NIK przeprowadziła w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Krakowie kontrolę dotycząca pobierania opłat za zajęcie pasa drogowego w województwie małopolskim w latach 2010 – 2011. W wyniku przeprowadzonej kontroli NIK stwierdziła brak uregulowania stanu prawnego ponad połowy dróg będących w zarządzie GDDKiA. W konsekwencji nie zostały wydzielone linie graniczne pasa drogowego, co w ocenie Izby, utrudnia lub uniemożliwia ustalenie zajętości pasa drogowego. Izba podkreśliła w raporcie, iż brak uregulowania stanu prawnego powstał wskutek wieloletnich zaniedbań w tym zakresie, a dokonanie regulacji prawnej nieruchomości zajętych pod drogi w warunkach rozdrobnienia gruntów, zróżnicowanej ich ewidencji oraz trudności z ustaleniem właścicieli poszczególnych
działek jest czasochłonne i kapitałochłonne. NIK zwróciła uwagę, że bez dokładnych informacji o alokacji granic pasa drogowego Oddział GDDKiA nie może prawidłowo realizować swoich obowiązków określonych w art. 20, art. art. 22, art. 29 i art. 29a oraz art. 36 i art. 40 ustawy o drogach publicznych.
Izba negatywnie oceniła przyjętą praktykę, która po zidentyfikowaniu nielegalnego zajęcia pasa drogowego prowadziła do poinformowania zajmującego pas o fakcie bezprawnego zajęcia bez równoczesnego wszczynania postępowania administracyjnego w celu nałożenia kary za takie zajęcie. Przyjęta praktyka koliduje z postanowieniami art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych i skutkuje zaniechaniem dochodzenia należności Skarbu Państwa w odniesieniu do tych podmiotów, które przywróciły pas do poprzedniego stanu użyteczności.

Po zakończeniu kontroli NIK wniosła o kontynuowanie działań zmierzających do wyznaczenia geodezyjnego i trwałego oznaczenia w terenie granic pasa drogowego zarządzanych dróg krajowych.

 Źródło: www.nik.gov.pl