Czy zarządzenie burmistrza na temat zasad organizacji pracy szkół i przedszkoli podlega opiniowaniu i uzgodnieniu przez związki zawodowe?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.) - dalej u.z.z., organizacja związkowa reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1080 z późn. zm.) ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Nie dotyczy to założeń projektu budżetu państwa oraz projektu ustawy budżetowej, których opiniowanie regulują odrębne przepisy. Organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa powyżej, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy jednak niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia.

W świetle powyższego można byłoby uznać, iż zarządzenie burmistrza będące aktem prawnym powinno być poddane procedurze opiniowania określonej w art. 19 u.z.z. Jednakże w wielu wyrokach Naczelny Sąd Administracyjny podnosi, iż pojęcie aktu prawnego użytego w art. 19 ust. 1 u.z.z. oznacza tylko i wyłącznie akt o charakterze generalnym, a nie indywidualnym (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2005 r. II OSK 333/05, Lex nr 228249, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 grudnia 2005 r. II OSK 332/05, OwSS 2006/2/44, NZS 2006/1/11).

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż w stanie faktycznym opisanym w pytaniu organizacja związkowa (przy założeniu, iż jest ona reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, a praca szkół objęta jest zakresem prowadzonej przez nią działalności) może podjąć działania zmierzające do zaskarżenia do sądu administracyjnego zarządzenia burmistrza, które nie zostało jej przedstawione celem zaopiniowania. Niestety wobec przytoczonych powyżej orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego nie można jednoznacznie przesądzić o efektach takiego działania.