Anna K. zwróciła się do urzędu stanu cywilnego o sprostowanie aktu małżeństwa w części dotyczącej wzmianki dodatkowej o rozwodzie. Kierownik USC zwracając wniosek wyjaśnił, że ustawodawca nie przewidział możliwości sprostowania wzmianki. Natomiast sąd powszechny mógłby unieważnić wzmiankę i zastąpić ją nową.
SKO: skorygować błędny wpis może tylko sąd
Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało jego decyzję. Powołało się na art. 39 Prawo o aktach stan cywilnego, zgodnie z którym unieważnienia aktu stanu cywilnego lub dołączonej do niego wzmianki dodatkowej dokonuje sąd w postępowaniu nieprocesowym, na wniosek osoby zainteresowanej, jeżeli akt ten lub wzmianka stwierdzają zdarzenie niezgodne ze stanem faktycznym lub stwierdzono uchybienia, które zmniejszają jego moc dowodową. Jeżeli sąd unieważnił akt stanu cywilnego z wyżej wymienionych przyczyn, może on postanowić jednocześnie o sporządzeniu nowego aktu stanu cywilnego. Stąd - w ocenie składu orzekającego SKO - do skorygowania błędnie dokonanego wpisu dotyczącego nazwiska wnioskodawczyni właściwy będzie sąd powszechny.
Więcej w LEX: Sprostowanie, unieważnienie, ustalenie treści, odtworzenie i uzupełnienie aktu stanu cywilnego >>>
W skardze Anna K. domagała się zbadania się orzeczeń obu organów, które jej zdaniem nie stosując przepisów nadających jej status strony w sprawie, uchyliły się od merytorycznego rozpoznania wniosku. Z jej podania wyraźnie wynikało, że dąży do aktualizacji aktu małżeństwa w części dotyczącej informacji o rozwodzie, której poprzedni Kierownik USC nie naniósł, mimo iż miał taki obowiązek.
Procedura w LEX: Postępowanie w sprawie z wniosku o sprostowanie aktu stanu cywilnego - krok po kroku >>>
Organy nie rozpoznały żądania wniosku
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uchylił wydane w sprawie postanowienia. Jego zdaniem organy obu instancji przedwcześnie dokonały zwrotu podania, z powołaniem się na wadliwą argumentację mającą świadczyć o wystąpieniu przesłanki z art. 66 par. 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. Przepis ten ma bowiem zastosowanie, jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny.
WZORY DOKUMENTÓW:
- Powiadomienie o uzupełnieniu aktu małżeństwa >
- Wniosek o uzupełnienie aktu stanu cywilnego >
- Wniosek o sprostowanie aktu stanu cywilnego >
- Powiadomienie o sprostowaniu imienia w akcie małżeństwa >
- Odmowa sprostowania aktu >
Tymczasem z wniosku Anny K. jednoznacznie wynikało, iż domaga się sprostowania wzmianki dodatkowej w akcie małżeństwa poprzez wpisane prawidłowej treści wyroku rozwodowego. Swoje żądanie skarżąca konsekwentnie podtrzymywała w toku całego postępowania, wskazując organom na potrzebę zastosowania w sprawie art. 35 u.s.c., czyli sprostowania aktu. Rozważania organów dotyczące możliwości unieważnienia aktu stanu cywilnego lub dołączonej do niego wzmianki na podstawie art. 39 u.s.c. całkowicie rozmijały się z żądaniem wniosku. W konsekwencji, dalsza ocena organów odnośnie do właściwości sądu powszechnego była zbędna. W takim też zakresie wniosek ten powinien podlegać rozpoznaniu. Granice postępowania wnioskowego wyznaczone są bowiem wnioskiem, a organ jest związany jego treścią. Skutkuje to tym, że zarówno organ pierwszej, jak i drugiej instancji, ma obowiązek rozpoznać sprawę w pełnym zakresie zgłoszonego żądania. Organy w sposób nieuprawniony zmodyfikowały treść żądania skarżącej i wypowiedziały się w zakresie nieobjętym wnioskiem.
Zdaniem sądu, wadliwe było także stanowisko organów, które uznały, że skorygowanie błędnie dokonanego wpisu dotyczącego nazwiska skarżącej we wzmiance dodatkowej aktu małżeństwa możliwie jest wyłącznie przy zastosowaniu instytucji unieważnienia tego wpisu, przewidzianej w art. 39 ustawy. Z łącznego odczytania przepisów art. 2 ust. 3 ustawy zawierającego definicję aktu stanu cywilnego oraz art. 24 ust. 1 wprowadzającego obowiązek dołączenia do aktu wzmianki dodatkowej wynika, że aktem stanu cywilnego jest m.in. wpis o małżeństwie wraz ze wzmianką dodatkową.
To oznacza, że możliwość sprostowania dotyczy aktu jako całości, a więc również danych zawartych we wzmiance dodatkowej. Organy powinny zatem rozważyć - stosownie do żądania skarżącej - możliwość zastosowania powyższych regulacji prawnych.
Wyrok WSA w Opolu z 6 grudnia 2022 r. II SA/Op 298/22
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.