjał kadrowy polskiej nauki w dziedzinie związanej ze specjalistycznym obszarem medycyny i nauk o zdrowiu. Prowadzenie zaś działalności w zakresie informacji naukowej ma pozwolić zainicjować projekty związane z analizą danych dla potrzeb innowacyjnych narzędzi wczesnej diagnostyki, poszukiwania biomarkerów wielu schorzeń, czy populacyjnych przyczyn zapadalności na choroby cywilizacyjne. - Te i wiele innych projektów naukowych w oparciu o prowadzone badania kliniczne mogą dać podstawy dla powstania wielu polskich wynalazków i patentów. Utworzenie instytutu wpłynie pozytywnie na zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych – czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Dlaczego bez konsultacji?

Do tych deklaracji MSWiA z dużą dozą ostrożności podchodzą związkowcy. - Projekt nie został poddany konsultacjom z partnerami społecznymi. Zgodnie z projektem pracownicy szpitala mają z mocy ustawy stać się pracownikami instytutu. Obawiamy się jednak, że przekształcenie stanie się okazją do zwolnień i zastąpienia obecnych pracowników nowymi – podkreśla Beata Kalicka. Jak twierdzi, związkowców nie uspokajają zapewnienia kierownictwa szpitala, że przekształcenie CSK MSWiA w PIM MSWiA nie będzie wiązało się z redukcją zatrudnienia. – Związki zawodowe nie są przeciwko planom rozwoju i przyjęcia samej strategii. W pełni popieramy działania na rzecz pozyskania dodatkowych środków finansowych na rozwój szpitala. Natomiast nie zgadzamy się na brak prowadzenia dialogu, pomijania nas w konsultacjach społecznych oraz na zbyt szybkie tempo, w jakim ministerstwo chce procedować tę ustawę – tłumaczy Kalicka. I dodaje: - Naszym zdaniem prace nad ustawą powinny  być wstrzymane do czasu przeprowadzenia odpowiednich analiz i uzgodnień uwzględniających różnych interesariuszy, którzy zostali pominięci, chociażby pacjentów mundurowych. Dodatkowym elementem, który wzbudza nasz niepokój jest czynnik ludzki, czyli pracownicy szpitala.   

Jak zauważa Beata Kalicka, projekt ustawy pojawił się w momencie, gdy w szpitalu w związku z wynikiem finansowym osiągniętym za 2019 r. został sporządzony program naprawczy.

Tomasz Klemt, radca prawny, właściciel kancelarii prawnej, wskazuje przede wszystkim na brak szerokich konsultacji projektu i brak rzetelnego określenia roli i szerokiej dyskusji, jaką będzie pełniła resortowa służba zdrowia – szczególnie dla tak znaczącej jednostki jak CSK MSWiA Dodatkowo – podmioty objęte konsultacjami otrzymały jedynie 10 dni od otrzymania projektu na uwagi z zastrzeżeniem, że brak odpowiedzi będzie uznany za akceptację projektu. - Rząd wskazał, że zwiększenie składki zdrowotnej ma być przeznaczone na rozwój służby zdrowia. W ramach przekształcenia szpitala w instytut zapisany jest szereg inwestycji, ale plan finansowy podany w OSR nie wskazuje na znaczący, skokowy wzrost budżetu. W związku z tym powstaje pytanie, na ile instytut będzie zajmował się działalnością naukową, a na ile będzie świadczył usługi medyczne w szerokim zakresie dla mieszkańców Warszawy – mówi mec. Klemt. Wskazuje też na omijanie ustawy kominowej przy ustalaniu wynagrodzeń dla kierownictwa instytutu oraz wprowadzaną kadencyjność dyrektora. 

Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 30 dni od jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.