Budżet RPO Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 ma wynieść 2 mld euro. Wstępny projekt budżetu, opracowany na podstawie wytycznych Komisji Europejskiej, był już poddawany konsultacjom społecznym. Kolejny etap prac nad RPO dotyczy wskazania projektów kluczowych, czyli takich inwestycji i przedsięwzięć, które mają charakter strategiczny, są najważniejsze z punktu widzenia rozwoju województwa.
„15 września ogłosimy formalnie nabór projektów kluczowych, który potrwa prawdopodobnie do połowy października. Wszystkich możliwych beneficjentów prosimy, aby już teraz +przysiedli+ nad tymi projektami” - powiedział marszałek województwa lubelskiego Krzysztof Hetman.
Szczegółowe kryteria i zasady naboru mają być niebawem ogłoszone, ale jak podkreślił Hetman, już teraz można powiedzieć, że w nowej perspektywie finansowej RPO preferowane będą nie pojedyncze inwestycje pojedynczych instytucji, ale projekty, które będą rozwiązywać jakieś problemy w sposób systemowy, wieloaspektowo lub będą przyczyniały się do powstawania nowych miejsc pracy.
Hetman podkreślił, że chodzi o projekty opracowane i przygotowane wspólnie, w partnerstwie, przez kilka instytucji czy samorządów. Może to być np. - według marszałka - projekt samorządów dotyczący szpitali powiatowych czy wojewódzkich w Lubelskiem i systemu opieki w nich.
„Szpitale powiatowe potrzebują doposażenia w sprzęt i podniesienia jakości usług. Nie ma potrzeby, żeby poszczególne szpitale konkurowały ze sobą w pozyskiwaniu dofinansowania. Dzisiaj trzeba usiąść i umówić się np., gdzie będzie świetna ortopedia, gdzie świetna urologia, a gdzie świetna chirurgia i pod tym kątem przewidzieć przepływ pacjentów. Wtedy wysokospecjalistyczny sprzęt można kierować do odpowiednich jednostek i podnieść jakość tej opieki” - powiedział Hetman.
Jak dodał, podobne wspólne projekty samorządów mogą dotyczyć różnych spraw – np. rewitalizacji miast pod kątem działalności gospodarczej i tworzenia nowych miejsc pracy. Na liście projektów kluczowych mogą się znaleźć - według marszałka - również programy dotyczące np. systemu dróg wojewódzkich i powiatowych, rozwoju infrastruktury kolejowej, tras rowerowych, rozwoju szkolnictwa zawodowego, współpracy uczelni wyższych z biznesem, czy wspólny projekt instytucji otoczenia biznesu służący rozwojowi przedsiębiorczości.
„Jeszcze wciąż jest obecne takie myślenie o bardzo pojedynczych sprawach, o zabezpieczeniu własnego interesu i rozwiązaniu tylko swojego problemu. Dotychczas zasypywaliśmy dziurę cywilizacyjną dzięki pieniądzom europejskim. Teraz chcielibyśmy, aby nasz RPO w pewnych obszarach w sposób systemowy, szerszy pomagał rozwiązywać problemy regionu” - powiedział Hetman.
W projekcie lubelskiego RPO wyznaczono osiem tzw. osi priorytetowych, czyli najważniejszych obszarów przeznaczania środków unijnych. Najwięcej, 360 mln euro, ma posłużyć wspieraniu konkurencyjności przedsiębiorstw i wprowadzaniu innowacji. 315 mln euro ma być przeznaczone na finansowanie projektów związanych z energetyką przyjazną środowisku, w tym produkcję energii ze źródeł odnawialnych, budowę i modernizację sieci energetycznych oraz modernizację budynków użyteczności publicznej dla uzyskania oszczędności energii.
300 mln euro ma pójść na ochronę środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów, w tym zasobów ze sfery kultury. Kolejne 300 mln euro - na poprawę mobilności regionalnej i rozwój ekologicznego transportu, zaś 235 mln euro - na wspieranie przedsiębiorczości przynoszącej wzrost zatrudnienia.
165 mln euro przeznaczono na wzmacnianie tzw. infrastruktury społecznej, czyli na inwestycje w dziedzinie ochrony zdrowia i edukacji, wspieranie fundacji, stowarzyszeń, spółdzielni socjalnych i rewitalizację obszarów zdegradowanych. Na projekty związane z integracją osób zagrożonych wykluczeniem społecznym przeznaczono 145 mln euro, zaś kolejne 100 mln euro - na projekty związane z edukacją oraz podnoszeniem umiejętności i nabywaniem nowych kompetencji.