Jak zaznacza Prokuratura Generalna „w związku z wnioskiem grupy posłów o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów ustawy z 7 stycznia 1993 roku o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, Prokurator Generalny złożył w Trybunale Konstytucyjnym swoje stanowisko w tej sprawie”.

Prokurator Generalny podkreślił w nim, że zgodnie z Konstytucją podstawowym obowiązkiem państwa jest zapewnienie każdemu człowiekowi prawnej ochrony życia. Pojęcie „człowiek”, które zostało użyte m.in. w art. 30 i art. 38 Konstytucji, obejmuje również istotę ludzką w prenatalnej fazie jej rozwoju. A zatem ochrona, która została zapisana w ustawie zasadniczej, dotyczy także tego wczesnego okresu życia.

Prawna ochrona życia

Z tego względu wprowadzenie ograniczeń prawnej ochrony życia dziecka poczętego jest możliwe jedynie w sytuacji absolutnej konieczności. Może to nastąpić w szczególności, gdy jedynie w ten sposób możliwa jest ochrona innego, równie ważnego w konstytucyjnej hierarchii dobra – np. prawa do prawnej ochrony życia innej osoby. Pogląd taki jest zgodny z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego oraz opiniami zdecydowanej większości przedstawicieli doktryny prawa.

Zdaniem Prokuratora Generalnego tego wymogu nie spełniają przepisy zakwestionowane przez posłów.

Ustawa przez nich zakwestionowana dopuszcza możliwość przerwania ciąży do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej. Według tych przepisów jest to dopuszczalne, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu.

Ciężkie upośledzenie nie może być uznane za powód przerywania ciąży

Prokurator Generalny jest zdania, że sam fakt ciężkiego upośledzenia dziecka poczętego lub jego nieuleczalnej choroby, a tym bardziej prawdopodobieństwo tego faktu, nie może być uznany za konstytucyjnie uzasadniony powód dopuszczalności przerywania ciąży.

Konstytucja kategorycznie zakazuje bowiem różnicowania godności ludzkiej czy wartościowania życia ludzkiego.

Zdaniem PG, "wprowadzenie ograniczeń prawnej ochrony życia dziecka poczętego jest możliwe jedynie w sytuacji absolutnej konieczności".

Wniosek o zbadanie konstytucyjności przepisów dopuszczających aborcję ze względu na ciężkie wady płodu został złożony przez grupę posłów w październiku 2017 r. Pod wnioskiem do TK podpisało się ponad stu posłów z kilku środowisk politycznych: PiS, klubu Kukiz'15, koła Wolni i Solidarni oraz posłowie niezrzeszeni.

Trybunał Konstytucyjny rozpozna tę sprawę w pełnym składzie 15 sędziów. Termin rozprawy nie został jeszcze wyznaczony. Trybunał informował, że przewodniczącą składu orzekającego w tej sprawie jest prezes Trybunału Julia Przyłębska, a sprawozdawcą sędzia TK Justyn Piskorski.

Obowiązująca od 1993 r. ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży zezwala na dokonanie aborcji, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety, jest duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, lub gdy ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.

W dwóch pierwszych przypadkach przerwanie ciąży jest dopuszczalne do osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem matki; w przypadku czynu zabronionego – jeśli od początku ciąży nie upłynęło więcej niż 12 tygodni.

A.P.M/PAP