Naczelny Sąd Administracyjny jednoznacznie rozstrzygnął wątpliwości, które powstają w sytuacji, gdy właścicielem nieruchomości w dniu wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej jest inny podmiot niż podmiot będący jej właścicielem w dniu stworzenia warunków do podłączenia tej nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej.

Według art. 144 ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami właściciele nieruchomości uczestniczą w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłat adiacenckich. Stosownie do art. 145 ust. 1 tej ustawy organ wykonawczy gminy może, w drodze decyzji, ustalić opłatę adiacencką każdorazowe po stworzeniu warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej. W myśl art. 145 ust. 2 tej ustawy wydanie decyzji w tym przedmiocie może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej. Ustalenie i wysokość opłaty adiacenckiej zależą od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej.

Wykładnia przepisu art. 144 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami nie budzi wątpliwości w sytuacji, gdy właścicielem nieruchomości w dniu stworzenia warunków do podłączenia jej do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej oraz w dniu wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej jest ten sam podmiot.

Sąd uznał, iż zwiększenie użyteczności nieruchomości następuje już w chwili stworzenia warunków podłączenia jej do urządzenia infrastruktury technicznej. Zatem w tej samej chwili skutkiem zwiększenia użyteczności nieruchomości - następuje wzrost jej wartości. Wobec tego zobowiązanym do uiszczenia opłaty adiacenckiej jest ten właściciel nieruchomości, który uzyskał zwiększenia użyteczności nieruchomości i w jego wyniku wzrost jej wartości, a więc ten, któremu prawo własności do nieruchomości przysługuje w chwili stworzenia warunków podłączenia do urządzenia. Nabywca nieruchomości o stworzonych uprzednio warunkach podłączenia do urządzenia nie zyskuje bowiem użyteczności tej nieruchomości w wyniku stworzenia warunków podłączenia do urządzenia, lecz nabywa już nieruchomość z możliwością podłączenia jej do urządzenia infrastruktury technicznej. W chwili nabycia, nieruchomość posiada już lepsze walory użytkowe, które determinują wysokość ceny nabycia w przypadku umowy sprzedaży, dlatego zbywca uzyskuje możliwość sprzedaży nieruchomości za cenę odzwierciedlającą jej wartość z ulepszeniem wynikającym ze stworzenia warunków podłączenia do urządzenia infrastruktury technicznej.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, niezależnie zatem od tego, kto jest właścicielem nieruchomości w dniu wydawania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej, właścicielem zobowiązanym do poniesienia tej opłaty jest właściciel z chwili stworzenia warunków podłączenia nieruchomości do urządzenia infrastruktury technicznej.