Ojciec Emmy M. , który reprezentował córkę w procesie, wystąpił do wojewody mazowieckiego o poświadczenie obywatelstwa polskiego dla swego dziecka.
Emma M. urodziła się w 2009 r. w Tel Avivie, jej ojciec miał potwierdzone obywatelstwo polskie, podobnie jak i rodzeństwo - bliźniaki, urodzone w 2011 r.
Przy podejmowaniu decyzji zastosowano ustawę o obywatelstwie polskim z 1962 r. gdyż obecnie obowiązująca ustawa weszła w życie dopiero w 2012 r. po wyroku Trybunału Konstytucyjnego.
Sprawdź w LEX: Czy świadczenie wychowawcze przysługuje matce, która z dzieckiem zamieszkuje w Wielkiej Brytanii? >
Według art. 6 ustawy "dziecko rodziców, z których jedno ma obywatelstwo polskie, a drugie jest obywatelem innego państwa nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie. Takie samo brzmienie ma obecnie obowiązujący przepis. Rodzice w ciągu 3 miesięcy mogą zdecydować o wyborze obywatelstwa dla dziecka.
Czytaj: Uznanie obywatelstwa polskiego jest tak samo skuteczne, jak i jego nadanie>>
Żądanie potwierdzenia ojcostwa
Minister spraw wewnętrznych domagał się, by wnioskodawca przedstawił zaświadczenie, że jest ojcem dziecka. Zażądał także dowodu, że rodzice pozostają w związku małżeńskim.
Organ powołał się na art. 7 ustawy, który stanowi, że zmiany w ustaleniu osoby albo obywatelstwa jednego lub obojga rodziców podlegają uwzględnieniu przy określeniu obywatelstwa dziecka, jeżeli nastąpiły przed upływem roku od dnia urodzenia się dziecka.
Sprawdź w LEX: Jak można ustalić obywatelstwo dziecka zapisanego do przedszkola? >
Minister chciał potwierdzenia, że wnioskodawca nie zaprzeczył ojcostwu w ciągu jednego roku. Ojciec dziewczynki zaskarżył postanowienie ministra 20 grudnia 2016 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Sąd I instancji oddala skargę
WSA w Warszawie oddalił skargę i utrzymał w mocy postanowienie organów obu instancji. Stwierdził, że potwierdzenie obywatelstwa rodzeństwu nie oznacza, że należy to uczynić wobec starszej siostry. Ponadto dostrzegł, iż pod aktem urodzenia Emmy M. widnieje data z 2014 r. , czyli pięć lat po urodzeniu, co wskazuje, ze akt był sporządzony w tym czasie.
WSA nie dostrzegł, że była to data odpisu aktu urodzenia. Od tego wyroku odwołał się wnioskodawca, twierdząc, że doszło do nieuprawnionego zróżnicowania sytuacji prawnej rodzeństwa. Co więcej powołał się na znaczenie aktu urodzenia, jako waloru dowodowego w sądzie.
Badanie ojcostwa i aktu ślubu - zbędne
Naczelny Sąd Administracyjny 12 listopada 2019 r . uchylił wyrok WSA i dwa poprzedzające go postanowienia organów administracyjnych jako sprzeczne z prawem.
Jak podkreśliła sędzia sprawozdawca Małgorzata Masternak-Kubiak, w polskim prawie nabywa się obywatelstwo polskie przez urodzenie z polskich rodziców lub jednego z nich (na zasadzie więzów krwi). - Różne obywatelstwa rodziców nie mają znaczenia, przy nabyciu obywatelstwa przez dziecko, chyba, że jeden z rodziców zgłosi wybranie innego obywatelstwa - powiedziała sędzia Masternak-Kubiak.
Czytaj w LEX: Uznanie w Polsce dziecka przez cudzoziemca – zagadnienia kolizyjnoprawne >
Poddanie w wątpliwość statusu ojca i żądanie potwierdzenia ojcostwa było nieuprawnione - dodał sąd. Nie było powodu, by kwestionować ojcostwo. Nie ma znaczenia także fakt czy dziecko obywatela polskiego urodziło się w małżeństwie czy poza nim.
Sygnatura akt II OSK 3155/18, wyrok z 12 listopada 2019 r.