Najbliższe cykliczne posiedzenie Rady Gubernatorów jest zaplanowane na 7 marca, ale Polska i Kanada chcą, aby nie później niż 2 marca zwołano nadzwyczajne posiedzenie Rady, poświęcone sytuacji na Ukrainie. 

Czytaj również: Polska popiera szybkie wejście Ukrainy do Unii >>

 

Utrata kontroli nad Czarnobylem

Wśród powodów złożenia wniosku należy wymienić utratę przez ukraińskie władze kontroli wskutek działań zbrojnych nad Czarnobylską Elektrownią Jądrową oraz znajdującymi się tam materiałami jądrowymi, jak również prowadzenie działań zbrojnych przez Federację Rosyjską w sąsiedztwie tego obiektu oraz pozostałych elektrowni jądrowych na Ukrainie. Prowadzenie działań zagrażających elektrowniom jądrowym narusza art. 56 Protokołu dodatkowego do Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 r. dotyczącego ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I z 8 czerwca 1977 r.), którego przepisy zakazują ataków na elektrownie jądrowe i inne cele znajdujące się na ich terenie lub w ich pobliżu.

Czytaj też: Ukryta inwazja jako część wojny hybrydowej w świetle prawa międzynarodowego >

Z tym, że Ukraina poinformowała MAEA, że tamtejsze elektrownie jądrowe pozostają stabilne i działają normalnie. Dyrektor generalny MAEA Rafael Grossi. Podkreślił konieczność unikania wszelkich działań, które mogłyby zagrozić ich bezpieczeństwu.

Agencja widzi zagrożenie

Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę uszkodzonych zostało kilka elektrowni atomowych, dlatego szef MAEA  Rafael Grossi ostrzegł w niedzielę przed "realnym ryzykiem" awarii jądrowych. - W Kijowie, według danych urzędu nadzoru jądrowego, w nocy z soboty na niedzielę pociski trafiły w składowisko odpadów radioaktywnych. Budynek nie został uszkodzony i nie było żadnych dowodów na wyciek radioaktywny - podała MAEA. Dzień wcześniej uszkodzony został transformator w podobnym obiekcie w pobliżu Charkowa. - Te dwa incydenty świadczą o bardzo realnym ryzyku, że obiekty zawierające materiały jądrowe zostaną uszkodzone w trakcie konfliktu a także, że będzie to miało potencjalnie poważne konsekwencje dla ludzi i środowiska  - oświadczył Grossi.

W czwartek wojska rosyjskie opanowały strefę zamkniętą wokół reaktora w Czarnobylu, po czym odnotowano podwyższone wartości odczytów promieniowania. Grossi nie skomentował informacji o tym, że prezydent Władimir Putin postawił rosyjskie siły jądrowe w stan podwyższonej gotowości. MAEA nie jest odpowiedzialna za nadzór nad bronią jądrową, ma jednak pilnować, by cywilna technologia jądrowa nie była wykorzystywana do celów wojskowych. 

 

 

Rady Gubernatorów MAEA

Rada Gubernatorów liczy 35 państw członkowskich. Jest jednym z dwóch, obok dorocznej Konferencji Generalnej, organów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej odpowiedzialnych za kierunki jej działań. Rada analizuje i przedstawia Konferencji Generalnej zalecenia dotyczące sprawozdań finansowych, zadań programowych oraz budżetu MAEA. Rozpatruje wnioski o członkostwo w Agencji, zatwierdza standardy bezpieczeństwa MAEA oraz porozumienia w zakresie zabezpieczeń materiałów jądrowych.

Polska jest członkiem Rady Gubernatorów w kadencji 2020 – 2022. Dzięki udziałowi w pracach Rady Polska ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.

Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej

Powstała w 1957 r. MAEA (ang. IAEA – International Atomic Energy Agency) jest wyspecjalizowaną, autonomiczną agendą systemu ONZ, powołaną do koordynacji wszelkich działań związanych z pokojowym wykorzystaniem energii jądrowej na świecie. Zajmuje się promocją zastosowań technologii jądrowych, wypracowywaniem jednolitych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz realizacją zadań w ramach międzynarodowego reżimu nierozprzestrzeniania broni jądrowej. Polska jest członkiem-założycielem MAEA.

PAP

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.