W listopadzie 2021 r. Małopolska Kurator Oświaty w serwisie Twitter umieściła wpis informujący o tym, że jedna z krakowskich szkół podstawowych zamówiła na obchody rocznicowe flagę Polski, a w prezencie dostała od sprzedawcy również flagę Niemiec. Paweł K. wystąpił do Kuratorium o udostępnienie informacji publicznej – podanie numeru szkoły podstawowej, której informacja dotyczyła.
Organ odmówił podania tej informacji wyjaśniając, że przedmiotowa informacja nie została w żaden sposób utrwalona, a tym samym nie może być udostępniona. Informacja publiczna nie może bowiem istnieć jedynie w pamięci osoby sprawującej funkcję publiczną, lecz musi zostać zmaterializowana.
Paweł K. wystąpił do sądu administracyjnego ze skargą na bezczynność Kuratora. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przyznał mu rację i zobowiązał organ do wydania decyzji lub dokonania innej czynności w sprawie.
Skoro zakup flagi ze środków publicznych, to informacja też publiczna
Sąd podkreślił, że pojęcie informacji publicznej odnosi się do wszelkich faktów dotyczących spraw publicznych i tych, które odnoszą się do publicznej sfery działalności. W świetle powyższego oczywistym jest, że każda informacja dotycząca zasad funkcjonowania podmiotu wykonującego zadanie publicznie, a w szczególności gospodarowanie środkami publicznymi, stanowi informację publiczną. Skoro zakup flagi został sfinansowany z budżetu publicznej placówki oświatowej, to rację ma skarżący, że informacje związane zakupem flag stanowią informację publiczną. Odnosząc się do argumentacji organu, że wypowiedź kuratora została zamieszczona na prywatnym profilu, sąd wyjaśnił, że osoba prowadząca ten profil pełni funkcję publiczną. Wypowiedzi na tym profilu należy zatem zaliczyć do sfery działalności organu. Charakteru informacji publicznej nie zmienia przy tym sposób, w jaki skarżący dowiedział się o zaistnieniu takiego faktu. Tym samym skoro organ nie udostępnił żądanej informacji, jak też nie wydał decyzji odmownej, pozostawał w bezczynności.
Informacja nieutrwalona, ale sąd to zlekceważył
W skardze kasacyjnej Kurator wyjaśnił, że informacja, o którą wnioskował skarżący, nie posiada żadnej formy utrwalonej, a jest jedynie w pamięci osoby sprawującej funkcję publiczną. Nie może zatem podlegać udostępnieniu. Zarzucił także sądowi, iż utożsamił osobę sprawującą funkcję publiczną z organem władzy publicznej o jakim mowa w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dodał, że treść uzasadnienia nie pozwala jednoznacznie ustalić przesłanek, jakimi kierował się sąd I instancji, podejmując zaskarżone orzeczenie.
Naczelny Sąd Administracyjny również dostrzegł te mankamenty uzasadnienia. Zgodnie z art. 141 par. 4 prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. W tej sprawie uzasadnienie zawiera, co prawda, formalnie wszystkie elementy przewidziane tym przepisem, jednakże część określana przez ustawodawcę jako wyjaśnienie nie spełniało wymogów prawa.
NSA wskazał, że z treści uzasadnienia nie sposób wywieść na jakiej podstawie WSA w Krakowie przyjął, że żądane przez wnioskodawcę informacje zawierają treści stanowiące informację publiczną, mimo że w odpowiedzi na skargę organ dokładanie wskazał, że żądane dane nie są stanowią informacji publicznej, ponieważ nie zostały utrwalone w formie, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Sąd pierwszej instancji w ogóle nie odniósł się i nie ocenił wyjaśnień Kuratora, że żądana informacja nie jest informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p., ponieważ istnieje tylko w pamięci osoby piastującej ten urząd.
W związku naruszeniem art. 141 par. 4 p.p.s.a., sąd kasacyjny jako przedwczesne uznał odnoszenie się do zarzutów naruszenia przepisów prawa materialnego. Uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.
Wyrok NSA z dnia 20 lipca 2023 r. III OSK 1047/22
