W wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województwa limit wydatków oblicza się, mnożąc kwotę przypadającą na jeden mandat radnego przez liczbę mandatów przypadających na okręg lub okręgi, w których komitet wyborczy zarejestrował kandydatów (bez względu na liczbę zgłoszonych kandydatów. 

Limity wydatków na kampanię wyborczą określa rozporządzenie z 11 stycznia 2023 r. w sprawie podwyższenia kwoty przypadającej na jeden mandat radnego przy ustalaniu limitu wydatków komitetów wyborczych w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego.

Z rozporządzenia wynika, że kwota przypadająca na jeden mandat radnego ma wynosić:

  • w wyborach do rady gminy w gminach liczących do 40 000 mieszkańców – 1344,16 zł, 
  • w wyborach do rady gminy w gminach liczących powyżej 40 000 mieszkańców oraz w wyborach do rad dzielnic miasta stołecznego Warszawy – 1613,00 zł. 

Na poziomie powiatowym i wojewódzkim kwoty, od której wylicza się limity wynoszą:

  • w wyborach do rady powiatu - 3225,99 zł,
  • w wyborach do rady miasta w miastach na prawach powiatu – 4838,99 zł,
  • w wyborach do sejmiku województwa - 8064,98 zł.

UWAGA: W RCL opublikowano projekt rozporządzenia, który podwyższa limit wydatków. Zobacz: Kandydat na radnego wyda więcej na agitację wyborczą

Limit wydatków, związanych z prowadzeniem kampanii wyborczej kandydata na wójta w gminach do 500 tys. mieszkańców ustala się, mnożąc liczbę mieszkańców danej gminy przez kwotę 60 groszy, a w gminach powyżej 500 tys. mieszkańców, mnożąc pierwsze 500 tys. przez kwotę 60 groszy, a nadwyżkę ponad 500 tys. przez kwotę 30 groszy.

Informację o liczbie mieszkańców w poszczególnych gminach ustala komisarz wyborczy według stanu na koniec roku poprzedzającego rok, w którym wybory są przeprowadzane i podaje do publicznej wiadomości w formie komunikatu.

 

Wybory powszechne organów jednostek samorządu terytorialnego oraz referendum lokalne

Joanna Kielin-Maziarz, Ewa Olejniczak-Szałowska, Krzysztof Skotnicki

Sprawdź  

 

Przychody komitetu są nielimitowane

Dla komitetu wyborczego zgłaszającego kandydatów na wójtów, a więc również kandydatów na radnych, obliczone w powyższy sposób limity sumowane są w jeden łączny limit wydatków, który dotyczy całości wydatków komitetu wyborczego.

Państwowa Komisja Wyborcza w wyjaśnieniach z 29 stycznia 2024 r. podkreśla, że limitem wydatków objęte są tylko wydatki komitetu wyborczego, natomiast przychody komitetu nie są limitowane, w związku z czym zgromadzenie na rachunku bankowym komitetu kwoty wyższej od przysługującego limitu wydatków nie stanowi uchybienia.

Przeczytaj także:

 

Wydatki jedynie na cele związane z wyborami

Wydatki komitetu wyborczego na agitację wyborczą prowadzoną w formach i na zasadach właściwych dla reklamy, w tym w prasie w rozumieniu przepisów prawa prasowego, nie mogą przekroczyć 80 proc. limitu dla danego komitetu wyborczego ustalonego zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego (art. 136 kodeksu wyborczego). Za podstawę obliczenia limitu wydatków na reklamę przyjmuje się kwotę limitu wydatków przysługującego temu komitetowi, a nie wydatki faktycznie poniesione przez ten komitet wyborczy.

Komitet wyborczy może wydatkować środki finansowe jedynie na cele związane z wyborami, o czym stanowi art. 129 par 1 kodeksu wyborczego. Do wydatków komitetu wyborczego na te cele nie mogą być wliczone środki przekazane na cele charytatywne oraz inne cele społecznie użyteczne, nawet jeżeli były ponoszone w okresie kampanii wyborczej w ramach promocji komitetu wyborczego lub poszczególnych kandydatów. Tego typu wydatki stanowią naruszenie przepisów ustawy.

Sprawdź w LEX: Czy członkowie rodziny kandydata na radnego w wyborach samorządowych, mogą być członkami komisji obwodowej w obwodzie, w którym startuje? >

Wydatkowanie środków jest dozwolone w tym samym początkowym terminie, co ich pozyskiwanie, tj. od dnia wydania przez właściwy organ wyborczy postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego.

Zabronione jest wydatkowanie środków przez komitet wyborczy po dniu złożenia sprawozdania finansowego o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu.

- Komitet wyborczy może po dniu złożenia sprawozdania wydatkować z rachunku bankowego środki na realizację zobowiązań zaciągniętych przed dniem wyborów, a także dokonać wpłaty tytułem przepadku na rzecz Skarbu Państwa środków przyjętych z naruszeniem przepisów kodeksu – podkreśla w wytycznych PKW.

Czytaj też w LEX: Usuwanie plakatów i haseł wyborczych >>>

 

Koszty i wydatki wyborcze

Komitety wyborcze prowadzą rachunkowość na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości dla jednostek nieprowadzących działalności gospodarczej.

Dokumentami dotyczącymi kosztów i wydatków są:

  • rachunki,
  • faktury,
  • umowy,
  • pokwitowania odbioru gotówki do rozliczenia (KW),
  • inne dokumenty wystawione na komitet wyborczy.

Ale uwaga, dowodami kosztów komitetu wyborczego nie są dokumenty finansowo-księgowe wystawione na nazwisko osoby fizycznej np. na nazwisko kandydata.

Czytaj też w LEX:  Obowiązek sprawozdawczy komitetów wyborczych >>>

Do wydatków lub kosztów komitetów wyborczych zalicza się:

  • koszty administracyjne, w tym koszty wynajmu powierzchni biurowej wraz z kosztami energii elektrycznej, koszty telekomunikacyjne, koszt utworzenia i utrzymania strony internetowej komitetu wyborczego,
  • wydatki poniesione na usługi obce w związku z korzystaniem ze środków masowego przekazu i nośników plakatów, z podziałem na usługi wykonywane przez dzienniki i czasopisma, radio, telewizję, nośniki plakatów, reklamę w internecie,
  • wydatki poniesione na usługi obce w związku z wykonaniem materiałów wyborczych, w tym prace koncepcyjne, prace projektowe i wytworzenie, z podziałem na plakaty wyborcze, filmy reklamowe i spoty, ulotki i inne wydawnictwa, reklamę w Internecie, inne materiały wyborcze,
  • wydatki poniesione na usługi obce w związku z kosztami spotkań wyborczych,
  • wydatki poniesione na usługi obce w związku z kosztami podróży i noclegów,
  • pozostałe koszty poniesione na usługi obce,
  • wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne, w tym z tytułu umów o dzieło i umów zlecenia, niewymienione wyżej,
  • pozostałe wydatki

Dowody księgowe dotyczące wydatków (kosztów) powinny spełniać warunki określone w ustawie o rachunkowości, a w szczególności muszą być zatwierdzone przez osobę odpowiadającą za gospodarkę finansową komitetu.

Polecamy nagranie szkolenia: Praktyczne aspekty organizacji wyborów samorządowych i do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku >

Komitet wyborczy organizacji może nieodpłatnie korzystać w czasie kampanii wyborczej z lokali należących do organizacji, która utworzyła komitet wyborczy jak również z jej sprzętu biurowego.

Komitet wyborczy wyborców może nieodpłatnie korzystać w czasie kampanii wyborczej z lokalu osoby wchodzącej w skład komitetu wyborczego, jak również z jej sprzętu biurowego. Także po zakończeniu kampanii wyborczej komitety mogą korzystać z lokali i sprzętu biurowego tych podmiotów celem wykonania czynności związanych z zakończeniem działalności komitetu, w tym sporządzeniem sprawozdania finansowego (art. 133 Kodeksu wyborczego).

- Zakup materiałów niezbędnych do korzystania ze sprzętu biurowego, jak również opłaty za media w okresie korzystania z lokalu i sprzętu biurowego przez komitet wyborczy powinny być finansowane ze środków komitetu wyborczego oraz wliczone do przysługującego mu limitu wydatków. Ponoszenie tych wydatków przez partię polityczną bądź osobę fizyczną stanowi niedopuszczalną ustawowo darowiznę niepieniężną na rzecz komitetu wyborczego. Komitet wyborczy powinien zawrzeć z partią polityczną bądź osobą wchodzącą w skład komitetu wyborczego umowę użyczenia lokalu lub sprzętu biurowego, która powinna wskazywać, że to komitet wyborczy będzie ponosił koszty zakupu materiałów biurowych oraz ponosił opłaty za media w zakresie niezbędnym do prowadzenia kampanii wyborczej – wskazuje PKW.

Czytaj też w LEX: Wybory samorządowe 7 kwietnia 2024 r. - uprawnienia pracownika i obowiązki pracodawcy >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.