Dane o codziennym życiu osób LGBT nie mogą być zakazane

Zwiększając ochronę dzieci przed treściami pedofilskimi, Węgry pogwałciły swobodę świadczenia i korzystania z usług oraz inne prawa. Zdaniem rzeczniczki generalnej TSUE Tamary Ćapety, zakazując lub ograniczając dostęp do treści LGBTI, Węgry naruszyły regulacje Unii Europejskiej. Jej zdaniem Trybunał powinien również stwierdzić niezależne naruszenie art. 2 TUE, określającego podstawowe wartości Unii.

Węgierska ustawa z 2021 r. o przyjęciu surowszych środków przeciwko sprawcom przestępstw pedofilskich  w celu zwiększenia ochrony małoletnich Węgry znowelizowała szereg aktów prawa krajowego.

Odejście od tożsamości - kontrowersyjne

Na mocy niektórych przepisów nowelizujących, które według Węgier zostały wprowadzone w celu ochrony małoletnich, zakazano lub ograniczono dostęp do treści prezentujących lub propagujących „odejście od tożsamości właściwej dla płci urodzenia, zmianę płci lub homoseksualność” (zwanych „treściami LGBTI”).

W związku z przepisami nowelizującymi Komisja wniosła do Trybunału Sprawiedliwości przeciwko Węgrom skargę o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Komisja wniosła do Trybunału o stwierdzenie, że Węgry naruszyły prawo Unii na trzech różnych poziomach: norm prawa pierwotnego i wtórnego w dziedzinie wewnętrznego rynku usług, ogólnego rozporządzenia o ochronie danych („RODO”); szeregu praw wynikających z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej „Kartą”), a także art. 2 Traktatu Unii Europejskiej.

Rzecznika generalna Tamara Ćapeta zaproponowała, aby Trybunał orzekł, że skarga jest zasadna w zakresie wszystkich podniesionych zarzutów.

Dyskryminacja i ograniczanie dostępu

Po pierwsze, przepisy nowelizujące naruszają swobodę świadczenia i korzystania z usług ustanowioną w prawie pierwotnym Unii oraz w poszczególnych przepisach dyrektywy o handlu elektronicznym, dyrektywy usługowej, dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych i RODO.

Po drugie, wspomniane przepisy nowelizujące naruszają również szereg praw podstawowych chronionych na mocy Karty, a mianowicie zakaz dyskryminacji ze względu na płeć i orientację seksualną, prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, wolność wypowiedzi i informacji oraz prawo do godności ludzkiej.

Zdaniem rzecznik generalnej wspomniane ingerencje nie mogą być uzasadnione powodami, na które powołują się Węgry, a mianowicie ochroną zdrowego rozwoju małoletnich i prawem rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z ich przekonaniami8. W tym względzie rzecznik generalna wyjaśniła, że w imię ochrony małoletnich rozpatrywane węgierskie uregulowanie zakazuje przedstawiania zwykłego życia osób LGBTI i nie ogranicza się do ochrony małoletnich przed treściami pornograficznymi, czego prawo węgierskie zakazywało jeszcze przed uchwaleniem przepisów nowelizujących.

Węgry nie przedstawiły jakiegokolwiek dowodu świadczącego chociażby o potencjalnym ryzyku, jakie treści opisujące zwykłe życie osób LGBTI miałyby mieć na zdrowy rozwój małoletnich. W związku z tym omawiane przepisy nowelizujące opierają się osądzie aksjologicznym, że życie osób homoseksualnych i nie-cispłciowych (nie identyfikujących się ze swoją płcią) nie przedstawia takiej samej wartości jak życie osób heteroseksualnych.

 Opinia rzecznik generalnej w sprawie C-769/22 | Komisja/Węgry (Wartości Unii Europejskiej).