W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawiła się zapowiedź opracowania przez Ministerstwo Infrastruktury projektu nowelizacji ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych oraz niektórych innych ustaw (UD 127). Najistotniejsze zmiany, jakie są zakładane w ustawie z 23 października 2018 r. o Funduszu Dróg Samorządowych to:

  1. wprowadzenie definicji „obwodnicy” oraz „zadania obwodnicowego” jako nowego zadania, które może być dofinansowane w ramach Funduszu,
  2. dodanie zadań miejskich do katalogu zadań, na które może być przekazane dofinansowanie ze środków Funduszu;
  3. włączenie do zadań realizowanych na drogach powiatowych i gminnych zadań obejmujących wyłącznie poprawę bezpieczeństwa pieszych w obszarze oddziaływania przejść dla pieszych;
  4. określenie zasad udzielania dofinansowania na zadania obwodnicowe, w tym określenie procedury naboru i oceny wniosków o dofinansowanie, zawierania umów o udzielenie dofinansowania i sprawozdawczości;
  5. określenie zasad udzielania dofinansowania na zadania miejskie, w tym określenie procedury naboru i oceny wniosków o dofinansowanie, zawierania umów o udzielenie dofinansowania i sprawozdawczości;
  6. zapewnienie środków finansowych w ramach Funduszu na nowe zadania w kwocie 3 mld zł, która zostanie w 2020 r. przekazana z budżetu państwa;
  7. zmiana nazwy Funduszu na Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg, co oznaczać będzie w szczególności nadanie nowego tytułu ustawie, która reguluje jego funkcjonowanie;
  8. pozostałe zmiany mają charakter doprecyzowujący i porządkujący, wynikający przede wszystkim z dotychczasowej praktyki funkcjonowania Funduszu.

 

Jak wynika z informacji o przyczynach i potrzebie wprowadzenia planowanych rozwiązań, zmiany podyktowane są dynamicznie rozwijającym się transportem drogowym powodującym ciągłe zwiększanie się natężenia ruchu drogowego w Polsce. - Oznacza to m.in. utrudnienia dla mieszkańców miejscowości, przez które przebiegają drogi o charakterze tranzytowym, wynikające z zagęszczenia ruchu, zwiększonego ruchu pojazdów ciężkich, zwiększonego hałasu, itp. W związku z powyższym zachodzi potrzeba wyprowadzenia ruchu o charakterze tranzytowym z centrum miejscowości i tym samym usprawnienie systemu komunikacyjnego w tych miejscowościach - czytamy.

Czytaj również: Nawet 22 tysięcy kilometrów dróg może powstać z Funduszu Dróg Samorządowych do 2023 roku

Rządowy fundusz zamiast samorządowego

W tym celu konieczna jest budowa obwodnic m. in. w ciągu dróg wojewódzkich, na których odbywa się ruch tranzytowy. Konieczne jest również w tym zakresie udzielenie przez rząd wsparcia w budowie obwodnic na drogach wojewódzkich, które to zadanie jest zadaniem własnym samorządu województwa. Wsparcie to będzie udzielane z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg (obecna nazwa – Fundusz Dróg Samorządowych), a co za tym idzie w ustawie z 23 października 2018 r. o Funduszu Dróg Samorządowych należy wyodrębnić nowy rodzaj zadań – zadań obwodnicowych.

Projekt przewiduje ponadto, że kolejnym rodzajem zadań, których realizacja będzie dofinansowywana ze środków Funduszu to tzw. zadania miejskie, czyli budowa przebudowa lub remont dróg wojewódzkich, dróg powiatowych lub dróg gminnych, zarządzanych przez prezydenta miasta na prawach powiatu będącego siedzibą wojewody lub sejmiku województwa. W aktualnym stanie prawnym inwestycje te nie są objęte wsparciem finansowym Funduszu. Zmiana, według projektodawców, wynika z jednej strony z postulatów samorządów wskazujących na konieczność dofinansowania zadań inwestycyjnych realizowanych w największych ośrodkach miejskich, a z drugiej – jest skutkiem pogorszenia sytuacji ekonomicznej samorządów spowodowanego przez pandemię wirusa SARS-CoV-2, ograniczającej zdolność zarządców dróg samorządowych do poprawy sieci drogowej w wymaganym zakresie.
Ponadto ze względu na potrzebę poprawy bezpieczeństwa pieszych przekraczających jezdnię proponuje się umożliwienie dofinansowania z Funduszu w ramach zadań powiatowych i gminnych podkategorii zadań polegających wyłącznie na poprawie bezpieczeństwa pieszych w obrębie przejść dla pieszych. Ze względu na fakt, że są to niewielkie zadania inwestycyjne, samorządy nie miały możliwości uzyskania ich dofinansowania na zasadach ogólnych – w ramach naborów oceniane są bowiem wyżej bardziej skomplikowane zadania inwestycyjne. Dlatego też proponuje się możliwość przeprowadzania odrębnych naborów na dofinansowanie inwestycji na przejściach dla pieszych.

Konsekwencją powyższych zmian jest proponowana zmiana nazwy Funduszu na Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg, która podkreśli rolę Funduszu jako instrumentu wsparcia samorządów realizujących inwestycje w bezpieczną infrastrukturę drogową.

 


Nowe zadania, więcej pieniędzy

- Jednocześnie zakłada się zasilenie Funduszu w 2020 r. dodatkowymi, znaczącymi środkami z budżetu państwa (3 mld zł). Przedmiotowa propozycja jest nie tylko konsekwencją proponowanego rozszerzenia katalogu zadań dofinansowywanych ze środków Funduszu o zadania obwodnicowe i zadania miejskie, ale wynika również z obecnej sytuacji gospodarczej związanej z pandemią COVID-19 – wynika z informacji. Obecna sytuacja jest bezprecedensowa i wymaga zastosowania wyjątkowych środków zaradczych. Dodatkowe wsparcie udzielane w ramach Funduszu stanowi jeden z elementów pobudzania aktywności gospodarczej przedsiębiorców i walki ze skutkami kryzysu gospodarczego spowodowanego pandemią COVID-19.