Nowe zawody wprowadziła ustawa z 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1972), która weszła w życie 26 marca 2024 r. 

Nowi specjaliści od profilaktyki zdrowotnej i leczenia stóp

Do zadań profilaktyka należy prowadzenie profilaktyki, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej. Zawód ten mogą wykonywać osoby posiadające co najmniej wykształcenie wyższe na poziomie studiów I stopnia w zakresie zdrowia publicznego. Według danych Ministerstwa Zdrowia, w latach 2014-2020, powyższy kierunek, na wymaganym poziomie, ukończyło ok. 5 tys. absolwentów. Resort oszacował, że ok. 10 proc. z nich może w 2024 r. rozpocząć wykonywanie zawodu profilaktyka.

 

Do zadań podiatry z kolei – należy profilaktyka i leczenie schorzeń w obrębie stóp. Zawód ten mogą wykonywać osoby, które ukończą co najmniej studia wyższe I stopnia w zakresie podiatrii. Aktualnie brak jest absolwentów tego kierunku, ponieważ przed wejściem w życie ustawy o niektórych zawodach medycznych uczelnie nie prowadziły w tym zakresie kształcenia. Zakłada się więc, że pierwsze osoby z kwalifikacjami do wykonywania tego zawodu pojawią się w systemie ochrony zdrowia dopiero za ok. 3 lata, czyli nie wcześniej niż w marcu 2027 r.

Szczegółowy wykaz czynności zawodowych w ramach powyższych zawodów, jak i wszystkich pozostałych zawodów objętych regulacjami ustawy, ma zostać określony przez ministra zdrowia w rozporządzeniu wydanym na podstawie upoważnienia ustawowego.

Rok na wpis do rejestru

Jednym z niezbędnych warunków dopuszczenia do wykonywania zawodu medycznego, który został wprowadzony ustawą o niektórych zawodach medycznych, jest uzyskanie wpisu do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego.

Rejestr ten został uruchomiony 26 marca br. i jest dostępny pod adresem: rizm.ezdrowie.gov.pl. Już dziś można zatem wnioskować o wpis do rejestru. W tym celu – za pośrednictwem powyższego serwisu – należy złożyć wniosek o wpis, opatrując go podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. Opłata za wniosek wynosi 100 zł. 

Dla osób, które na dzień wejścia w życie ustawy (czyli na 26 marca br.) – spełniały określone w ustawie warunki niezbędne do dopuszczenia do wykonywania danego zawodu (m.in. w zakresie wymaganego wykształcenia) – przewidziano jednak przepisy przejściowe, uprawniające je do wykonywania zawodu, przez określony czas, bez wpisu do rejestru.

Czytaj także na Prawo.pl: Rozpoczyna się rejestracja osób wykonujących zawody medyczne

Z uwagi na fakt, że obecnie nie ma jeszcze absolwentów podiatrii, dotyczyć one będą profilaktyków. Jeżeli osoba, zamierzająca wykonywać zawód profilaktyka, ukończyła wymagane studia i spełnia pozostałe warunki niezbędne do dopuszczenia do wykonywania zawodu, określone w art. 2 ust. 1 pkt 1-5 oraz ust. 2 ustawy, może wykonywać ten zawód jeszcze przez rok czasu, bez uzyskania wpisu do rejestru, czyli do 26 marca 2025 r.  Musi jednak złożyć wniosek o wpis do rejestru nie później niż do 26 września 2024 r.

Działalność naukowa, badawczo-rozwojowa oraz pełnienie funkcji kierowniczej

Zgodnie z ustawą wykonywaniem zawodu medycznego, a więc również zawodu profilaktyka i podiatry, jest nie tylko świadczenie usług medycznych, ale również:

  • prowadzenie działalności naukowej lub dydaktycznej (np. wykładanie na studiach umożliwiających uzyskanie wykształcenia niezbędnego do wykonywania danego zawodu medycznego),
  • prowadzenie działalności badawczej lub rozwojowej, której tematyka dotyczy danego zawodu medycznego,
  • kierowanie pracą zawodową osób wykonujących dany zawód medyczny (np. podiatra koordynujący i nadzorujący pracę innych podiatrów) oraz
  • zatrudnienie na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej (np. na stanowisku kierownika komórki organizacyjnej w podmiocie leczniczym).

Obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego

Zarówno profilaktyk, jak i podiatra, objęci są obowiązkiem ustawicznego rozwoju zawodowego, który może być realizowany poprzez kształcenie podyplomowe lub tzw. doskonalenie zawodowe.

Powodem objęcia zawodów medycznych powyższym obowiązkiem jest duża dynamika zmian związanych z postępem nauk medycznych oraz postępem technologicznym – w uzasadnieniu projektu ustawy argumentował resort zdrowia. Zmiany te – dla zapewnienia wysokiego poziomu świadczeń opieki zdrowotnej oraz bezpieczeństwa pacjentów – wymagają od osób wykonujących zawody medyczne, ciągłego doskonalenia posiadanych już kwalifikacji, jak również gotowości do zdobywania nowych umiejętności.

Kształcenie podyplomowe, w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego, może być realizowane przez udział w szkoleniach specjalizacyjnych lub kursach kwalifikacyjnych. Doskonalenie zawodowe natomiast realizowane jest w formie kursów doskonalących lub samokształcenia.

Ustawiczny rozwój zawodowy osób wykonujących zawody medyczne odbywać się będzie w 5-letnich okresach edukacyjnych, a za udział w poszczególnych formach kształcenia podyplomowego lub doskonalenia zawodowego przysługiwać będą określone punkty edukacyjne. Z dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego będą rozliczać medyków wojewodowie.

Z obowiązkiem ustawicznego rozwoju zawodowego związane jest ponadto – przysługujący każdej osobie wykonującej zawód medyczny objęty ustawą – prawo do urlopu szkoleniowego w wymiarze 6 dni roboczych w roku, płatnego według zasad przyjętych dla urlopu wypoczynkowego.