Wojewoda stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany wysokości wynagrodzenia wójta. W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że przepisy ustawy o pracownikach samorządowych, jako unormowanie szczególne w stosunku do Kodeksu pracy (k.p.), nie regulują trybu zmiany stosunku pracy (wynagrodzenia) pracownika zatrudnionego na podstawie wyboru. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy, o czym przesądza art. 43 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych , który stanowi, iż w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy. W przedmiotowej sprawie rada gminy podejmując swoją uchwałę, powinna uzyskać pisemną zgodę wójta na zmianę jego warunków pracy i płacy. Zgody takiej nie uzyskano ani też nie zwracano się o nią. W ocenie wojewody przedstawione okoliczności sprawy wskazują, iż uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 11 w zw. z art. 29 § 4 i 5 Kodeksu pracy, co uzasadnia stwierdzenie jej nieważności.

Na rozstrzygnięcie nadzorcze rada gminy wniosła skargę do WSA, w której domagała się uchylenia rozstrzygnięcia nadzorczego w całości. Strona skarżąca podniosła, że zmiana przez radę gminy wysokości wynagrodzenia wójta nie wymaga jego zgody i przywołuje orzecznictwo sądowe potwierdzające tę tezę. W odpowiedzi na skargę wojewoda podtrzymał swoje stanowisko.

WSA uchylając zaskarżonym wyrokiem rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdził, że nie jest zasadny argument wojewody, że skoro zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej, przy czym wymóg ten dotyczy również stosunków pracy nawiązanych na innej podstawie niż umowa o pracę (art. 29 § 4 i 5 Kodeksu pracy), to wymagana jest też pisemna zgoda wójta. Skoro bowiem zmiana następuje w drodze czynności jednostronnej, a czynność ta ma charakter pisemny (zaprotokołowana uchwała rady gminy), wymóg zachowania formy pisemnej dla (jednostronnej w tym przypadku) czynności zmiany warunków pracy na piśmie jest spełniony. Natomiast z treści tegoż przepisu (art. 29 § 4 i 5 Kodeksu pracy) nie można wyciągać wniosku, że automatycznie wymagana jest zgoda drugiej strony, nawet wówczas, gdy zmiana warunków stosunku pracy mogłaby nastąpić w drodze czynności jednostronnej.
Od powyższego wyroku wojewoda wniósł skargę kasacyjną.

NSA w składzie rozpoznającym skargę kasacyjną, podzielił poglądy prawne sformułowane w wyroku SN z dnia 9 czerwca 2008 r., sygn. II PK 330/07, (OSNP 2009, nr 21-22, poz. 278). W wyroku tym, uznano, że obniżenie przez radę gminy wynagrodzenia burmistrza nie wymaga jego zgody. Do stosunków pracy z wyboru, w szczególności do zmiany wysokości wynagrodzenia pracownika samorządowego zatrudnionego na podstawie wyboru, nie stosuje się przepisów Kodeksu pracy, w szczególności art. 42. W wyroku tym wyrażono również pogląd, iż art. 42 Kodeksu pracy wprost odnosi się jedynie do umownych stosunków pracy, a w związku z tym, że przepisy dotyczące stosunku pracy na podstawie wyboru (art. 73-75 Kodeksu pracy) nie odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących umowy o pracę, nie jest możliwe zastosowanie konstrukcji wypowiedzenia zmieniającego do stosunku pracy na podstawie wyboru. Kwestia zmiany wysokości wynagrodzenia pracownika samorządowego zatrudnionego na podstawie wyboru nie została również uregulowana w ustawie o pracownikach samorządowych. Nie oznacza to jednak niedopuszczalności zmiany wysokości wynagrodzenia wójta przez radę gminy w okresie trwania jego mandatu. Takich przepisów gwarantujących stabilność warunków zatrudnienia wójta nie zawiera ani ustawa o samorządzie gminnym, ani ustawa o pracownikach samorządowych, ani Kodeks pracy".

NSA zgodził się z poglądem, że art. 29 § 4 i 5 Kodeksu pracy - "dodane ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. nowelizującą Kodeks pracy z dniem 1 stycznia 2004 r. - stanowią, że zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej, co stosuje się odpowiednio do stosunków pracy nawiązanych na innej podstawie niż umowa o pracę. Z treści tych przepisów nie wynika, że zmiana warunków wynagradzania pracownika samorządowego zatrudnionego na podstawie wyboru wymaga złożenia na piśmie (w formie pisemnej) zgodnych oświadczeń woli obu stron tego stosunku pracy. Z art. 29 § 4 Kodeksu pracy wynika jedynie, że podobnie jak samo zawarcie umowy o pracę wymaga formy pisemnej, także zmiana warunków umowy o pracę wymaga zachowania tej formy. Umowa o pracę oraz wszelkie zmiany treści umowy o pracę powinny być ujęte na piśmie. Niezachowanie formy pisemnej nie powoduje jednak nieważności umowy o pracę albo nieważności dokonanych przez strony zmian jej treści.

NSA podkreślił, że przedmiotem regulacji art. 29 Kodeksu pracy w żadnym stopniu nie są warunki (przesłanki) skutecznej zmiany treści stosunku pracy nawiązanego na podstawie wyboru - zwłaszcza to, czy i w jakich sytuacjach może dojść do tej zmiany w drodze jednostronnych czynności pracodawcy - a jedynie obowiązki pracodawcy związane z zawarciem umowy o pracę na piśmie (także wydaniem na piśmie innego dokumentu, w szczególności aktu mianowania lub powołania, z którego wynika nawiązanie stosunku pracy na innej podstawie niż umowa o pracę) oraz potwierdzeniem na piśmie ustaleń, co do stron stosunku pracy, podstawy nawiązania stosunku pracy (w szczególności rodzaju umowy) oraz warunków, na jakich pracownik ma świadczyć pracę". Stosunek pracy pracownika samorządowego z wyboru jest szczególnym stosunkiem pracy związanym z pełnioną przez niego funkcją. Skoro do rady gminy należy ustalenie wysokości wynagrodzenia temu pracownikowi to do niej należy również zmiana wysokości. Odebranie radzie gminy kompetencji ustalania wynagrodzenia dla pracownika samorządowego przez zmianę tego wynagrodzenia w zależności od ilości i jakości świadczonej przez niego pracy podważałoby ustalone jej kompetencje.

NSA po rozpoznaniu skargi kasacyjnej dotyczącej stwierdzenia nieważności uchwały rady gminy w sprawie wynagrodzenia dla wójta oddalił skargę.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458)


Pobierz orzeczenie:
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 12 marca 2010 r., sygn. akt II OSK 14/10