W swoim stanowisku ZPP zwraca uwagę, iż w świetle wyznaczanego przez Transparency International Indeksu Percepcji Korupcji począwszy od 2007 do 2010 roku Polska konsekwentnie poprawia swoje wyniki i pozycję. Oznacza to, że zasadniczo nie ma wyraźnych przesłanek do merytorycznej zmiany stanu prawnego, uzasadnione było co najwyżej uporządkowanie istniejących regulacji, tak aby stały się one przejrzyste. Niestety, zdaniem ZPP, projekt wybiega znacznie dalej, ponownie poszerzając – poza granice rozsądku – regulacje dotyczące składania oświadczeń o stanie majątkowym.

ZPP zwraca uwagę, iż zgodnie z proponowaną regulacją jednym z podstawowych instrumentów prawnych o charakterze prewencyjnym jest ograniczenie dodatkowego zatrudnienia. Jednak zdaniem ZPP zakres ograniczenia określony jest w projekcie zbyt szeroko. Ograniczenia te mają dotyczyć wszystkich osób wykonujących zadania publiczne, a zatem również radnych. Wprowadzenie zakazu prowadzenia przez nich działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzania taką działalnością lub pełnienia obowiązków przedstawiciela lub pełnomocnika w prowadzeniu takiej działalności, prowadzi praktycznie do całkowitej eliminacji osób mających doświadczenie w zakresie nowoczesnego zarządzania.

Innym ważnym instrumentem prewencyjnym jest składanie przez osoby pełniące funkcję publiczną deklaracji o stanie majątkowym podlegających publikacji. Wbrew obrazowi wynikającemu z założeń ustawy oświadczenie to nie jest jedynym narzędziem, które może przeciwdziałać niejasnym sytuacjom. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na fakt, iż celem deklaracji jest unikanie konfliktu interesu. Podstawowym narzędziem jest zatem oświadczenie o braku konfliktu interesów. Oświadczenie takie, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, byłoby znacznie skuteczniejszym narzędziem niż oświadczenie o stanie majątkowym.

ZPP zwraca również uwagę, iż założenia ustawy nakładają - szerzej niż do tej pory – obowiązek składania pełnego oświadczenia o stanie majątkowym i to szeroko upublicznianego. Niezależnie od publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej oświadczeń majątkowych określonych kategorii osób, ustawa przewiduje możliwość dostępu do każdego oświadczenia wszystkim „osobom, których zadaniem jest służba społeczeństwu i państwu zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku – Prawo prasowe" oraz podmiotom, do których zadań statutowych należy problematyka korupcji. Zdaniem ZPP trudno jest zrozumieć takie rozwiązanie, gdyż w praktyce prowadzą one do zniechęcenia osób mających większy majątek i znaczniejszą pozycję do włączania się w działalność samorządu terytorialnego. Odbija się to w niekorzystny sposób na jakości zarządzania publicznego. Zdaniem ZPP powinny zostać podjęte kroki dla zapewnienia właściwej ochrony prywatności osób pełniących funkcje publiczne, w szczególności by deklaracje wymagane przez kodeks były trzymane w poufności, chyba że prawo stanowi inaczej. W konsekwencji jako minimum koniecznych w założeniach zmian należy przyjąć zniesienie upubliczniania oświadczeń o stanie majątkowym, z ewentualnym zachowaniem ujawniania oświadczenia o dochodach i interesach osoby realizującej zadania publiczne. Optymalnym rozwiązaniem byłoby natomiast zastąpienie oświadczeń o stanie majątkowym, oświadczeniami o braku konfliktu interesów.

Kolejnym instrumentem prewencyjnym jest ograniczenie i kontrola zatrudnienia w sektorze prywatnym i organizacjach pozarządowych po zakończeniu kadencji. Propozycja ustawy wprowadza obostrzenia w stosunku do obowiązujących przepisów przyjmując bezwzględny trzyletni okres karencji. ZPP zwrócił uwagę, iż w małych środowiskach lokalnych osoba opuszczająca eksponowane stanowisko publiczne, zwłaszcza po jego wieloletnim zajmowaniu, miałaby obiektywne trudności w powrocie do działalności zawodowej, jako że była związana z rozpatrywaniem spraw praktycznie wszystkich podmiotów na swoim terenie.

Stanowisko ZPP zostało przekazane do organów centralnych.

Źródło: wartowiedziec.org