Pracownikowi, który uległ wypadkowi w drodze do pracy nie przysługują świadczenia odszkodowawcze

Pracownik w drodze do pracy był sprawcą wypadku. Doznał skomplikowanych złamań. Posiada ważne ubezpieczenie OC i NW.Czy pracownik może liczyć na jakieś świadczenie i ewentualne odszkodowanie i jakie czynności może podjąć? Czy będzie otrzymywał 100% zasiłku za wypadek w drodze do pracy?

Odpowiedź:

1) pracownikowi, który uległ wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy, niezależnie od tego, jakich doznał urazów, a także, czy był, czy też nie był sprawcą tego wypadku, nie przysługują żadne świadczenia odszkodowawcze wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jedynie w przypadku trwałej niezdolności do pracy poszkodowany może ubiegać się o przyznanie renty z tego tytułu. Natomiast możliwość ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze od ubezpieczyciela, u którego pracownik ma wykupione ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), powinna wynikać z umowy, jaką poszkodowany zawarł z ubezpieczycielem wykupując daną polisę.

2) Pracownikowi, który uległ wypadkowi w drodze do pracy, niezależnie od tego, czy był sprawcą zdarzenia, czy też nie, przysługuje prawo do 100% zasiłku chorobowego za czas zwolnienia lekarskiego.

Uzasadnienie: począwszy od dnia 1 stycznia 2003 r. regulacje dotyczące wypadków w drodze do pracy lub z pracy zostały przeniesione do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.). Od tego czasu poszkodowanym w takich wypadkach nie przysługują świadczenia odszkodowawcze, takie jak poszkodowanym w wypadkach przy pracy (w szczególności jednorazowe odszkodowanie). Obecnie obowiązujące przepisy gwarantują poszkodowanym jedynie prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Osoba poszkodowana może jednak liczyć na 100% wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, które przysługuje na podstawie przepisów art. 92 § 1 pkt 2  ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

W praktyce wygląda to w ten sposób, że w pierwszej kolejności przez 33 dni w roku kalendarzowym (lub 14 w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia) wynagrodzenie to wypłaca pracodawca. Dopiero po tym okresie, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 z późn. zm.), pracownik nabywa prawo do 100% zasiłku chorobowego. Warto również dodać, że powyższe przepisy nie uzależniają wypłaty ani wynagrodzenia, ani zasiłku chorobowego, od tego, czy sam poszkodowany przyczynił się do powstania wypadku.

Odrębną kwestią będzie możliwość ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze z prywatnej polisy. Niewątpliwie poszkodowany sprawca wypadku nie będzie mógł skorzystać z polisy OC (ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej), bowiem istotą tej polisy jest zobowiązanie się ubezpieczyciela do wypłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczony (w tym przypadku poszkodowany).

Poszkodowany być może będzie miał jednak możliwość uzyskania świadczeń odszkodowawczych z polisy NNW (ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i innych zdarzeń losowych). Należy tu jednak przypomnieć, że zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: z 2014 r. poz 121), przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Poszkodowany pracownik powinien zatem przeanalizować umowę zawartą z ubezpieczycielem i to właśnie z niej dowie się, czy w jego konkretnej sytuacji (przyczynienia się do powstania wypadku), przysługuje prawo do odszkodowania, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości.