Nowy obowiązek dla wójtów gmin wiejskich lub gmin wiejsko–miejskich wprowadziła uchwalona przez Sejm 26 stycznia nowelizacja Kodeksu Wyborczego. Według autorów nowelizacji - posłów PiS- takie rozwiązanie mam zwiększyć frekwencję wyborczą.
Zgodnie z art. 37f Kodeksu wyborczego bezpłatny autobus jest organizowany dla mieszkańców obwodu głosowania wówczas, gdy spełnione są dwa warunki:
- na obszarze gminy nie funkcjonuje w dniu wyborów publiczny transport zbiorowy, albo
- najbliższy przystanek komunikacyjny jest oddalony o ponad 1,5 km od lokalu wyborczego.
Wiele gmin nie wie, jak interpretować przepisy dotyczące obowiązku zapewniania bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego. Nie do końca wiedzą kogo mają indywidualnie dowieźć na wybory i jak w szczegółach zorganizować ten transport. Więcej pisaliśmy o tym w tekście: Gminy nie wiedzą, kogo i jak mają wieźć na wybory
Wójt gminy Hrubieszów miał wątpliwości czy gmina może sfinansować koszty związane z transportem wyborców przez ochotnicze straże pożarne z wykorzystaniem pojazdów OSP. A także jak rozliczyć tę działalność strażaków.
OSP może dowieźć na wybory
Zdaniem RIO w Lublinie wykorzystanie pojazdów ochotniczych straży pożarnych na potrzeby transportu wyborców „jest co do zasady dopuszczalne”.
Izba zwróciła przy tym uwagę, że dowóz mieszkańców do lokalu wyborczego nie jest działaniem ratowniczym, bądź akcją ratowniczą, ani też szkoleniem lub ćwiczeniem, o którym mowa w art. 15 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych. Tym samym ewentualne rozliczenie wykonanej przez OSP usługi nie może być dokonane w ramach wypłaconego ekwiwalentu dla strażaka — ratownika”.
Zdaniem Izby, celowym jest zatem określenie w umowie zawartej z OSP zakresu i zasad wykorzystania pojazdu, jak i zasad finansowania transportu wyborców do lokali wyborczych.
Czytaj też w LEX:
Gminne obowiązki profrekwencyjne w wyborach parlamentarnych w 2023 r. >
Zmiany w obowiązkach samorządowych po nowelizacji Kodeksu wyborczego >
Dowóz to zadanie zlecone
RIO przypomniała, że finansowanie obowiązkowego transportu wyborców do lokali wyborczych pochodzić będzie z budżetu państwa, dlatego ewentualne wątpliwości w tym zakresie należy skonsultować z właściwym wojewodą, zapewniającym finansowanie. Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, poinformował pieniądze na realizację obowiązkowego transportu do lokali wyborczych mają one trafiać do gmin w postaci dotacji, tak jak w przypadku innych zdań zlecanych gminom z zakresu administracji rządowej.
Opinia RIO Lublin RIO.070.46.2023
Polecamy szkolenia w LEX:
Rola gminy w organizacji wyborów do Sejmu i Senatu - teoria i praktyka >
Zmiany w obowiązkach samorządów po nowelizacji Kodeksu wyborczego >
