Polski Ład wszedł w życie od 1 stycznia 2022 roku. Jednym z zaproponowanych tam rozwiązań jest rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO), czyli nowe świadczenie dla rodziców dzieci mające na celu ułatwić łączenie rodzicielstwa z pracą zawodową.
Przepisy ustawy o Rodzinnym Kapitale opiekuńczym przewidują dodatkowo zmiany w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, w wyniku których m.in. wprowadzone zostanie dofinansowanie do pobytu w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna na dzieci nieobjęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym.
Dofinansowanie to będzie wynosić maksymalnie 400 zł ms/dziecko i będzie polegało na obniżeniu przez jednostkę prowadzącą miesięcznej opłaty ponoszonej przez rodziców za pobyt (bez wyżywienia, ale z uwzględnieniem zniżek zapewnionych przez podmiot prowadzący). Nie może ono jednak przekraczać ponoszonej przez rodziców opłaty za pobyt w żłobku, klubie dziecięcym czy u dziennego opiekuna.
Zobacz także: Od Nowego Roku rusza rodzinny kapitał opiekuńczy>>
RKO wpływa na rodziców i samorządy
Wsparcie w tej formie będzie szansą dla rodziców chcących powrócić do pracy po przerwie związanej z urodzeniem dziecka ale będzie też miało duży wpływ na realizację projektów unijnych przez jednostki samorządu terytorialnego. Projekty, w których założono wniesienie wkładu własnego w formie opłat pobieranych od rodziców czeka szereg zmian..
Zgodnie z interpretacją uzyskaną z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej istnieje możliwość zastąpienia w ramach wkładu własnego opłat pobieranych od rodziców, świadczeniem, które będzie wypłacane przez ZUS: „W opinii Instytucji Koordynującej EFS (…) kwalifikowalny w projekcie jest zarówno wkład własny w postaci opłaty ponoszonej od rodzica jak i opłaty/dopłaty, która ma być przelewana przez ZUS bezpośrednio na konto placówki na wniosek rodziców. (…)”. Jednocześnie z informacji uzyskanej z Ministerstwa ostateczne stanowisko w tej sprawie powinno należeć do Instytucji Zarządzającej danym Programem Operacyjnym.
Powyższe stanowisko potwierdzone zostało przez Instytucje Zarządzające, które podkreśliły, że w takiej sytuacji nastąpi zmiana źródeł finansowania wkładu własnego (ze środków prywatnych rodziców/opiekunów prawnych dzieci na środki budżetu państwa), która wymagać będzie aktualizacji zapisów wniosku o dofinansowanie i akceptacji IZ, a następnie aneksowania umowy o dofinansowanie.
Trzeba dostosować uchwałę, aneksować umowy, zaplanować sposób rozliczenia
To nie wszystkie zmiany, które czekają jednostki samorządu terytorialnego. W związku z bezpośrednim przekazywaniem przez ZUS świadczenia na konto placówki, należy dostosować uchwałę dotycząca odpłatności za pobyt dziecka w placówce, aneksować umowy z rodzicami i wprowadzić system monitorowania osób korzystających z nowego świadczenia.
Dodatkowo JST muszą zaplanować sposób rozliczenia z rodzicami, którzy korzystają ze wsparcia w ramach projektu unijnego i ponoszą opłaty za pobyt dziecka w żłobku za okres od stycznia do kwietnia 2022 r., kiedy to ma nastąpić wypłata nowego świadczenia, która obejmie również wyrównanie za wskazane miesiące. W takim przypadku JST muszą zaplanować zwrot środków dla rodziców, objętych świadczeniem.
Warto przypomnieć, że projekty unijne polegające na tworzeniu nowych miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 nie mogą generować dochodu a Beneficjent jest zobowiązany do ujawnienia we wniosku o dofinansowanie wszystkich źródeł finansowania utworzonych miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 oraz do potwierdzenia we wniosku o płatność, że nie nastąpiło podwójne finansowanie wydatków rozliczanych w projekcie.