Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, lista prac budowlanych, na które wymagane jest pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków, posiada wiele różnorodnych pozycji. Zakwalifikować do nich można m.in. prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych, jak również badań architektonicznych i archeologicznych.

Zgodnie z literą prawa, pozwolenie to wymagane jest również w przypadku zmiany przeznaczenia zabytku lub sposobu jego użytkowania, a także umieszczania na nim urządzeń technicznych, tablic lub urządzeń reklamowych. Konserwator zabytków jest także niezbędny w przypadku podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia konstrukcji lub zmiany wyglądu zabytku.

Ochrona zabytków, a prawo budowlane
Uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podjęcie robót budowlanych przy obiekcie wpisanym do rejestru nie zwalnia oczywiście z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, czy zgłoszenia robót budowlanych.

Do stosownych wniosków należy dostarczyć pismo wydane przez konserwatora, zatwierdzające możliwość ich realizacji. Pozwolenie jest również niezbędne w przypadku planowania rozbiórki takich obiektów budowlanych. Ustawa o ochronie zabytków i prawo budowlane stanowią zatem przepisy, których nie można interpretować odrębnie, a ich wytyczne są względem siebie komplementarne.

Zmiany budowlane przy obiektach zabytkowych są zbyt czasochłonne?
Wielu osobom wcześniej wspomniane procedury prawne wydają się dość uciążliwe, jednak pozwolenia te mają przede wszystkim zapobiec uszkodzeniu lub zniszczeniu zabytków.

Warto dodać również, że są to kwestie uregulowane terminowo, przykładowo konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektów budowlanych w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Brak opinii uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych. Całość procedury nie jest zatem tak czasochłonna, jak można by się spodziewać.

- W praktyce konserwator zabytków może jednak wydać nakaz przeprowadzenia prac konserwatorskich lub robót budowlanych, jeżeli ich wykonanie jest niezbędne ze względu na zagrożenie zniszczeniem lub istotne uszkodzenie tego zabytku - mówi Kinga Drab z Pracowni Projektowej MKD. - Jest to kwestia bardzo istotna dla właścicieli nieruchomości, która najczęściej determinuje wykonanie modernizacji elewacji oraz pozostałych zewnętrznych elementów budynku - dodaje.

Autor: Katarzyna Bartoń 

Czytaj: Ekspert o kodeksie budowlanym: przepisy nie są przyjazne dla inwestorów