W czasie środowego posiedzenia Sejmu Stanisław Szwed, wiceminister rodziny i polityki społecznej, odpowiadał na pytanie posłów Koalicji Obywatelskiej o wypłaty pieniędzy zgromadzonych na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego w kontekście zmiany wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn.

Czytaj w LEX: Indywidualne konta emerytalne oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego - komentarz praktyczny >>>

Czytaj również: Kobiecie opłaca się przejście na emeryturę w wieku 60 lat, bo po pięciu latach będzie premia>>

IKE i IKZE - różnice podatkowe 

Jak podała PAP, Szwed powiedział, że obecnie są indywidualne konta emerytalne (IKE) i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Przypomniał, że ustawa weszła w życie we wrześniu 2004 r., ale dopiero w 2012 r. zrealizowano przepisy o indywidualnych kontach emerytalnych i wprowadzono indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego.

Wyjaśnił, że różnica między tymi dwoma kontami sprowadza się do rozliczeń  podatkowych i płynących z nich korzyści. Bo, jak tłumaczył, w IKE nie ma ulgi podatkowej w trakcie gromadzenia środków, a wpłat nie można odliczać od podstawy opodatkowania, lecz przy wypłacie po ukończeniu 60 lat na rachunek bankowy oszczędzającego trafia całość kapitału gromadzonego na koncie. Ponadto nie jest pobierany 10-proc. podatek dochodowy, tzw. podatek Belki. - W sytuacji zwrotu, jeśli został wypracowany dochód, posiadacze IKE otrzymują środki pomniejszone o podatek dochodowy, nie odlicza się ich w zeznaniu rocznym PIT – mówił Szwed.

Natomiast w przypadku posiadaczy IKZE, jak zaznaczył wiceszef MRiPS, cały kapitał zgromadzony na koncie jest im zwracany i mają oni obowiązek samodzielnie odprowadzać od zwracanych środków podatek dochodowy, jako przychód z innych źródeł. Zastrzegł, że pozostałe różnice mają charakter techniczny.

- W IKE mamy wpłatę wyższą w 2022 r. – 17 766 zł. Z IKE można wypłacić kapitał po ukończeniu 60 lat lub nabywając uprawnienia emerytalne w wieku 55 lat. Nie ma też wymogu wypłat rat, przez co najmniej 10 lat. Możliwy jest zarówno zwrot częściowy, jak i całkowity. Zwracana jest całość kapitału – powiedział wiceminister Szwed. Wyjaśnił, że ustawa obowiązuje od 2012 r., więc wówczas te zmiany podyktowane były podwyższeniem wieku emerytalnego kobiet i zrównaniem go z wiekiem mężczyzn.

Sprawdź książkę: Dziubińska-Lechnio Ewa, Skowrońska Eliza "Emerytury i renty w praktyce" >

Przedstawiciel MRiPS poinformował, że według danych na grudzień 2021 r., z IKE korzystało w Polsce ok. 796,5 tys. osób, to jest wzrost o prawie 55 tys. w porównaniu z 2020 r. Na koniec 2021 r. IKE prowadziło łącznie 76 instytucji finansowych.

Szwed przekazał, że w przypadku IKZE w grudniu 2021 r. wszystkich kont było 462 tys. 70, to jest o 55 tys. więcej niż w roku 2020. W sumie było to 6 mld zł. Kobiet w tym systemie w roku 2021 było 225 tys. 334, w 2020 r. mieliśmy ich 201 tys. 88. W 2019 r. było ich ponad 300 tys. - Ten spadek spowodowany jest mechanizmem czyszczenia kont zerowych– tłumaczył wiceminister.

 

 

Równy wiek dla wszystkich?

Jak powiedział Szwed, skoro zastosowano identyczny wiek dla kobiety i mężczyzn, to w przypadku zmian przepisów, trzeba byłoby zachować równy wiek. - Oznacza to, że trzeba byłoby dać mężczyznom możliwość korzystania z kapitału od 60. roku życia i wtedy byłaby zachowana równość – dodał. Według Szweda, warto nad tym się zastanowić. I podkreślił, że w tej chwili nie prowadzone są prace nad zrównaniem tego mechanizmu. - Nie spływały do nas uwagi – stwierdził.

Stanisław Szwed ocenia, że problem dotyczy ponad 22 tys. kobiet, które przeszły na emeryturę i nie mogą korzystać ze zgromadzonych pieniędzy. Muszą poczekać na wypłaty 5 lat.

W ocenie poseł Krystyny Skowrońskiej, rygor równości, dotyczący wieku kobiet i mężczyzn, nie musi być wypełniony. Wskazała na potrzebę podjęcia pilnych zmian.

Według wiceministra Szweda, państwo nie ma informacji, czy te 22 tys. kobiet, które osiągnęły wiek emerytalny, są faktycznie na emeryturze. - Mogą one dalej pracować. My tylko wiemy, jaka jest liczba uprawnionych – powiedział wiceszef MRiPS. Wspomniał, że średni wiek przechodzenia kobiet na emeryturę wynosi obecnie 60 lat i 7 miesięcy, co pokazuje, że wiek przechodzenia na emeryturę się wydłuża.