Nie ma jednego aktu prawnego, który wymieniałby zawody medyczne. Dlatego można powiedzieć, że zgodnie z przepisami są zawody ściśle medyczne, których wykonywanie regulują odrębne ustawy oraz specjaliści w ochronie zdrowia należący do szerokiej grupy zawodów medycznych. Są to tzw. inne zawody medyczne, które jednak nie stanowią zawodów samodzielnych, nie mają ustawowych regulacji. Choć od ponad 20 lat jest zapowiadana ustawa o niektórych zawodach medycznych, to wciąż nie została uchwalona. Jej założenia jednak ostatnio ponownie zostały wpisane do wykazu prac legislacyjnych rządu.

Czytaj w LEX: Zawody medyczne - pytania i odpowiedzi >>

 

Samodzielne zawody medyczne

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 2 ustawy z 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej pod pojęciem osoby wykonującej zawód medyczny należy rozumieć osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. Do zawodów medycznych uregulowanych wprost w przepisach odrębnych, czyli w ustawach, należą:

  1. lekarz i lekarz a dentysty - zasady wykonywania określa ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty;
  2. pielęgniarka i  położna - zasady wykonywania określa ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej;
  3. ratownik medycznego - przepisy dotyczące ratowników znajdują się w ustawie o państwowym ratownictwie medycznym (ustawa o PRM), a dokładnie w rozdziale drugim. Do konsultacji publicznych trafił już jednak projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego;
  4. farmaceuta - zasady wykonywania określa nowa, obowiązująca 16 kwietnia 2020 roku ustawa o zawodzie farmaceuty, która też wprowadza tzw. opiekę farmaceutyczną;
  5. felczer - zasady wykonywania określa ustawa o zawodzie felczera z 1950 roku;
  6. diagnosta laboratoryjny - zasady wykonywania określa ustawa o diagnostyce laboratoryjnej,
  7. fizjoterapeuta - zasady wykonywania określa ustawa o zawodzie fizjoterapeuty.

Część z tych zawodów: lekarze, pielęgniarki i położne, farmaceuci, diagności laboratoryjni i fizjoterapeuci mają swoje samorządy zawodowe, do których przynależność jest obowiązkowa, a co za tym kodeksy etyki, zasady podnoszenia kwalifikacji, odpowiedzialności zawodowej, itp. Ratownicy medyczni od lat domagają się takiego samorządy, i wkrótce za sprawą projektu nowej ustawy, ma on powstać.

Inne zawody medyczne

Ponadto, istnieją zawody medyczne, co do których nie istnieje odrębna regulacja ustawowa. Nie istnieje jednak ich ustawowy katalog. Można je wytypować na podstawie różnych rozporządzeń. Wiele osób przytacza tu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. To może być pomocne odesłanie, ale trzeba pamiętać, że to rozporządzenie jest stosowane na potrzeby pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego, np. fizjoterapeutów, którzy mają swoją ustawę wymienia jako inny zwód medyczny. Z drugiej strony wymienia do innych specjalistów ochrony zdrowia zalicza m. in. specjalistów do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska,  dietetyków i specjalistów do spraw żywienia, audiofonologów czy logopedów, optometrystów.

Czytaj w LEX: Czy psycholog jest zawodem wykonującym zawód medyczny? 

Wśród specjalistów ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowanych wymienia też kosmetologa, który jednak nie jest zawodem medycznym. Ponadto nie wszystkie wymienione tam zawody ma objąć ustawa o innych zawodach medycznych nad którą obecnie pracuje Ministerstwo Zdrowia. Projekt ustawy zawiera regulacje odnoszące się do następujących zawodów:

  1. asystentka stomatologiczna;
  2. dietetyk;
  3. elektroradiolog;
  4. higienistka stomatologiczna;
  5. logopeda;
  6. masażysta;
  7. opiekun medyczny;
  8. optometrysta;
  9. ortoptystka;
  10. podiatra;
  11. protetyk słuchu;
  12. technik dentystyczny;
  13. 1echnik farmaceutyczny;
  14. technik ortopeda;
  15. technik sterylizacji medycznej;
  16. terapeuta zajęciowy.

 

Które zawody nie są medyczne

Warto tu pamiętać, że jest szereg stanowisk z nazwą medyczny, ale osoby je wykonujące nie wykonują zawodu medycznego Przykładowo stanowiska asystenta medycznego, sekretarki medycznej, rejestratorki medycznej są kwalifikowane jako praca biurowa, a nie zawód medyczny.