System Monitoringu Usług Publicznych to wspólny projekt Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Głównego Urzędu Statystycznego, Związku Miast Polskich i Związku Powiatów Polskich i Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. Celem projektu jest dostarczenie jednostkom samorządu terytorialnego, przedsiębiorcom oraz społeczeństwu informacji niezbędnych do kompleksowej oceny usług świadczonych na poziomie lokalnym. 

W systemie znajdą się dane gromadzone przez administrację w wielu rozproszonych źródłach, np.: Głównym Urzędzie Statystycznym (Bank Danych Lokalnych, Dziedzinowe Bazy Wiedzy, Strategicznej), Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii, Ministerstwie Edukacji i Nauki (System Informacji Oświatowej) czy zasobach zarządzanych przez Ministerstwo Finansów. SMUP ma za zadanie uporządkowanie tych danych i umożliwić ma dostęp dla wszystkich zainteresowanych użytkowników systemu w postaci wskaźników prezentowanych na poziomie każdej z 2477 gmin i 314 powiatów.

Czytaj też: Raport o stanie JST - istota, zakres i przygotowanie >

- System, który wdrożyliśmy w styczniu nie jest całkowicie wypełniony danymi, które są zgromadzone i jeszcze nie wszystkie wskaźniki wypracowane w grupach tematycznych zostały zaimplementowane. W praktyce ten system będzie rozwijał się do końca roku w poszczególnych obszarach – mówi Rafał Rudka, kierownik działu współpracy, informacji, analiz i programów Związku Powiatów Polskich

Czytaj także: Samorządy powinny włączyć się w tworzenie portalu dane.gov.pl>>

Dziewięć obszarów 78 usług publicznych

SMUP ma być rozbudowaną bazą danych na temat większości usług dostarczanych przez gminy i powiaty w 9 obszarach tematycznych:

  • edukacji,
  • lokalnej polityki społecznej,
  • kultury i rekreacji,
  • drogownictwo i transport,
  • ochrona środowiska,
  • gospodarowanie nieruchomościami,
  • inwestycje i budownictwo,
  • geodezja i kartografia,
  • podatki i opłaty lokalne.

 

 

Obejmą one 78 usług publicznych i blisko 1000 wskaźników monitoringowych. Dane w systemie są prezentowane jako wskaźniki, a nie surowe statystyki publiczne, dzięki czemu można łatwiej śledzić zmiany zachodzące w danym obszarze działalności samorządów.

System umożliwia też porównywanie samorządów między sobą, co stanowi dobre narzędzie w pracach analitycznych i porównawczych. To może być pomocne narzędzie np. dla wszystkich, którzy piszą prace dyplomowe, magisterskie.

-  To będzie przydatne narzędzie przy opracowaniu wszelkich raportów o stanie gminy jakie przygotowują samorządy i opracowań strategicznych. SMUP będzie też pomocny przy bieżącym zarządzaniu, bo będzie można sprawdzić ile na przykład wynosi opłata za wodę w danej gminie czy gminach sąsiednich. System dostarczy więc danych do podejmowania konkretnych decyzji zarządczych – mówi Rafał Rudka.

Czytaj w LEX: Zarządzanie zasobami wspólnymi (common-pool resources) na obszarze metropolii >

Czytaj w LEX: Wstęp do otwartych danych sektora publicznego w jednostkach samorządu terytorialnego  >

Przedsiębiorca łatwiej podejmie decyzję

Zdaniem autorów rozwiązań skorzystać z nich może też biznes. Przedsiębiorca dzięki danym zgromadzonym w systemie będzie mógł podjąć decyzję o lokalizacji inwestycji, porównać obciążenia publiczno-prawne, porównać dostępność usług, przeprowadzić analizę kosztów3 i szans rozwoju w danej lokalizacji. W SMUP np. w obszarze podatków i opłat lokalnych informacje na temat wysokości:

  1. Podatku od nieruchomości;
  2. Podatku rolnego;
  3. Podatku leśnego;
  4. Podatku od środków transportowych;
  5. Opłaty od posiadania psów;
  6. Opłaty targowej;
  7. Opłaty reklamowej;
  8. Opłaty uzdrowiskowej;
  9. Opłaty miejscowej

 

Czytaj też: Deklaracje i informacje w podatku od nieruchomości >

A w obszarze Inwestycje i budownictwo znajdą się takie dane jak:

  1. Opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
  2. Wydanie decyzji o warunkach zabudowy oraz o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;
  3. Wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę i niewniesienie sprzeciwu do zgłoszenia budowy z projektem budowlanym;
  4. Wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie zrealizowanego obiektu budowlanego i niewniesienie sprzeciwu do zawiadomienia o zakończeniu budowy;
  5. Wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID);
  6. Zbycie przez JST nieruchomości na cele inwestycyjne („oferta inwestycyjna”);
  7. Realizacja inwestycji budowlanych przez JST.

 

Obywatel łatwiej dowie się o sytuacji gminy

Według autorów systemu, SMUP pozwoli też większym stopniu budować społeczeństwo obywatelskie. W założeniu system ma ułatwić poszczególnym obywatelom oraz organizacjom sprawowanie kontroli społecznej nad jakością i sposobem realizacji zdań publicznych, a także dokonywanie porównań między poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego.

Czytaj też: Efektywne planowanie wydatków w budżecie JST >

 

System potrzebny, ale nie zastąpi terminowej odpowiedzi na wnioski o informacje publiczne

Marzeny Błaszczyk, członkini Zarządu Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska ocenia, że rozwiązanie na pewno jest ciekawe z punktu widzenia osób zarządzających jst czy tworzących raporty o stanie miasta czy gminy - może im ułatwić pracę.

- Nie wiemy, na ile aktualne będą poszczególne wskaźniki, czy znajdą się tam bardziej aktualne dane niż np. w Banku Danych Lokalnych. Obecnie publikowane informacje dotyczą lat 2010-2020. Podczas realizacji naszego projektu o raportach o stanie gminy widzieliśmy, że niektórych danych, o które proszą np. radni czy mieszkańcy, nie można zamieścić w raporcie, ponieważ GUS publikuje niektóre informacje w drugiej połowie roku, a raport trzeba przygotować do końca maja – mówi Marzena Błaszczyk.

Wskazuje, że pomimo informacji , że projekt jest skierowany do społeczeństwa, na razie szkolenia o tym, jak korzystać z systemu, przygotowane są dla pracowników jst, brakuje kampanii skierowanej do mieszkańców, organizacji pozarządowych czy przedsiębiorców. Dla mieszkańców, którzy pytają gminy o konkretne informacje i dokumenty, system może być mało interesujący. Nie zastąpi terminowej odpowiedzi na wnioski o informacje czy aktywnej publikacji dokumentów w BIP.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.