Komisja wielokrotnie sygnalizowała polskiemu rządowi, że nie podoba jej się system, w którym dystrybutorem programu są wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. To do nich zainteresowani składają wnioski o dofinansowanie antysmogowych inwestycji. Fundusze także rozdzielają środki. KE sugerowała włączenie do tej procedury samorządów i banków komercyjnych. Kolejne pismo z Brukseli do polskiego rządu skierowane zostało w czerwcu tego roku i znalazło się w nim stwierdzenie, że Komisja Europejska oczekuje na szybką decyzję polskiego rządu w sprawie zmian w programie „Czyste powietrze”. W przeciwnym razie nie da Polsce miliardów euro na walkę ze smogiem. Komisja ogłosiła też, że nie planuje już spotykać się z polskim rządem w celu prac nad zmianą programu "Czyste powietrze".

Czytaj: Gminy pomogą rządowi z Czystym powietrzem. Czy na swój koszt?>>
 

Rząd trochę ustępuje, ale utraty funduszy się nie boi

Odpowiedź polskiego rządu na to ultimatów była - według nieoficjalnych wiadomości - lakoniczna, co jeszcze bardziej miało zdenerwować unijnych urzędników. Na początku lipca głos w tej sprawie zabrał minister środowiska Henryk Kowalczyk, który zadeklarował, że sieć dystrybucji zostanie poszerzona o gminy. Jak mówił, zainteresowanych tym programem jest kilkaset samorządów. Zapewniał jednak, że informacje na temat zagrożenia utraty finansowania programu są nieuzasadnione

 

Jednak banki też włączą

Teraz minister środowiska informuje o drugiej zmianie, której zażądała Komisja Europejska, czyli o włączeniu banków komercyjnych do realizacji programu. Zastrzegł jednak, że współpraca z bankami może dojść do skutku, ale pod pewnymi warunkami. - Przedstawiciele banków komercyjnych deklarują, że bardzo chętnie chcieliby współpracować z nami, ale zastrzegają, że nie będą ponosić odpowiedzialności za wydawane pieniądze. Na to nie możemy się zgodzić, że ktoś wypłaca pieniądze - w tym przypadku bank - i później nie weryfikuje jak zostały one wydane. Kolejną sprawą jest to, że banki takich usług nie będą prowadziły za darmo. Problem odpłatności jest zdecydowanie łatwiejszy do rozwiązania odpowiednimi rozwiązaniami prawnymi - powiedział Kowalczyk.

Czytaj w LEX: Uchwały antysmogowe- procedura uchwalania i treść >

Pilotaż już trwa

Minister środowiska przypomniał, że od lipca prowadzony jest pilotaż w ramach, którego do obsługi programu Czyste Powietrze zgłaszają się gminy. Na razie zgłosiło się ok. 600 samorządów, z ponad 400 podpisano już stosowne porozumienia. Ma on służyć m.in. oszacowaniu kosztów włączenia ponad 2,5 tys. gmin do programu. - Po jego przeprowadzeniu będzie wiadomo, jakie mogą być dodatkowe koszty obsługi, i na tej podstawie podejmiemy decyzję o ewentualnym włączeniu gmin do programu - powiedział Kowalczyk.

Czytaj w LEX: Rola samorządu gminnego przy przygotowaniu tzw. uchwały antysmogowej >

Minister w połowie lipca informował na posiedzeniu sejmowej komisji środowiska, że w przyszłej perspektywie finansowej na lata 2021-2027 resort planuje pozyskać ze środków europejskich (Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko) ok. 30 mld zł na realizację program Czyste Powietrze. Ocenił, że realnie pieniądze te powinno się udać uruchomić od 2022 roku.