Forum zainicjowały władze Białegostoku. Miasto chce być pomostem w kontaktach ze Wschodem ze względu na swoje położenie. W forum wzięli udział samorządowcy z Polski, specjaliści z różnych dziedzin, biznesmeni, goście z miast z krajów Partnerstwa Wschodniego. Patronat nad forum objął prezydent Bronisław Komorowski.

Szef Kancelarii Prezydenta Jacek Michałowski powiedział, że bez reformy samorządowej Polska nie zmieniłaby się i tymi doświadczeniami z krajami Partnerstwa Wschodniego możemy i powinniśmy się dzielić.

Przewodniczący sejmowej komisji spraw zagranicznych Grzegorz Schetyna (PO) powiedział do uczestników forum, że Partnerstwo Wschodnie (PW) to "wielka szansa cywilizacyjna" dla wschodniej części Europy.

"Kraje Partnerstwa Wschodniego nie są najlepsze, jeśli chodzi o doświadczenia samorządowe, tak powiem delikatnie (...). My jesteśmy otwarci na to, żeby eksportować samorządową rewolucję. Uważamy, że jest to jedno z naszych większych osiągnięć, naszej polskiej demokracji, tych ostatnich 25 lat. Mamy się czym pochwalić, szczególnie w kontekście tego, co realizujemy, co jest kluczowe w ostatnich latach i będzie przez najbliższe lata, czyli skutecznego wydawania środków europejskich" - mówił na konferencji prasowej Schetyna.

"Nasz rozwój i możliwość przekazywania tych dobrych doświadczeń może być najlepszą rekomendacją dla partnerów na Wschodzie" - powiedział prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Białystok ma porozumienia o współpracy z miastami z tych krajów.

Wiceminister gospodarki Dariusz Bogdan powiedział, że Polska ma bardzo dobre relacje gospodarcze z krajami PW. Kluczowe dziedziny współpracy Polski z tymi krajami to: energetyka, transport kolejowy, telekomunikacja, zdrowie oraz rolnictwo. Mówił, że współpraca jest aktywna, ale powinna być większa ze strony organizacji i przedsiębiorców, zwłaszcza małych i średnich firm. Zachęcał do inicjowania konkretnych projektów i zapowiedział, że resort gospodarki jest na to otwarty.

Dariusz Bogdan poinformował, że udział krajów Partnerstwa Wschodniego w polskich obrotach handlowych to 3 proc. wymiany handlowej i wynosi 10 mld dolarów. Największa wymiana jest z Białorusią i Ukrainą.

Właśnie z partnerami w tych krajach, bezpośrednich sąsiadach Polski najwięcej polskich samorządów ma zawarte porozumienia o współpracy i jest ich sporo - wynika z ankiety, którą przeprowadziła na zlecenie marszałka Wielkopolski za pośrednictwem Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji dr Jolanta Tarczyńska z Uniwersytetu Łódzkiego. Jak wynika z ankiety, z krajami PW współpracują wszystkie polskie samorządy wojewódzkie, około 70 proc. na szczeblu powiatów i około 30 proc. gmin, które odpowiedziały na ankietę. Oceniono, że to bardzo dużo.

W ocenie marszałka województwa wielkopolskiego Marka Woźniaka, który reprezentował na forum przewodniczącego Komitetu Regionów UE, najpierw w krajach PW należałoby wypracować formy demokracji, a potem pokazać im konkretne korzyści, jakie płyną ze współpracy z UE. Mówił, że brakuje partnerom na wschodzie Europy wiedzy, są też inne bariery, np. brak pieniędzy na wkłady do projektów.

Partnerstwo Wschodnie to projekt w ramach polityki zagranicznej UE, skierowany do sześciu krajów Europy Wschodniej. Zakłada zbliżenie do UE i jej standardów: Mołdawii, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Ukrainy i Białorusi. Partnerstwo Wschodnie powstało ze wspólnej inicjatywy Polski i Szwecji, przedstawionej w 2009 roku. Realizacja projektu ma się przełożyć na preferencje handlowe, ułatwienia wizowe i programy pomocowe.