Inwestor, spółka Budimex – w ramach przygotowywania projektu – wystąpiła do urzędu miasta Krakowa o pozwolenie na wycinkę 51 drzew celem zrealizowania czterech budynków wielorodzinnych na Czyżynach. Prezydent miasta nie wyraził na to zgody, mimo, że wcześniej wydano 20 decyzji pozwalających usunąć drzewa na tym terenie.  Całe nowe osiedle liczyć ma 30 budynków, a drzewa, takie jak bez , brzoza, jesion przeszkadzają w robotach.

Sprawdź w LEX: Umowy z wykonawcą wycinki drzew - udostępnianie danych >

Dodać należy, że wniosek o pozwolenie na wycinkę został złożony jeszcze przed wejściem w życie ustawy zwanej "lex Szyszko", która usuwała rygory związane z usuwaniem zieleni.

Wycinka pod kontrolą

Wycince drzew sprzeciwiło się Towarzystwo na rzecz Ochrony Przyrody i zaskarżyło do Samorządowego Kolegium Odwoławczego na podstawie art. 83 ustawy o ochronie przyrody, który nakazuje uzyskać zezwolenie na wycinkę.

A zgodnie z art. 83c ustawy, organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu przed jego wydaniem dokonuje oględzin w zakresie występowania w ich obrębie gatunków chronionych (ust. 1). Wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewy może być uzależnione od określonych przez organ nasadzeń zastępczych lub przesadzenia tego drzewa lub krzewu (ust. 3). Organ, wydając zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu uzależnione od wykonania nasadzeń zastępczych.

Czytaj też: SA: Wycięli jej bezprawnie drzewo, ale odszkodowania nie dostanie>>

Zauważyć należy, iż w sprawie art. 83 ust. 1 wypowiadał się Trybunał Konstytucyjny w 2014 r. i uznał przepis za niekonstytucyjny (SK 6/12). Orzekł wówczas, że art. 89 ust. 1 ustawy z 2014 r. o ochronie przyrody  przez to, że przewidują obowiązek nałożenia przez właściwy organ samorządu terytorialnego administracyjnej kary pieniężnej za usunięcie bez wymaganego zezwolenia lub zniszczenie przez posiadacza nieruchomości drzewa lub krzewu, w sztywno określonej wysokości, bez względu na okoliczności tego czynu, są niezgodne z Konstytucją.

 


SKO utrzymało decyzję wstrzymującą

Samorządowe Kolegium Odwoławcze podzieliło stanowisko prezydenta miasta, że wycinki nie należy robić. Kolegium uznało, iż skoro w świetle regulacji normatywnych rośliny nie objęte formami ochrony przyrody mogą być niszczone m. in. jedynie w związku z racjonalną gospodarką, to organ nie przekroczył ram uznania administracyjnego stwierdzając w tym konkretnym wypadku, iż zasadna jest odmowa uznania, iż usunięcie drzew nie jest możliwe.

Sprawdź w LEX: Czy rolnik, który chce na swoim polu wyciąć suche drzewo musi złożyć do gminy wniosek o uzyskanie zezwolenia na wycięcie tego drzewa? >

W ocenie Kolegium zasada zaufania obywateli do organów z art. 8 kpa została zachowana, a subiektywnego odczucia stron wywołanego niekorzystnym rozstrzygnięciem nie da się uniknąć.

WSA: jeszcze raz rozważyć wycinkę

Gdy skarga trafiła do sądu I instancji, na skutek skargi spółki, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wydał wyrok salomonowy. Uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Sprawdź w LEX: Czy w przypadku nieusunięcia w terminie drzew stwierdzenie wygaśnięcia decyzji powinno odbyć się na wniosek strony? >

WSA stwierdził, że trzeba wyważyć interes społeczny i interes inwestora. Wniosek o zezwolenie na usunięcie drzew z nieruchomości powinien być wszechstronnie rozważony. Zarówno w kontekście interesu wnioskodawcy, jak i interesu publicznego wynikającego z prawnego obowiązku ochrony elementów przyrody, z uwzględnieniem właściwych przepisów prawa materialnego, a rozważania te w oczywisty sposób muszą znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji (art. 107 § 3 Kpa).

 

Trzeba ustalić, które drzewa zostawić

Należytych rozważań w tej sprawie organ nie poczynił, co więcej nie rozpoznał wniosku w należyty sposób, czym naruszył istotnie art. 7 kpa. Zgodnie z tym przepisem organy administracji publicznej stoją na straży praworządności. Z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.

Sprawdź w LEX: Opłata za usuwanie drzew lub krzewów >

Ten wyrok nie spodobał się Towarzystwu, które wniosło skargę kasacyjną. NSA podzielił stanowisko sądu I instancji, że prezydent miasta będzie obowiązany przeanalizować, kierując się posiadaną wiedzą specjalistyczną w tym zakresie (względnie w razie potrzeby powołując biegłego), czy poszczególne drzewa i krzewy mogą być zachowane. I to jest priorytetem. Czy też mogą być przesadzone.

Jak zaznaczył sędzia sprawozdawca Jerzy Stelmasiak jeśli nie jest to możliwe, to organ następnie winien ustalić czy możliwa jest kompensacja przyrodnicza poprzez nasadzenia zastępcze i czy będzie to kompensacja pełna. Dopiero takie ustalenie stanu faktycznego i pełne rozważenie wszystkich okoliczności sprawy, da odpowiedź czy zezwolenie na usunięcie drzew i krzewów jest w ogóle możliwe. A jeśli tak, to w jakiej ilości i które z nich mogą być usunięte, a które stanowią wartość przyrodniczą, której skompensować nie można.

Sygnatura akt II OSK 634/17, wyrok z 5 lutego 2019 r.

Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:

Usuwanie drzew i krzewów z nieruchomości zabytkowych >

Wniosek o zezwolenie na wycięcie drzewa lub krzewu - wzór >

Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >

Usuwanie drzew i krzewów - opłaty i kary administracyjne >

Zezwolenie na usunięcie z terenu nieruchomości drzewa z uwagi na planowaną rozbudowę budynku mieszkalnego - wzór >

Czy w przypadku powiadomienia o dokonaniu nasadzeń zastępczych po upływie terminu wskazanego w zezwoleniu na usunięcie drzew, starosta ma obowiązek wszcząć postępowanie w sprawie naliczenia opłaty za usunięcie drzew? >