U podstaw propozycji zmian – zwanych mapą drogową – leży przeświadczenie, że obecny system zarządzania prawami autorskimi nie działa w sposób zrównoważony ani uczciwy. Autorzy opracowania powołują się na zlecony przez siebie raport, zgodnie z którym w latach 2019–2023 przychody sektora mediów i rozrywki zmniejszyły się o 4 proc., zaś organizacje zbiorowego zarządu (OZZ) zwiększyły swoje łączne wpływy o około 35 proc.

– To niepokojące, gdy w organizacjach pobierających opłaty w imieniu twórców, w tym od firm, które reprezentujemy, rosną przychody i jednocześnie wzrastają sumy niewypłaconych środków przeznaczonych dla uprawnionych oraz koszty operacyjne – komentuje cytowany w komunikacie Bogdan Łaga, prezes Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej (PIKE).

Czytaj także: ​Bezmyślne "przeklejki" z ChataGPT w setkach naukowych publikacji

Postulaty branży 

Najważniejsze postulaty zawarte w mapie drogowej:

  1. Reforma zasad naliczania wynagrodzeń. Ich wysokość powinna być ustawowo ograniczona. Opłaty nie powinny być ustalane na podstawie całkowitych przychodów przedsiębiorstw, a na podstawie rzeczywistych przychodów z eksploatacji konkretnych utworów audiowizualnych. Premiowane powinny być inwestycje w rozwój rynku, takie jak produkcja treści w Polsce czy budowa infrastruktury technologicznej.
  2. Ustawowo określone reguły ustalania stawek OZZ. Autorzy propozycji sprzeciwiają ustalaniu stawek przez same OZZ-y, „w oderwaniu od jakichkolwiek obiektywnych przesłanek”.
  3. Wprowadzenie modelu „One Stop Shop”. Oznacza to, że użytkownik mógłby zawrzeć jedną umowę z wybraną OZZ i dokonywać jednej zbiorczej płatności. Dziś przedsiębiorcy zmuszeni są do zawierania osobnych porozumień z wieloma organizacjami, co generuje koszty i zwiększa ryzyko błędów.
  4. Przejrzystość w zarządzaniu środkami. Użytkownicy powinni mieć dostęp do informacji, w jaki sposób dzielone są środki pobierane przez OZZ-y, komu są wypłacane i jaka część z nich faktycznie trafia do uprawnionych autorów.
  5. Ujednolicenie terminu przedawnienia roszczeń. Proponowany termin to 3 lata od dnia zakończenia roku kalendarzowego.
  6. Sprawny nadzór państwa nad OZZ.
  7. Brak naliczania dodatkowych opłat na czas trwania sporu między użytkownikiem utworu a OZZ.
 

Mapa drogowa siedmiu organizacji

Mapę drogową wspólnie opracowały: Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, Związek Pracodawców Mediów Elektronicznych i Telekomunikacji Mediakom, Polska Izba Komunikacji Elektronicznej, Krajowa Izba Komunikacji Ethernetowej, Związek Pracodawców Prywatnych Mediów oraz Związek Cyfrowa Polska.

Rozmowa na ten temat odbędzie się podczas Ogólnopolskiej Konferencji Operatorów Komunikacji Elektronicznej w Sopocie.